نشريه آمريكايي:نتانياهو را كنترل كنيد

دانيل لوي مدير برنامه خاورميانه و شمال آفريقاي شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا و پژوهشگر ارشد بنياد آمريكاي جديد در مقاله خود افزوده است: باراك اوباما براي اولين بار در ۱۸ ماه گذشته، دوشنبه (فردا) با بنيامين نتانياهو در واشنگتن ديدار مي كند، ولي اكنون تغييرات زيادي روي داده است. هر دو بار ديگر انتخاب شده اند و حسن روحاني فردي به نظر عملگرا در ايران به رياست جمهوري رسيده است.

اوباما در سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل اعلام كرد كه براي دراز مدت در خاورميانه درگير است و در كوتاه مدت تلاش هاي ديپلماتيك آمريكا بر دو موضوع خاص برنامه هسته اي ايران و مناقشه عربي - اسراييلي متمركز خواهد بود.

نويسنده افزوده است: اين سخنان براي تل آويو كه مشتاق حضور قوي تر آمريكا در منطقه است اما اشتياق كمتري به دادن اولويت زياد به ايده صلح با فلسطيني ها و توافق با ايراني ها دارد، پيام ضد و نقيضي است و به اين دليل، ديدار نتانياهو و اوباما در كاخ سفيد احتمالا موجب مي شود كه هر دو به جاي همكاري به عنوان متحدان نزديك، بيشتر بر آزمايش نيات هم متمركز شوند.

اين گزارش افزوده است: رييس جمهوري آمريكا به يك كتاب گشوده و آشكار مي ماند، اما رويكرد نتانياهو نيازمند تفسير بيشتري است. بخش زيادي از تحليل هاي مربوط به وي تاكنون خوشبختانه اشتباه بوده است و اگر مفسران برجسته نتانياهو درست مي گفتند، اكنون مي بايست دومين يا سومين سالگرد بمباران ايران را شاهد بوديم.

فارين پاليسي در ادامه با اشاره به اينكه نخست وزير رژيم صهيونيستي دوباره زبان تهديد را انتخاب كرده، نوشت: صاحبنظران در اسراييل، زبان تهديدآميز جديد نتانياهو را اينگونه تفسير كرده اند كه در صورت عبور ايران از خط قرمز، تل آويو تمايل دارد به تنهايي اقدام كند كه با توجه به گشايش ديپلماتيك ناشي از انتخاب روحاني، ظاهرا فوريت جديدي يافته است.

نويسنده ادامه داده است: پوشيده نيست كه احتمال نزديكي واشنگتن و تهران، آرامش خيال نتانياهو را از بين برده است و روحاني و گروه ديپلماتيك بويژه محمدجواد ظريف وزير خارجه ايران، چالش بسيار متفاوتي پيش روي اسراييل قرار داده است.

در شرايط جديد، اين پرسش براي سياستگذاران واشنگتن مطرح است كه موضع سخت نتانياهو در قبال تعامل با ايران، يك رويكرد منطقي از سوي يك چهره محتاط و نگران اسراييل است يا نشانگر ناسازگارتر بودن است.

دانيل لوي ادامه داده است: اگر نگراني اصلي نتانياهو واقعا پرونده هسته اي ايران باشد، بايد با اين حقيقت كنار بيايد كه نتيجه به دست آمده از مذاكره، بهترين تضمين بلندمدت است در حاليكه دستاورد حملات نظامي يك تاخير كوتاه مدت در نظامي سازي برنامه هسته اي خواهد بود و همچنين انگيزه نظامي سازي برنامه اتمي را افزايش مي دهد.

اما در زمان حاضر، نتانياهو با اشاره مي گويد كه هيچ توافق واقعبينانه اي وجود ندارد كه براي اسراييل قابل پذيرش باشد. به عنوان مثال، اجماعي بين كارشناسان و مقامات غربي وجود دارد كه حق ايران براي غني سازي اورانيوم - در شكل محدود با نظارت بين المللي - براي هر گونه توافقي لازم است، اما نتانياهو اين را رد مي كند.

فارين پاليسي نوشته است: اگر ايران بتواند به توافقي در اين زمينه برسد كه براي رييس جمهوري آمريكا هم قابل قبول باشد، چرا نتانياهو نبايد به آن آري بگويد؟

در ادامه گزارش آمده است: دليل اين امر در ديدگاه فراگيرتر نتانياهو، موقعيت و جايگاه اسراييل در منطقه است. نخست وزير اسراييل يك ايران را كه بازيگري نسبتا قدرتمند و مستقل باشد، نمي خواهد. تل آويو به درجه اي از هژموني منطقه اي و آزادي عمل عادت كرده و قابل درك است كه اسراييلي ها براي از دست دادن هر ميزاني از اين هژموني و آزادي عمل ترديد دارند.

فارين پاليسي نوشته است: اسراييل خواهان ادامه اين واقعيت متعارف در همسايگي اش است تا فقط رژيم هايي با درجه اي از وابستگي به آمريكا و محدوديت شديد براي به چالش كشيدن اسراييل و همچنين حكومت هايي غيرقابل قبول از نظر واشنگتن و شمار زيادي از ساير بازيگران جهاني وجود داشته باشد تا نتوانند به منافع تل آويو خسارت جدي وارد كنند.

نويسنده ادامه داده است: اما اسراييل ظهور نوع سومي از بازيگران منطقه اي - كشوري كه خيلي تابع آمريكا و در عين حال تحريم نيز نباشد و حتي درجه اي از وزن اقتصادي، سياسي و نظامي هم داشته باشد - را تحولي نامطلوب مي داند.

دلايل ديگري هم وجود دارد كه نتانياهو با تحولات منجر به خروج ايران از انزوا و پذيرش به عنوان يك بازيگر مهم منطقه اي، مخالفت مي كند و رويارويي جاري را راه بسيار مفيدي براي انحراف اذهان از مساله فلسطين مي داند كه پيشرفت ديپلماتيك با تهران احتمالا موجب توجه بيشتري به توانمندي هاي نظامي هسته اي اسراييل مي شود.

دانيل لوي نوشته است: نكته كليدي در تفسير سياست نتانياهو اين است كه همزمان با اعلام اين موضوع توسط اوباما در نشست مجمع عمومي سازمان ملل كه در پي تغيير نظام سياسي جمهوري اسلامي ايران نيست، نخست وزير اسراييل تغيير يا حداقل انزواي حكومت را مي خواهد و اين هدف را حتي به قيمت ناديده گرفتن يك توافق عملي در موضوع هسته اي تهران، دنبال مي كند.

البته اين فزون خواهي نتانياهو يك موضع اجماعي در اسراييل نيست و طرز فكر ديگري هم بين نخبگان امنيتي بازنشسته وجود دارد، مبني بر اينكه راههاي متفاوتي درباره ايران وجود دارد.
فارين پاليسي همچنين با انتقاد از نخست وزير رژيم صهيونيستي به دليل اتكا به باور اسراييل بزرگ و هژموني منطقه اي، نوشته است: اين امر براي ديپلماسي نوپا بين آمريكا و ايران معناي ناخوشايندي دارد. نتانياهو احتمالا در هفته ها و ماههاي آينده خود را وقف تخريب هرگونه چشم انداز پيشرفت ديپلماتيك با تهران مي كند و جنگ طلبان و نو محافظه كاران آمريكا نيز در كنارش خواهند بود.

دانيل لوي در پايان نتيجه گيري كرده است: اگر ديپلماسي به نتيجه برسد و توافقي حاصل شود، نتانياهو با انتخابي رو به رو مي شود كه در طول قدرت خود تلاش كرده از آن اجتناب كند ولي بايد يا نزديكي غرب با ايران را بپذيرد يا اينكه به تنهايي در موضع آشتي ناپذير ديپلماتيك - و شايد نظامي - باقي بماند.

همچنين سيگنال هاي روشن از آمريكا، اروپا و ديگر كشورها بر محاسبات و اقدامات نتانياهو تاثير مي گذارد تا خدشه وارد كردن به ديپلماسي را متوقف كند.