ظریف:طرف مقابل باید اراده سیاسی و حسن نیت خود را نشان دهد

بوركهالتر معتقد است برگزاري گفت و گوهاي هسته اي به ژنو باعث اعتلاي وجهه سوييس در جهان مي شود.

وزير خارجه سوييس در سفرش به نيويورك تلاش زيادي كرد تا دور جديد مذاكرات ايران و گروه
۱+۵ در ژنو برگزار شود و در همين راستا با محمد جواد ظريف همتاي ايراني اش ديدار و گفت و گو كرد.

بوركهالتر اكنون يك هفته پيش از برگزاري مذاكرات ايران و گروه ۱+۵ در ژنو، ابو رسيه قائم مقام خود را براي رايزني بيشتر به تهران فرستاده است.

قائم مقام وزارت خارجه سوييس روز گذشته با وزير خارجه ايران ديدار و گفت و گو كرد.

ظريف در اين ديدار با اشاره به اين كه تحولات سال هاي اخير نشان مي دهد كه رويكرد تهديد و تحريم هرگز منافع و اهداف طرف مقابل را برآورده نكرده است، تاكيد كرد: تداوم اين رويكرد نيز تكرار اشتباهات گذشته خواهد بود كه مانع از روند صلح آميز برنامه هسته اي ايران نشد.

وزير خارجه ايران ضمن تاكيد بر آمادگي جمهوري اسلامي ايران براي رفع نگراني هاي منطقي متقابل، بهره مندي صلح آميز از فناوري هسته اي از جمله غني سازي در خاك ايران را از حقوق مسلم و اصولي كشورمان دانست.

ظريف با اشاره به مذاكرات خوب خود با وزراي امور خارجه گروه ۱+۵ در نيويورك در حاشيه اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل متحد، ابراز اميدواري كرد كه به مذاكرات آتي در ژنو به عنوان فرصتي استثنايي براي آغاز رويكردي جديد در تعامل بين ايران و غرب و با در نظر گرفتن منافع و نگراني هاي طرفين نگريسته شود.

قائم مقام وزارت امور خارجه سوييس نيز در اين ديدار بر نقش تاثيرگذار و مهم ايران در روند تحولات و تامين ثبات و امنيت در منطقه تاكيد كرد و خواستار تداوم ايفاي نقش سازنده ايران در كمك به حل و فصل مسائل و مشكلات منطقه شد.

ابو رسيه با اشاره به ميزباني دور جديد مذاكرات هسته اي در شهر ژنو ابراز اميدواري كرد كه با تعامل و مذاكرات سازنده بين ايران و گروه ۱+۵ ، شاهد نتايج و پيشرفت هاي مثبتي در راستاي منافع متقابل طرفين باشيم.

سه دور مذاكره در ژنو

ايران و گروه ۵+۱ پيش از اين ۱۰ دور مذاكره كرده اند، كه سه دور آن در ژنو برگزار شده است.

مذاكرات ژنو-۱ در ۲۹ تير ماه سال ۱۳۸۷ يعني آخرين ماه‌هاي كاري دولت نو محافظه‌كار جورج ‌بوش پسر، برگزار شد و ويليام برنز نفر سوم وزارت خارجه آمريكا در اين مذاكرات حضور داشت.

مذاكرات ژنو-۲ در ۱۰ مهر ۱۳۸۸ در ويلايي باستاني متعلق به قرن هجده ميلادي در روستاي گنتاد نزديك ژنو برگزار شد و گفت و گوهاي ژنو-۳ نيز ۱۵ و ۱۶ آذر ۱۳۸۹ انجام شد.

هر چند در اين سه دور مذاكره، طرفين بسته هاي پيشنهادي جديدي را روي ميز گذاشتند ولي نشست ژنو ۳ نقطه عطفي در روند گفت وگوهاي ايران و ۱+۵ به حساب مي آيد چرا كه در اين دور از مذاكرات، دو طرف در زمينه تأمين سوخت رآكتور تحقيقاتي تهران به توافقاتي دست يافتند.

هرچند كه اين توافقات در دور بعدي مذاكرات تحقق نيافت و گروه ۱+۵ در استانبول هيچ چارچوب الزام آور و تعهدآوري درباره فروش سوخت رآكتور تحقيقاتي تهران و نيز فروش راديودارو در قبال دريافت وجه آن ارائه نكرد.

مذاكرات ايران و گروه ۱+۵ سپس در بغداد و مسكو و استانبول ادامه پيدا كرد تا اين كه به مذاكرات آلماتي ۱ و ۲ كشيد.

گروه ۱+۵ در مذاكرات آلماتي سه درخواست اصلي از ايران داشت، يكي كاهش آمادگي فردو، ديگري توقف غني سازي ۲۰ درصد در فردو و نطنز و درخواست سوم تبديل مواد ۲۰ درصد به سوخت، بود.

ژنو در انتظار توافق بزرگ

طرح قبلي ۱+۵ به تاريخ پيوسته و آنها بايد با يك ديدگاه جديد وارد گفت‌ وگو شوند، اين بخشي از اظهارات محمدجواد ظريف وزير امور خارجه و مسوول تيم مذاكرات هسته اي ايران يك هفته قبل از دور جديد مذاكرات تهران و گروه ۱+۵ در ژنو است.

دور نخست گفت ‌و گوها با گروه ۱+۵ پس از روي كار آمدن دولت جديد در ايران، حدود ۱۰ روز پيش با حضور وزيران خارجه هفت كشور ايران، آمريكا، روسيه، فرانسه، انگليس، آلمان و چين در نيويورك برگزار و توافق شد كه دور بعدي مذاكرات ۲۳ و ۲۴ مهر ماه جاري در ژنو برگزار شود.

اهميت نشست نيويورك آن بود كه مذاكرات ايران و گروه ۱+۵ براي اولين بار در هشت سال گذشته در سطح وزراي خارجه برگزار مي شد.

در مذاكرات نيويورك، محمدجواد ظريف وزير خارجه، سيدعباس عراقچي معاون حقوقي و بين‌ الملل وزير خارجه و مجيد تخت ‌روانچي معاون اروپا و آمريكاي وزارت خارجه، تركيب تيم مذاكره كننده ايران را تشكيل مي‌ دادند.

جان‌ كري وزير خارجه آمريكا، ويليام هيگ وزير خارجه انگليس، لوران فابيوس وزير خارجه فرانسه، گيدو وستروله وزير خارجه آلمان، سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه و وانگ يي وزير خارجه چين نيز در اين نشست به همراه كاترين اشتون حضور يافته بودند.

هرچند اين نشست به دليل برنامه هاي فشرده كاري وزراي خارجه در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل، كوتاه برگزار شد، ولي طرفين اين مذاكرات را يك شروع خوب و مثبت دانستند و توافق كردند كه دور بعدي مذاكرات ۲۳ و ۲۴ مهرماه در ژنو برگزار شود.

اكنون يك هفته پيش از برگزاري اين نشست، وزير خارجه ايران تاكيد كرده است، طرح قبلي كه از سوي ۱+۵ به ايران داده شده بود، به تاريخ پيوسته و بايد با يك ديدگاه جديد وارد گفت‌وگو شوند.

مسوول گروه مذاكرات ايران يك توصيه هم به گروه ۱+۵ داشته است: در پي اين نباشيد كه برنامه هسته‌اي ايران را متوقف كنيد بلكه بايد دنبال اين باشيد با نظارت آژانس انرژي اتمي كه همواره بر برنامه هسته‌اي ايران نظارت داشته اين برنامه با شفافيت پيش برود و توليداتي كند كه مورد استفاده برنامه صلح‌آميز هسته‌اي باشد.

ضرورت تغيير ادبيات گروه ۱+۵ در تعامل با ايران و جايگزيني شفافيت بجاي تعليق و توقف ، پيش از اين در اظهارات حسن روحاني رييس جمهور ايران نيز مورد تاكيد قرار گرفته بود.

رييس جمهوري ايران در نخستين نشست خبري پس از پيروزي در انتخابات، با تاكيد بر اين نكته كه برنامه هاي هسته اي ايران كاملا شفاف است، گفت: البته حاضريم شفافيت بيشتري در چارچوب مقررات و موازين بين المللي انجام دهيم و براي همه دنيا روشن كنيم كه اقدامات جمهوري اسلامي كاملا در چارچوب هاي بين المللي است.

رييس‌جمهوري در پاسخ به اين كه آيا تصميم داريد غني‌سازي اورانيوم را تعليق كنيد؟ تصريح كرد كه دوره تعليق گذشته است.

روحاني درعين حال افزود: با آقاي ژاك شيراك سال ۲۰۰۵ در مذاكراتي به توافق نهايي رسيديم كه چگونه اعتماد بين المللي براي همه جلب شود و در ايران غني سازي ادامه پيدا كند كه مي توانست راه حل نهايي باشد كه البته آلمان با اين موضوع موافقت كرد، ولي متاسفانه انگليسي ها با فشار آمريكايي ها موافقت نكردند و كار ناتمام ماند.

رييس جمهوري ايران با بيان اين كه در اين راستا راه حل هاي بسياري وجود دارد، گفت: يكي از آنها توافق بين من و آقاي شيراك است كه مي تواند يكي از راه حل ها باشد.

طرح شيراك كه روحاني به آن اشاره كرده است، شامل بالاترين سطح شفافيت در برنامه هسته اي ايران در مقابل به رسميت شناختن حقوق جمهوري اسلامي بر اساس پيمان ان پي تي بود كه مي تواند يكي از مبناهاي اصلي در مذاكرات هفته آينده ايران با گروه ۱+۵ در ژنو باشد.

نكته جالب اين كه جان كري وزير امور خارجه آمريكا نيز در آستانه مذاكرات ژنو، درخواست هايي را از ايران مطرح كرده است كه بر شفافيت و نه بر توقف و تعليق، تمركز دارد.

كري با تاكيد بر اين نكته كه ايران حق غني سازي با درصد پايين را دارد، گفته است كه آمريكا سه درخواست اصلي فراهم شدن زمينه دسترسي بازرسان به تاسيسات فردو، كاهش سطح غني سازي از ۲۰ به پنج درصد و پذيرش پروتكل الحاقي از سوي ايران را دارد.

همزمان ليناس لينكويسيوس وزير امور خارجه ليتواني كه كشورش تا پايان سال ميلادي جاري رياست دوره اي اتحاديه اروپا را برعهده دارد، خبر داده است كه اروپا در حال بررسي تداوم غني سازي پنج درصد به ايران است.

مذاكرات آتي ژنو در حقيقت مرحله اول ورود به جزييات و آزموني براي گروه ۱+۵ است كه همچون ايران اراده جدي خود را براي حل و فصل موضوع هسته اي نشان دهد.

وزير خارجه ايران در آستانه اين مذاكرات، مذاكره براي مذاكره را رد و تاكيد كرده است كه مذاكره بايد براي رسيدن به راه حل باشد.

ظريف تصريح كرده است: آماده‌ايم اين فرصت را به طرف مقابل بدهيم كه اراده سياسي و حسن نيت و فهم صحيح خود را از شرايط بين‌المللي نشان دهد.