دو هفته گذشته پس از سال‌ها روابط سرد، ایران و کشور‌های غربی به توافقی
موقت رسیدند. ایران در مقابل کاهش تحریم‌ها اعلام کرده برخی اقدامات
اعتمادساز را اتخاذ خواهد کرد. این توافق موقت می‌بایست پایه‌ای برای
همکاری و اعتماد بیشتر و یک توافق نهایی باشد. هنگامی که مردم ایران در
ژوئن سال جاری حسن روحانی را به عنوان رییس‌جمهور جدید انتخاب کردند، شانس
منحصر به فردی به وجود آمد. از این طریق، یک پویایی جدید در ایران به وجود
آمد و هم‌چنین دریچه‌ای جدید در روابط با غرب باز شد.
دکتر سیدعباس عراقچی در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه هلندی "تراو" در پاسخ به این سوال که زمانی که روحانی به عنوان رییس‌جمهور ایران انتخاب شد، پیام چه بود؟ گفت: پیام ملت ایران این بود که آنان خواهان حل مشکلات هستند، اما خواسته آنان حل مشکلات از راهی پر احترام و راهی بود که هم ایران و هم کشور‌های غربی قادر به استفاده از آن باشند. ما کوشیدیم تا راه‌حلی پیدا کنیم که در آن برای همه موضوع مثبتی باشد. نگرانی‌های ایران و کشور‌های غربی در این مسیر ابراز شدند. گروه ۱+۵ می‌ترسد که ما سلاح هسته‌ای بسازیم. پس اگر تضمین کافی باشد که ایران نمی‌خواهد سلاح هسته‌ای بسازد، آن طرف می تواند بگوید که پیروز شده است. و ما چه می‌خواهیم؟ ما خواهان تولید انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز هستیم. اما ما احساس می‌کنیم که کشور‌های دیگر می‌خواهند این حق را نادیده بگیرند، با وجود آن که ما عضو معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای هستیم. اگر این حق به رسمیت شود، ما نیز پیروز شده‌ایم. این مهم‌ترین موضوع این توافق‌نامه موقت است. طرف‌های مذاکرات متوجه شده‌اند که تنها یک پیروز وجود ندارد.
خبرنگار پرسید که همه این گونه به این موضوع نگاه نمی‌کنند. به گفته نخست‌وزیر اسراییل و برخی جمهوری خواهان آمریکا، تنها یک پیروز می‌تواند وجود داشته باشد. آنان می‌گویند ایران در مقابل کاهش تحریم‌ها، ساخت سلاح هسته‌ای را تا شش ماه به تأخیر انداخته است. آنان می‌گویند نمی‌توان به ایران اعتماد کرد که معاون وزیر خارجه ایران گفت: این بی‌اعتمادی در ایران نیز وجود دارد. ملت ایران از کاهش تحریم‌ها چه خواهد دید؟ می‌توانیم به ملت ایران بگوییم که موضوع مثبت کاهش تحریم‌ها چیست. دو طرف باید اقدامات لازم را انجام دهند، در غیر این صورت نمی‌توانیم گام بعدی را برداریم. به این دلیل، باید ایران و کشور‌های غربی در ماه‌های آینده با دقت زیادی عمل کنند.
او در پاسخ به این که اکنون چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ اظهار کرد: در ماه‌های آینده باید اقداماتی را که درباره آن به توافق رسیده‌ایم، انجام دهیم. این اقدامات سخت نیستند. هدف این اقدامات، تغییر فضا است و این اقدامات باید راه را برای همکاری بیشتر باز کنند. بسیار مهم است که ما در ژنو نه تنها درباره گام نخست صحبت کردیم، بلکه درباره عناصر گام آخر نیز صحبت کردیم. در توافق‌نامه نوشته شده که ایران حق داشتن یک برنامه غنی‌سازی برای اهداف صلح‌آمیز را دارد، این برای ما خط قرمز است. ما باید اکنون درباره ابعاد آن به توافق برسیم.
عراقچی در پاسخ به این سوال که احتمال ندارد توافق در خصوص ابعاد این موضوع بسیار پیچیده شود؟ گفت: سخت خواهد بود، اما ناممکن نیست. ما بر اساس نیازمان به انرژی، اورانیوم غنی می‌کنیم و نیت ما به هیچ وجه ساخت سلاح هسته‌ای نیست. اکنون مهم است که ما نیاز خود را تعریف کنیم. ما با کشور‌هایی که در مذاکرات شرکت دارند، در این خصوص توافق خواهیم کرد. من مشکلی در خصوص رسیدن به توافق درباره این موضوع نمی‌بینم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر این مذاکرات موفقیت‌آمیز نباشد، یک سال آینده موضوع به چه شکلی خواهد بود؟ خاطرنشان کرد: من می‌خواهم خوشبین باشم. اگر خیلی سریع همه چیز خراب شود، برای ما مشکلی به وجود نخواهد آمد. برنامه هسته‌ای ما همچنان وجود دارد. اگر ببینیم کشور‌های غربی به توافق عمل نمی‌کنند، ما از همان جایی که توافق کردیم، پیش نخواهیم رفت. این حق را کشور‌های غربی نیز دارند. آنان اگر ببینند که ما به توافق عمل نمی‌کنیم، می‌توانند تحریم‌ها را دوباره فعال کنند. به این دلیل، مهم است که هم ایران و هم کشور‌های غربی به توافق‌نامه عمل کنند.
