هیچ‌گاه متقاضی شرکت در ژنو 2 نبودیم

مرضیه افخم درباره مذاکرات آتی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان گفت: در مذاکراتی که ظریف و اشتون در نیویورک در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل داشتند دعوت از خانم اشتون برای سفر به ایران به عمل آمد. این دعوت باز است و در زمان مناسب که مورد توافق طرفین قرار گیرد این سفر انجام می‌شود.

وی درباره اجرای برنامه اقدام مشترک از سوی ایران و 1+5 ادامه داد: از دیروز این برنامه توسط طرف‌های مذاکره کننده اجرا شده است. و از الان به بعد در دستور کار طرفین مذاکرات برای برداشتن گام‌های آتی است. این مسأله مقدماتی دارد که هر دو طرف در صدد برنامه‌ریزی مقدمات و فراهم کردن زمینه‌ها برای اجرای دور بعدی مذاکرات هستند و پس از چینش مقدمات درباره زمان مذاکرات آتی اطلاع‌رسانی خواهد شد.

وی در پاسخ به سوالی درباره لغو دعوت ایران به ژنو 2 از سوی بان کی‌مون این اقدام دبیر کل سازمان ملل را تاسف‌بار خواند.

افخم در ادامه گفت: ما هیچ‌گاه متقاضی شرکت در این نشست نبودیم و این موضوع را به صراحت از ابتدای طرح مباحث مربوط به تشکیل نشست ژنو 2 اعلام کردیم.

وی اضافه کرد: همچنین این موضوع به صراحت طی مکالمات روزهای گذشته میان بان کی‌مون و اخضر الابراهیمی با مسئولان کشورمان اعلام شده است. آقای ظریف و آقای خزاعی صریحا این مواضع را اعلام کردند که ما پیش‌شرطی را نمی‌پذیریم و تلویحا و غیرتلویحا هیچگاه حرفی از تعهدات ایران زده نشده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: عدم پذیرش و پس گرفته شدن دعوت ایران به دلیل اینکه دبیرکل تحت فشار این اقدام را انجام داده و در ابتدا به ابتکار خودش از ایران دعوت کرده بود، جای تأسف است.

افخم افزود: متوقع بودیم که بان‌ کی‌مون می‌توانست دلایل واقعی پس گرفته شدن دعوت از ایران برای حضور در نشست ژنو 2 را اعلام می‌کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به پرسشی درباره اخبار منشر شده درباره دعوت از کاترین اشتون برای سفر به تهران گفت: در مذاکراتی که آقای ظریف با خانم اشتون در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک داشتند این دعوت باز انجام شده است که در زمان مناسبی که مورد توافق دو طرف قرار گیرد انجام خواهد شد.

افخم همچنین درباره انجام دور بعدی مذاکرات ایران و گروه 1+5 گفت: از روز گذشته گام اول برنامه اقدام مشترک از سوی طرف‌های مذاکره‌کننده اجرا شد و از آن به بعد انجام مذاکرات برای برداشتن گام نهایی در دستور کار است که هر دو طرف درصدد برنامه‌ریزی برای فراهم کردن زمینه‌ها و مقدمات دور بعدی مذاکرات هستند که متعاقب آن اطلاع‌رسانی درباره جزییات اعلام می‌شود.

خبرنگاری پرسید برخی معتقدند حجم امتیازاتی که ایران در توافق‌نامه ژنو داده است توازنی با آنچه که دریافت کرده نداشته است پاسخ ایران به این اظهارات چیست که افخم پاسخ داد: برنامه مذاکرات هسته‌ای براساس یک رویکرد جدید برای حل و فصل موضوع هسته‌ای دنبال شد. موضوعی که از ابتدا اعلام کردیم موضوعی غیرضروری است. در چندین دور مذاکره دو طرف در نهایت درباره برنامه اقدام مشترک به تفاهم رسیدند که متن کاملا روشنی دارد و در دسترس و اختیار همه شهروندان قرار گرفته است. از ابتدا دیدگاه‌هایی در این باره مطرح شد و ما نیز اعلام کردیم که این نقدها قطعا نقدهایی دلسوزانه و براساس منافع ملی کشور است. در عین حال تصریح کردیم که در مذاکرات و برنامه اقدام مشترک تفاهم‌هایی که صورت گرفته از هیچ یک از خطوط قرمز کشور عبور نشده است و این توافق‌هایی که از سوی ایران انجام شده نتیجه مشورت‌ها و بررسی‌های دقیقی است که در سطوح مختلف کارشناسی مقامات عالی و ارشد کشورمان انجام داده‌اند. بنابراین کاملا با اطمینان و براساس این مشورت‌ها سیاست‌ها برنامه‌ریزی شده است.

وی اضافه کرد: برنامه اقدام مشترک برنامه‌ای است که دو طرف متعهد به برداشتن گام‌هایی شده‌اند. ما از ابتدا برای اینکه گام‌ها متوازن باشد تاکید کرده‌ایم و این رویکرد در طول مذاکرات از سوی تیم مذاکره‌کننده به طور جدی مورد توجه بوده است. بخشی از سوءبرداشت‌ها یا تفاسیر مختلف از این موضوع طبیعی است اما تاکید داریم که نباید تلاش کنیم افکار عمومی کشور نسبت به اقدام انجام شده که دولت محترم برای حل و فصل این بحران داشت دچار خدشه و ابهام شود. گام اول این رویکرد انجام شده و باعث جاری شدن آن در آستانه ورود به دور بعدی مذاکرات هستیم.

افخم تاکید کرد: تأمین حقوق هسته‌ای ایران و ورود به مرحله جدید برای داشتن فن‌آوری هسته‌ای و حفظ دستاوردهای کشور همه جز اصول مسلم مذاکره‌کننده‌ها بوده است و این روند تا پایان مذاکرات به طور جدی ادامه خواهد یافت و امیدواریم با اطلاع‌رسانی‌های دقیق و شفاف و مبتنی بر اسناد منتشر شده و مواضع صریح و رسمی اعلام شده از سوی مسئولین کشور دیدگاه‌ها و برداشت‌های داخلی انجام شود و تحت تاثیر تبلیغات و تفاسیر رسانه‌های بیگانه و اظهارنظرهایی که خارج از ایران انجام می‌شود که قطعا خیرخواه ما نیستند قرار نگیریم و اجازه دهیم که این روند براساس سیاست‌های اتخاذ شده در چارچوب تامین حقوق ملت ایران و حفظ دست‌اوردهای هسته‌ای به نتیجه خوبی برسد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به پرسش ایسنا درباره اظهارات مقامات کانادا مبنی براینکه هیچ تصمیمی برای لغو تحریم‌ها علیه ایران ندارند گفت: طرف مذاکرات ما 1+5 بوده‌اند و درباره کسانی که مطالبی را مطرح کردند باید گفت هیچگونه تماس و تقاضایی نیز از سمت ما نبوده است. آنها می‌توانند مواضع خود را ادامه دهند اما حتما تحت تاثیر روند کلی تحولات و فضای بین‌المللی به یک واقع‌بینی دست خواهند یافت اما ممکن است در این میان زمان را از دست بدهند.

افخم همچنین درباره حفظ جان دیپلمات‌های ایران در یمن و آخرین پیگیری‌ها نسبت به ربوده شدن نوراحمد نیکبخت در این کشور گفت: ایام شهادت آقای اسدی مصادف با زمانی شد که هیأت پیگیری برای دیپلمات ربوده شده کشورمان در یمن نیز حضور داشت ما از مقامات یمن خواسته‌ایم که به تعهدات بین‌المللی خود براساس کنوانسیون‌ها و مقررات بین‌المللی برای حفظ جان دیپلمات‌ها عمل کند. در مذاکرات دیپلماتیکی که داشتیم بر این مساله پافشاری کردیم. دولت یمن باید مسئولانه نسبت به این موضوع عمل کند گرچه آمادگی خود را برای شناسایی تروریست‌ها و مجازات آنها اعلام کرده‌اند اما قطعا باید در صحنه عمل به نتیجه روشنی دراین باره برسیم و گام‌های جدی‌تر و فوری‌تری در این زمینه برداشته شود و این خواسته را به طور صریح به آنها اعلام کرده‌ایم. امیدواریم با اقدام مسئولانه و قاطع مقامات یمن اطلاعات بیشتری درباره دیپلمات ربوده شده کشورمان دریافت کنیم و مسببان شناسایی و مجازات شوند.

وی اضافه کرد: امیدواریم در نتیجه پیگیری‌هایی که در یمن برای مشخص شدن وضعیت آقای نیکبخت در یمن انجام می‌شود هرچه زودتر بتوانند مقدمات بازگشت سالم ایشان را به کشور فراهم کنند.

خبرنگاری با اشاره به اقدامات عربستان علیه ایران پرسید آیا ایران قصد پیگیری حقوقی اقدامات ضدایرانی این کشور در مجامع بین‌المللی را از جمله شورای امنیت دارد که افخم پاسخ داد: ما پیگیری حقوقی اقداماتی مانند شهادت دیپلمات‌مان، انفجار در مقابل سفارت کشورمان و اتهام ترور سفیر عربستان در آمریکا را در مجامع بین‌المللی دردستور کار داریم. مقدمات آن انجام شده است از زمان اقدام تروریستی و انتحاری این کار آغاز شد که روند خود را جلو می‌برد. اطلاعات و جزییات آن را در همکاری‌ای که با مسئولین لبنانی داریم دنبال می‌کنیم. گفت‌وگو با مسئولین مختلف لبنانی و یمنی دنبال می‌شود، پیگیری‌ها در این باره در دستور کار است و با روشن شدن جزییات و اطلاعات دقیق و مستند می‌شود دقیق‌تر و در چارچوب روشن‌تر کار را دنبال کنیم. ما با دریافت اطلاعات دقیق و بیشتر می‌توانیم قضاوت بهتری داشته باشیم.

خبرنگاری درباره تشکیل هیأت تخصصی برای نظارت بر اجرای توافق ژنو پرسید که افخم گفت: درباره تشکیل این هیأت تخصصی اطلاعاتی ندارد.

وی همچنین درباره حضور امروز سیدعباسی عراقچی عضو ارشد تیم‌ مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در کمیسیون امنیت ملی و گفت‌وگو با نمایندگان نیز گفت: امروز آقای عراقچی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس حضور می‌یابد تا آخرین روندها و رایزنی‌های انجام شده درباره گام اول را با نمایندگان محترم درمیان بگذارد و همچنین نسبت به تدابیر و برنامه‌هایی که در دستور کار است اطلاعاتی را مبادله کنند.

خبرنگار دیگری درباره سفر نواز شریف به تهران پرسید که افخم گفت: این سفر در دستور کار قرار دارد که با نهایی شدن زمان آن از سوی دو طرف انجام خواهد شد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین درباره مطالب منتشر شده مبنی بر اینکه اظهارات امیر دوبی درباره لغو تحریم‌ها علیه ایران به دلیل انجام مذاکراتی درباره جزایر سه گانه با ایران و تفاهمی در این باره بوده است، گفت: سفارت ما در ابوظبی با صدور بیانیه‌ای این موضوع را تکذیب کرده است ما هم اعلام می‌کنیم اخبار منتشر شده درباره چنین توافقی در یک نشریه اماراتی ساختگی است. این گزارش کاملا کذب و بی‌اساس و براساس تبلیغات علیه ایران در منطقه بوده هیچگونه توافقی صورت نگرفته و هیچگونه تغییری در مواضع صریح و شفاف ایران نسبت به موضوع جزایر ایرانی و حاکمیت بر آن داده نشده است.

وی اضافه کرد: در عین حال موضع واقع‌بینانه مقامات اماراتی درباره لغو تحریم‌ها براساس روندهای جاری در منطقه و سطح بین‌المللی است و ارتباط دادن این مواضع به هم و ارائه گزارش ساختگی سایت شناخته شده به نظر می‌آید برای تحت تأثیر قراردادن این موضع صریح و روشن است. امیدواریم رسانه‌ها تحت تأثیر این اخبار بی‌اساس و ساختگی قرار نگیرند.

افخم همچنین در پاسخ به پرسش دیگری درباره موضع ایران در قبال سوریه و اینکه آیا بدون حضور ایران نشست ژنو 2 به نتایجی خواهد رسید گفت: ایران همواره بر ضرورت درپیش گرفتن راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه تاکید کرده است و جزء کشورهایی بوده‌ایم که در گزینه راهکار سیاسی پیش گام بوده‌ایم و حق مردم سوریه در تعیین سرنوشت‌شان باید محترم شمرده شود. تنظیم‌ گفت‌وگو‌های سوری سوری به عنوان راهکار جدی و قطع مداخلات خارجی باید در دستور کار قرار گیرد. چارچوب‌هایی که برای حل بحران سوریه از دیدگاه ما مطرح است بسیار روشن است. راهکارها باید به دور از خیال‌پردازی‌ها و جاه‌طلبی‌ها باشد چنانچه ژنو 2 براساس واقع‌بینی این روند را مورد توجه قرار دهد می‌تواند گامی برای پیش‌برد و پیشرفت موضوع باشد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به پرسشی درباره نگرانی برخی کشورها از حضور ایران در ژنو 2 گفت: ما به طور طبیعی انتظار داریم همه کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس در صدد حل بحران سوریه باشند و اینکه کسانی بخواهند از این روند برای رسیدن به خواسته‌های خود استفاده کنند می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. اگر راهکار مبتنی بر حل واقعی بحران و مبارزه با تروریسم باشد قطعا اختلاف نظرها بسیار کمتر خواهد شد.

خبرنگار دیگری درباره اظهارات کریمی قدوسی یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه مقامات ارشد کشورمان با توافق ژنو مخالفت کرده‌اند، پرسید که افخم پاسخ داد: اظهاراتی که بعضا مخالفین و منتقدین برنامه اقدام مشترک مطرح می‌کند فارغ از اینکه جزییات آن چیست به نظر می‌رسد نسبت به سازوکار تصمیم‌گیری در سطح کلی کشور ایجاد تردیدهایی در افکار عمومی می‌شود. آنچه که در مذاکرات ژنو و تصمیم‌گیری برای تفاهم‌نامه آن صورت گرفته تصمیمی است که براساس هماهنگی و توافق میان مسئولان عالی کشور بوده است. در هر حال پرونده هسته‌ای در اختیار شورای عالی امنیت ملی کشور است و نهادها و مسئولان مختلف کشور در آن حضور دارند و عین حال تیم مذاکره‌کننده در هماهنگی کامل با مسئولان عالی کشور است و در این مجموعه سازوکارها دنبال می‌شود و هماهنگی‌ها به طور کامل انجام می‌شود ایجاد شبهه،‌ تردید و ابهام در افکار عمومی نسبت به این روند جای سؤال دارد و ابهام برانگیز است که چرا دوستانی تلاش می‌کنند این روند را خارج از سازوکار کلان اجرایی کشور تلقی کنند و طبعا افکار عمومی کشور را متأثر می‌کنند. در مقام پاسخگویی به مورد مورد بحث‌ها درباره جزییات تفاهم نیستم اما باید روند کل کار، قالب در چارچوب تصمیم‌گیری و حضور مسئولان عالی کشور را در روند سیاست‌گذاری و اجرا مورد توجه قرار داد اما در عین حال افراد برای بیان نظرات و تفاسیر خود آزاد هستند و این جزء حقوق شهروندی است و نمایندگان محترم نیز از این حقوق برخوردارند.

وی در پاسخ به این پرسش که گفته شده مقام معظم رهبری با این توافق‌نامه مخالفت داشتند گفت: افرادی که این مسائل را مطرح کرده‌اند باید خودشان مستندات آن را ارائه کنند پیش از اینکه مستنداتی ارائه شود کسی نمی‌تواند آن را تکذیب کند.

افخم درباره اخبار منتشر شده مبنی بر احتمال دیدار رئیس جمهور کشورمان با وزیر امور خارجه آمریکا در حاشیه اجلاس داووس نیز گفت: اخبار رسمی در این زمینه منتشر نشده است و بحث‌ها صرفا در رسانه‌ها شکل گرفته است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا آقای ظریف و خانم اشتون در حاشیه اجلاس‌های داووس و مونیخ دیدارهایی خواهند داشت گفت: از آنجا که هر دو در این اجلاس‌ها حضور دارند به نظر می‌رسد امکان صحبت وجود دارد تا در آن درباره دور بعدی مذاکرات و نحوه آغاز آن رایزنی کنند.

خبرنگار دیگری درباره مخالفت عربستان با حضور ایران در نشست ژنو 2 به دلیل آن چه حضور گسترده نظامی ایران در سوریه عنوان می‌کند، پرسید که افخم پاسخ داد: این ادعای جدیدی نیست و قبلا چنین اظهارنظرهایی شده است. برگزار کننده این اجلاس بسیار روشن است و مرجع اصلی دعوت کشورها و تصمیم‌گیری درباره این نیز روشن است اینکه اظهارنظرهایی از سوی برخی دیگر از کشورهایی که ممکن است شرکت کنند یا شرکت نداشته باشند و خودشان نیز از کشورهای مدعو هستند قابل توجه نیست ما هم این اظهارات را قبلا شنیده‌ایم.

وی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر در دستور کار قرار گرفتن همکاری اقتصادی و ارائه نفت به روسیه ازسوی ایران گفت: این اخبار قبلا از سوی وزارت نفت تکذیب شده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره سفر هیأتی تجاری و اقتصادی از فرانسه به ایران و اینکه آیا این ارتباطی با مفاد توافق‌نامه ژنو دارد نیز گفت: رویکرد کشورهای مختلف نسبت به فضای همکاری با ایران رو به پیشرفت است و استقبال خوبی صورت گرفته است و کشورهای مختلف در صدد اعزام هیأت‌ها برای گسترش همکاری‌های اقتصادی هستند که ناشی از فضای جدید است که شاهد هستیم روند فروریزی و نزول تحریم‌ها آغاز شده است و جامعه جهانی آماده است تا از ظرفیت ایران در حوزه‌های مختلف تجاری و اقتصادی استفاده کند. این رفت و آمدها در فضای کنونی طبیعی است و امیدواریم روندهای همکاری شکل بگیرد.

افخم در ابتدای نشست مطبوعاتی خود با تبریک میلاد پیامبر(ص) و امام جعفر صادق(ع) گفت: هفته‌ای که گذشت هفته‌ای بود که هرچه بیشتر می‌گذرد بیشتر مشخص می‌شود که وحدت تنها و یگانه راه‌حل مسائل مبتلابه جهان اسلام است به امید اینکه این وحدت روز به روز محکم‌تر شود و شاهد نتایج خوب آن باشیم.

وی اضافه کرد: متأسفانه در همین هفته شاهد اقدام فجیع تروریست‌ها در یمن و شهادت دیپلمات کشورمان بودیم. به خانواده ایشان تسلیت عرض می‌کنیم و این اقدام را مجددا محکوم و به همه ملت ایران تسلیت می‌گوییم. امیدواریم اقدام قاطع جامعه جهانی در مقابله با تروریسم به دلیل شیوع بیش از پیش فعالیت‌های تروریستی در جهان انجام شود و جامعه جهانی به مسئولیت خود برای مبارزه با تروریسم و ریشه‌کنی این پدیده شوم عمل کند.