تحریف بی‌شرمانه؛ از کیهان تا صداوسیما

با وجود گذشت 4 ماه از انتخابات و انجام برخی تحولات در فضای کشور، ظاهرا مسوولان صداوسیما پنبه های بزرگی در گوش خود فرو کرده اند تا پیام درخواست تغییر مردم  را نشنوند و همچنان اصرار دارند به جامعه القا کنند که هیچ تغییری اتفاق نیفتاده است.

دیروز تنها این روزنامه کیهان نبود که به تحریف سخنان وزیر خارجه در کمیسیون مجلس پرداخت و باعث شد این دیپلمات صادق از صحبت غیررسمی با برخی نمایندگان که ظرفیت آن را ندارند، پشیمان شود. بلکه سخنان علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بازه ای وسیع تر یعنی اخبار صداوسیما کاملا تحریف شد و با 180 درجه تغییر به خورد مخاطبان داده شد.

البته بر خلاف ظریف که صفحه فیسبوکی با صدها هزار دنبال کننده دارد و دیشب شجاعانه از خود دفاع کرد، وزیر محجوب ارشاد که خود مسوول رسانه های دولت نیز به شمار می رود، هنوز به واکنش به این تحریف نپرداخته و شاید ابزار مناسبی در اختیار ندارد.

همین می شود که صداوسیما یک طرفه در میدان بتازد تا القا کند که هیچ تغییری در عرصه فرهنگ رخ نداده و رویکرد اعتدالی جنتی را به رویکرد افراطی ترجمه کند تا صدها نویسنده امیدوار نامه نوشته به وزیر ارشاد، همه از دست او عصبانی شوند.

ماجرا از این قرار بود که دیروز سه معاون وزیر ارشاد، تودیع و معارفه شدند و وزیر ارشاد که خود اولین مطرح کننده موضوع حذف ممیزی قبل از انتشار کتاب ها بود، در این نشست به مناسبت معارفه حجت الاسلام و المسلمین سید عباس صالحی، به همین موضوع گریزی زد و به انتقاد شدید از ممیزی سلیقه ای در دوره گذشته پرداخت، تا جایی که اظهار کرد حتی اگر قرآن وحی منزل نبود، ممیزان در دوره گذشته، آن را تایید نمی کردند.

وی البته در واکنش به نامه اخیر ده ها نویسنده که خواستار حذف کامل ممیزی شده بودند، اظهار کرد که حذف کامل ممیزی در همه زمینه ها ممکن نیست و البته اضافه کرد که در برخی موارد نظیر کتب علمی و دینی (غیر از عرفان های کاذب) این امر ممکن است و مشکل بیشتر در ادبیات داستانی و رمان است.

وزیر ارشاد سپس به بیان برخی مثال های ناراحت کننده از سانسورهای سلیقه ای گذشته پرداخت، اما از کل این سخنان که 80 درصد نقد سانسورهای گذشته و 20 درصد تاکید بر ادامه ممیزی طبق قانون بود، اخبار صداوسیما تنها به نقل 4، 5 جمله جنتی پرداخت که در آن 20 درصد جا می گرفت و هر کس آن را به تنهایی می شنید، تصور می کرد وزیر ارشاد حداد عادل، کاندیدای انصرافی قبل از انتخابات در حال سخن گفتن است.

در این برنامه حجت الاسلام صالحی که هم فردی مجتهد و متدین و مورد وثوق بزرگان حوزه است و هم چهره ای فهمیده و فرهنگی و آزاداندیش و دارای سابقه روزنامه نگاری و آشنا با افکار عمومی است، اظهار کرد که عرصه فرهنگ نمی تواند و نباید در انحصار گروه و سلیقه ای خاص باشد. فضای فرهنگ به مدد تلاش های اجتماعی و انقلاب اسلامی حضور جریان های مختلف را تأمین می کند و امکان حضور و بروز افکار مختلف را می دهد. در فضای بسته فرهنگی خلاقیت ها و مهارت های لازم بروز نمی کند و فرهنگ را نمی توان در تاریک خانه ها پرورش داد. فرهنگ به محیط باز و نسیم آزاد نیاز دارد.

این که صداوسیما با این روشها دنبال عصبانی کردن اهالی فرهنگ از وزیر ارشاد است یا مسایل شخصی یا چیز دیگری در این میان نقش دارد، بر ما عیان نیست، اما آنچه روشن است این که معنای این گونه اقدام صداوسیما چیزی جز تحریف غیر حرفه ای نیست.

این اقدامات بعد از کم کاری ها و شیطنت های صداوسیما درباره سفر نیویورک که با واکنش مشاور رییس جمهور و درخواست عذرخواهی صداوسیما و همچنین پخش برنامه های روحانی در موازات برنامه های پربیننده انجام می شود که آخرین آنها پریشب و با پخش سخنان روحانی همزمان با برنامه 90 رخ داد.

به نظر می رسد در صورت تداوم این رویکرد غیر حرفه ای صداوسیما، وزرای دولت باید از روشهای دیگری استفاده کنند تا تدابیر دولت با این نحو برخورد، به جای امیدواری باعث ناامیدی مردم نشود.

در ادامه متن سخنان وزیر ارشاد درباره ممیزی به نقل از سایت وزارت ارشاد می آید که تنها قسمت داخل گیومه در اخبار سیما پخش شد.

جنتی با بیان اینکه این حوزه حساسیت بالایی دارد تصریح کرد که موظف هستیم از ارزش‌های دینی و هویت ملی خودمان صیانت کنیم و هم در عین حال موظفیم فضا را برای کسانی که درصدند در این حوزه قلم بزنند و ایده‌ها و افکار و اندیشه‌های خود رابیان کنند، باز کنیم؛ اما نه آنچنان که جامعه آسیب ببیند.

"وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه با اشاره به نامه سرگشاده جمعی از اصحاب قلم که نوشته‌اند که سانسور را بردارید و بگذارید هر کتابی منتشر شود و در صورت پیش آمدن مشکل، قوه قضاییه برخورد لازم را انجام دهد گفت: ما بر اساس قوانین موجود در شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم .

وی گفت: گذشته از این ‌قوانین‌، آیا ما می‌توانیم بگذاریم هر رمان و داستانی منتشر شود و نسل جوان و نوآموز ما از یک غذای مسموم تغذیه کند؟ "

وزیر ارشاد خاطرنشان کرد که هم اکنون در حوزه کتاب‌های دینی مشکلی نداریم، مگر برای کتاب‌هایی که در زمینه عرفان‌های کاذب نوشته می‌شوند. در حوزه کتاب‌های علمی هم مشکلی نیست و بیش‌ترین مسأله ما در حوزه ادبیات داستانی و کتاب‌های کودک و نوجوان است و باید در این زمینه براساس قانون عمل کنیم.

جنتی اظهار داشت: باید توجه کرد که فعالیت ما در چارچوب قانون باشد؛ نه سلیقه‌های شخصی.

به گفته وی بسیاری از کتاب‌هایی که در گذشته ممنوع شده‌اند، واقعا اشکالات بی‌ربطی داشته‌اند؛و گفته‌اند که فلان واژه را عوض کنید .

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد که کتاب‌ها باید از سوی اهل فکر،اساتید دانشگاه و صاحب نظر و دانشمند باید بررسی شوند نه اینکه اگر مشکل مالی داریم، کتاب‌ها را برای بررسی به چند دانشجو بسپاریم‌.

جنتی گفت: ابتدا باید مشکل مالی خودمان را حل کنیم و آنگاه کتاب‌ها را برای بررسی به استادان دانشگاه بسپاریم.

وی ابراز امیدواری کرد که با کمک معاون جدید فرهنگی بتوان این مشکلات را حل کرد.

جنتی گفت: براین باورم نباید تعصب‌های بی‌جا به خرج داد و باید با سینه باز و رویی گشاده به قانون عمل کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه بایبان اینکه نوع برخوردی که با ناشران در گذشته شده است‌، اشکال دارد گفت: ناشری کتابی را برای چاپ به وزارت ارشاد داده و این کتاب‌ها ممنوع اعلام شده است، اما با ناشر برخورد می‌شود که چرا کتاب غیرقابل چاپ به ارشاد داده است.

جنتی افزود: اگر کتابی مجوز نمی‌گرفت و ناشر آن را چاپ می‌کرد باید با آن برخورد کرد؛ اما این‌که ناشری 10 کتاب یا 20 کتاب داده که دلیل برخورد نیست و این باید بررسی شود که آیا قانونی در این زمینه وجود دارد که دلیل برخورد باشد یا خیر.

وی اظهار داشت: همان ناشر کتابی را که مشکلی نداشته و براساس قانون جمهوری اسلامی نوشته شده، به معاونت فرهنگی می‌دهد؛ اما این معاونت آن را قبول نمی‌کند. آیا اینچنین عملی در شأن ماست؟