چه کسی خاتمی را ممنوع الخروج کرد؟

ماجرای ممنوع الخروج شدن خاتمی، رئیس جمهور اسبق  یکی از موضوعاتی بود که در طول ماه های اخیر در سایه فضای سیاسی حاکم بر کشور از انتخابات ریاست جمهوری گرفته تا تشکیل کابینه دولت یازدهم و بحث مذاکره با آمریکا، مسکوت مانده بود اما با دفاعیه ای که احمدی نژاد طی روزهای اخیر از خود داشت بار دیگر این مسئله در رسانه ها مطرح شد.


همین چند وقت پیش بود که روزنامه فرانسوی لوموند به نقل از علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی اظهاراتی را مطرح کرد که در آن رئیس مجلس، ممنوع الخروج شدن رئیس جمهور اسبق کشور را  از سوی رئیس جمهور سابق دانسته بود. لاریجانی در این اظهاراتش گفته بود که ممنوع‌الخروج بودن محمد خاتمی  جزء عادات بد دولت احمدی‌نژاد بوده است.
 
اما محمود احمدی نژاد که چند وقتی است سکوت اختیار کرده و گوشه نشینی را فعلا بر هیاهوی عرصه سیاست ترجیح داده، نسبت به اظهارنظرهای لاریجانی اینگونه واکنش نشان داد: ممنوع‌الخروجی؟ احمدی‌نژاد؟ اين موضوع قضايی است. چه ربطی به ما دارد؟ من حتی اگر اين اختيار را داشتم هرگز اين کار را نمی‌کردم. محمد خاتمی 8 سال در کشور رئيس‌جمهور بوده؛ گرچه ما ممکن است در شيوه اداره کشور اختلاف‌نظر داشته باشيم ولی به هرحال فردی رئيس کشور بوده و اينکه رئيس‌جمهور بعدی بيايد بگويد او ممنوع الخروج شده چه معنايی می تواند داشته باشد؟ اين درست نيست؛ ما هرچقدر هم اختلاف نظر و اختلاف سليقه داشته باشيم، بالاخره اصول و خطوطی را رعايت می‌کنيم. من از شما و از اين طرف و آن طرف شنيدم؛ بالاخره خوب است بعضی چيزها رعايت شود، من تازه شنيدم اين حرف را، اين در اختيار رئيس‌جمهور نيست؛ بلکه يک مسئله قضايی است و ربطی به رئيس‌جمهور ندارد؛ من تعجب می‌کنم.رئيس‌جمهور سابق کشورمان اضافه کرد:من قضاوت نمی کنم و اين چيزی است که ربطی به رئيس‌جمهور ندارد.
 
قانون چه می گوید؟
 
اینکه ممنوع الخروجی خاتمی کار احمدی نژاد بوده یا قوه قضائیه، سوالی بود که از یکی از اعضای کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی پرسیدیم و وی در پاسخ عنوان کرد: مسئله ممنوع الخروجی ربطی به رئیس جمهور ندارد و اصلا در حیطه اختیارات رئیس جمهور نیست که کسی را ممنوع الخروج کند.  
 
ابوالفضل ابوترابی، نماینده مردم نجف آباد در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه طبق قانون فقط دادستان است که می تواند فردی را ممنوع الخروج کند، اظهار داشت: مسئله ممنوع الخروجی فقط در اختیار دادستان های سراسر کشور است و هیچ کس دیگری در این زمینه حق دستور دادن ندارد. دادستان های شهرهای مختلف نیز بر اساس قوانین و ضوابط مشخص شده ممنوع الخروج بودن یک فرد را تایید می کنند. ضمن اینکه اگر فردی به عنوان مثال در شهری مانند اصفهان توسط دادستان اصفهان ممنوع الخروج شد، باید حتما این موضوع به اطلاع دادستان کل کشور نیز برسد.  
 
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه خاطر نشان کرد: دادستان طبق شرایط، نوع اتهام، تاریخ و نوع ممنوع الخروجی حکم را صادر می کند و در این زمینه حتی دادیار و بازپرس و قضات هم نمی توانند حکمی صادر کنند و اختیاری از خود ندارند. ضمن اینکه ممنوع الخروجی هر فرد مدت معینی دارد که 6 ماه است و قابل تمدید نیز می باشد.  
 
ابوترابی در بخش پایانی اظهارات خود عنوان کرد: قضات هم نمی توانند کسی را ممنوع الخروج کنند. اما در باب رای دادگاه می توانند اشخاص را برای مدتی محروم از خروج از کشور کنند. پس بنابراین موضوع ممنوع الخروجی آقای خاتمی نیز در حیطه اختیارات رئیس جمهور سابق کشور نبوده و موضوع قضایی بوده است.