تحریم جدید، مرگ توافق ژنو است

مرضیه افخم، درباره تماس تلفنی محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان، با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا گفت: مجموعه این تماس تلفنی در خصوص تحولات در زمینه اجرای برنامه اقدام مشترک بود و وزیر امور خارجه آمریکا تماسی با وزیر امور خارجه کشورمان داشتند.

وی ادامه داد: طی این تماس تلفنی نارضایتی ایران از روند نشست کارشناسی و جزییات موجود درباره اقدام مشترک ابراز شد. وزیر امور خارجه کشورمان تماس‌هایی با کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشتند. این تماس‌ها عادی است و این تماس‌ها برای حفظ مذاکرات و نحوه اجرای برنامه اقدام مشترک طبیعی محسوب می‌شود.

افخم با اشاره به دیدار امروز عراقچی با کاترین اشتون گفت: در این دیدار گفت‌وگو‌هایی در چارچوب مذاکرات کارشناسی و روند اجرای برنامه اقدام مشترک صورت می‌گیرد.

سخنگوی وزارت خارجه در بخشی دیگری از نشست هفتگی‌اش با خبرنگاران گفت: وزیر امور خارجه کشورمان روز پنج‌شنبه برای شرکت در شانزدهمین نشست شورای وزیران D8 عازم اسلا‌م‌آباد می‌شود. این اجلاس به ریاست پاکستان خواهد بود که این کشور تا سال 2014 ریاست آن را بر عهده دارد. وزیر امور خارجه کشورمان علاوه بر گفت‌وگو با همتایان و مقامات پاکستانی با همتایان خود از کشورهای مختلف دیدار خواهد کرد.

وی ادامه داد: اجلاس D8 یک سازمان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای اسلامی است که به منظور تحکیم مناسبات اقتصادی جهان اسلام و همچنین حضور موثر کشورهای اسلامی در اقتصاد جهانی فعالیت می‌کند. امیدوار هستیم این سازمان منطقه‌ای در اقتصاد کشورهای اسلامی و جهان فعالیت بیشتری داشته و نتایج خوبی به همراه داشته باشد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان ضمن محکوم کردن اقدامات تروریستی اخیر در عراق درباره تقاضای برخی خانواده‌های شهدای برای پیدا کردن پیکر فرزندانشان و برخی دیگر که پیکرهای شهدای خانواده‌های دیگر را به جای فرزندانشان تحویل گرفته‌اند گفت: این مسئله مورد توجه وزارت خارجه و دستگاه‌های ذی ربط است و همچنین ما با مقامات عراقی در این باره گفت‌وگو داریم. برخی شناسایی‌ها انجام شده است و رایزنی هایی برای تجسس دوباره برخی مناطق در حال انجام است. همچنین در حوزه های کارشناسی برای تعیین هویت شهدا و مفقودین اقدامات لازم انجام می‌شود.

افخم تاکید کرد: نگرانی خانواده شهدا قابل درک است و به طور جدی از سوی وزارت خارجه پیگیری می‌شود.

وی درباره اخباری که حاکی از ربوده شدن و سپس کشته شدن یک تبعه ایرانی در افغانستان است اظهار کرد: متاسفانه این خبر را ما هم دریافت کرده‌ایم. در این حال موضوع اتباع میان ایران و افغانستان از مشکلاتی است که به ویژه از سوی اتباع افغان برای ایران با توجه به جمعیت بالا و ورود بعضا غیرقانونی آنها به ایران برای ما همیشه مطرح بوده است.

وی گفت: وزارت خارجه در حوزه کنسولی و اداره ایرانیان مساله اتباع ایرانی در سایر کشورها را پیگیری می‌کند. متاسفانه در مواردی شاهد آسیب‌دیدن اتباع کشورمان در نقاط مختلف هستیم. ما از دولت افغانستان خواسته‌ایم تا در رابطه با تامین امنیت و ثبات در مرزها نهایت همکاری را انجام دهد و دیگر در آینده شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.

افخم در خصوص دعوت از ایران برای شرکت در نشست ژنو دو درباره سوریه گفت: طبق اخباری که به دست ما رسیده است هنوز از هیچ کشوری برای شرکت در نشست ژنو دو دعوت به عمل نیامده است. در عین حال ایران‌ بارها اعلام کرده آمادگی کمک به حل بحران سوریه در چارچوب روش‌های سیاسی و مسالمت‌آمیز را دارد.

افخم گفت: اگر از ایران برای شرکت در این نشست دعوت به عمل آید در چارچوب حفظ امنیت و حل بحران سوریه مشارکت می‌کنیم. اما تاکید داریم حضور ایران در هیچ برنامه تنظیم شده بین‌المللی منوط به تعیین پیش شرط نیست.

وی با اشاره به مذاکرات امروز عراقچی و اشتون تصریح کرد: این مذاکرات در رابطه با تعیین زمان مذاکرات کارشناسی بعدی به شکلی که مبتنی بر تفاهم دو طرف باشد، است. امیدواریم مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 در آینده نزدیک از سر گرفته شود و در سریع‌ترین زمان برگزار و مذاکرات در سطوح بالاتر نیز هماهنگ شود.

افخم در رابطه با بیانیه وزیران خارجه اتحادیه اروپا اظهار کرد: در این بیانیه اشاره شده است که اتحادیه اروپا تحریم‌هایی که در چارچوب برنامه اقدام مشترک وجود دارد را برخواهد داشت، بنابراین ما در گام اول انتظار داریم طرفین نسبت به اجرای توافق و برداشتن گام‌ها پایبند باشند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی روح کلی حاکم بر بیانیه اتحادیه اروپا را "مفید و سازنده" دانست و گفت: امیدواریم همانگونه که در این بیانیه از توافق ژنو استقبال شده است در حوزه عمل شاهد اجرای تعهدات از سوی اروپایی‌ها باشیم. استقبال اروپا از توافق نشان‌دهنده آمادگی آنها برای گام برداشتن در مرحله اول توافق است.

وی درباره انفجارهای اخیر در لبنان و عراق که اتباع ایرانی مورد هدف قرار گرفتند و آیا ارتباطی بین این دو وجود دارد؟ گفت: تروریست‌ها در هر نقطه‌ای فعالیت می‌کنند و اقداماتشان از منطق خارج شده است و نمی‌توان ارتباط مستقیمی را میان اینها دید.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما نگرانی خود را درباره این اقدامات مطرح کرده‌ایم و گفته‌ایم که تروریسم محدود به یک کشور و منطقه نخواهد شد و جامعه بین‌الملل را در بر می‌گیرد و باید همه کشورها برای جلوگیری از آن و محکوم کردن این اقدامات به طور جدی وارد عمل شوند. کشورهایی که از تروریسم نیز حمایت می‌کنند باید بدانند ماهیت این پدیده ضدبشری محدود به یک کشور و منطقه نخواهند ماند.

افخم در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران ارتکاب به چه اقدامی به معنای نقض توافق ژنو است، تصریح کرد: موضوع کلیدی مبادرت به تحریم‌های جدید است ما اعلام کرده‌ایم هرگونه تحریم جدید به منزله مرگ توافق است و امیدواریم طرف‌ها نسبت به پایبندی به توافق جدی باشند و با حسن نیت روح کلی حاکم بر توافق را حفظ کنند.

وی درباره ادعای آمریکایی‌ها برای کمک ایران در پیدا کردن لوینسون گفت: همانطور که وزیر خارجه کشورمان اعلام کردند چنین فردی در ایران نیست.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه کاظم جلالی اعلام کرده است ما به وزارت خارجه اعلام کرده‌ بودیم که نباید دیداری بین هیات پارلمانی اروپا و دو تن از فعالان سیاسی ایران صورت گیرد گفت: وزارت خارجه بنا به وظیفه خود تنظیم‌کننده برنامه‌های رسمی است و در رابطه با سفر هیات پارلمانی اروپا این برنامه‌ریزی با همکاری مجلس شورای اسلامی انجام و اجرا شد و درباره بخش غیررسمی سفر این هیات اقدامی صورت نگرفته است و اساسا وظیفه ما نبوده است. آنچه که در باره سفر هیات پارلمان اروپا انجام شد مشارکت و تبادل نظر میان وزارت خارجه و مجلس شورای اسلامی در چارچوب برنامه‌های رسمی بود. بحث‌های دیگر جای بررسی دارد.

وی ادامه داد: من متن کامل صحبت‌های آقای جلالی را ندیده‌ام اما در این باره می‌توان تبادل نظر کرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این پرسش که تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را تحریم‌های جدید می‌دانید یا خیر؟ گفت: موضع جمهوری اسلامی ایران درباره تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قبلا اعلام شده است و واکنش‌هایی را به آن شاهد بودیم. ما اعلام کردیم تحریم‌هایی از این جنس اقدامی خلاف روح توافق و غیرسازنده است. نباید اقداماتی صورت گیرد که توافق ژنو را از مسیر خود خارج کند و در این مسیر ضرورت پایبندی همه طرف‌ها باید مورد توجه باشد. مذاکراتی که آقای ظریف داشتند و گفت‌وگو‌های آقای عراقچی با مقامات اروپایی در این مسیر است که باید بحث اجرای توافق به طور جدی و دقیق و بدون برداشت و تفسیر موردی باشد و ما هم بر این نکته تاکید داریم که وضع و اجرای هرگونه تحریم بر هم‌زننده مسیر مذاکرات است و دو طرف باید ثابت کنند که می توان با اطمینان گام اعتمادساز اول را برداشت.

وی تاکید کرد: سفر آقای عراقچی به اروپا و دیدارش با خانم اشتون تاکید مجددی بر اجرای دقیق و درست برنامه اقدام مشترک است.

افخم در پاسخ به اینکه هدف آمریکایی‌ها از تماس با ایران چه بوده است با بیان اینکه این را باید از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن بپرسید، اظهار کرد: آمریکایی‌ها تحریم‌هایی علیه ایران اجرا کردند که در مذاکرات قبلی اعلام کرده بودند که می‌خواهند آنها را اجرا کنند اما این اقدام با نارضایتی طرف ایران مواجه شد و اگر توضیحی بوده باشد در چارچوب چرایی انجام این اقدام بوده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری درباره سرنوشت دیپلمات ربوده شده ایرانی در یمن و اخبار تایید نشده‌ای حاکی از کشته شدن این فرد، اظهار کرد: وزارت خارجه به طور جدی این موضوع را پیگیری کرده و کمیته‌ای در این رابطه تشکیل شده است که به زودی سفر دیگری را به یمن خواهد داشت. همچنین آقای ظریف روز دوشنبه با همتای یمنی خود در این باره گفت‌وگو کردند و بر مسوولیت دولت یمن در راستای حفظ جان دیپلمات ایرانی تاکید کردند و خواستار آن شدند که این دیپلمات صحیح و سالم به کشورمان بازگردانده شود.

افخم ادامه داد: همچنین در همین راستا کاردار یمن احضار و مراتب نگرانی ایران ابراز شد و بر لزوم همکاری و پیگیری دولت یمن تاکید شد.

وی گفت: اخبار منتشر شده درباره کشته شدن این دیپلمات ایرانی ملاک ما نیست و ما منتظر اقدامات دولت یمن که مسوولیت قانونی در این زمینه دارند هستیم.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگر درباره فعالیت گروه‌های شیعی در مالزی و برخی اقدامات علیه این گروه‌ها از سوی دولت این کشور گفت: بخش زیادی از سوال شما مربوط به مسائل داخلی مالزی است در عین حال ما وضعیت همه مسلمانان به ویژه شیعیان در نقاط مختلف دنیا را مورد توجه داریم و همزمان از دخالت در امور داخلی کشورها پرهیز می‌کنیم. ما معتقدیم حقوق شهروندی در هر کشوری باید رعایت شود به ویژه درباره اقلیت‌ها و حتما این توجه از سوی دولت مالزی بیش از گذشته مورد توجه قرار خواهد داشت.

افخم در رابطه با اظهارات سخنگوی کاخ سفید مبنی بر تماس تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا در خصوص لوینسون گفت: ما همواره نسبت به وضعیت زندانیان ایرانی در نقاط مختلف دنیا و زندانی‌ها و اتباع ایرانی که ناشی از قوانین آمریکا در کشورهای دیگر زندانی هستند و نیز اتباع کشورهای دیگر در رایزنی با مقامات آمریکایی صحبت کرده‌ایم و در مکالمه‌ای که شما از آن صحبت کردید (مکالمه تلفنی اوباما و روحانی) این مسائل بحث شد.

وی در رابطه با نگرانی‌های ایران از پیمان امنیتی افغانستان و آمریکا تصریح کرد: ما اعلام کرده‌ایم هر چند این پیمان از مسئله داخلی افغانستان است اما برای مصالح دراز مدت افغانستان آن را مفید نمی‌دانیم و آثار سوئی نیز برای منطقه خواهد داشت و امیدواریم مقامات افغانستان نسبت به ملاحظات و نگرانی‌های منطقه‌ای توجه داشته باشند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برخی اخبار حاکی از توافق پشت پرده درباره سه جزیره ایرانی است، با بیان اینکه این خبرسازی‌ها هدف‌مند و برای به انحراف کشاندن اقدامات دولت است، گفت: ما این مطالب را خبرسازی می‌دانیم و تایید نمی‌کنیم. حاکمیت و تمامیت ارضی ایران قابل مذاکره نیست و تغییر در مواضع صریح ما صورت نگرفته است و امیدواریم رسانه‌ها در انتشار چنین اخباری با دقت عمل کنند.

وی تاکید کرد: حاکمیت ایران بر این جزایر بلامنازع است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در رابطه با شکل مذاکرات آتی ایران و 1+5 در سطح کارشناسی و سطوح بالاتر گفت: جدول‌زمان‌بندی مشخصی برای مذاکرات تا الان وجود ندارد آنچه مشخص است اینکه در طی دوره شش ماه مذاکرات متعددی در سطح کارشناسی خواهیم داشت و مذاکرات در سطوح بالاتری به توافق طرفین صورت می‌گیرد.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه بیانیه اتحادیه اروپا اشاره کرده است که اجرای تعهدات مربوط به اتحادیه در لغو تحریم‌ها پس از اجرای تعهدات ایران در بحث هسته‌ای و تایید آژانس صورت می‌گیرد آیا این برداشت اروپایی‌ها خلاف متن توافق ژنو نیست؟ موضع ایران در خصوص این برداشت اروپایی‌ها از اجرای تعهدات چیست؟ گفت: وقتی می‌گویم مذاکرات هسته‌ای دشوار،‌ پیچیده و سخت است منظور همین است. اینها مواردی است که باید میان دو طرف بحث و تفاهم صورت گیرد. این مسائل نشان می‌دهد که نزدیک شدن دو طرف به هم دشوار است و پیش‌بینی ما از سخت بودن مذاکرات مربوط به همین مسائل است.

وی ادامه داد: اما نباید با طرح چنین مسائلی متن اصلی توافق ژنو و مذاکرات زیر سوال رود. این مسائل بخشی از مذاکرات کارشناسی بوده است و یکی از موضوعات مطرح در مذاکرات نیز درباره زمان‌بندی اجرای توافق است.

افخم تاکید کرد: براساس برنامه اقدام مشترک ایران انتظار دارد یک روز مشخص برای اجرای توافق تعیین شود و آن روز مبنای اجرای تعهدات از سوی همه طرف‌ها باشد و طرف‌ها نسبت به اجرای تعهداتشان مبادرت کنند، این برداشت ما است که یک روز خاص برای شروع کار در گام اول تعیین شود. اگر چنین رویکردی اتخاذ شود نگرانی‌ها برطرف می‌شود.

وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده است آقای اوباما و روحانی تماس تلفنی درباره لوینسون داشتند آیا اشاره سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به تماس تلفنی روسای جمهور ایران و‌آمریکا در شهریورماه گذشته است یا تماس تلفنی جدید صورت گرفته گفت: آقای روحانی یک مکالمه تلفنی (با اوباما) داشتند.آمریکایی‌ها در رابطه با تبعه خود مطالبی را مطرح کردند و ما متقابلا در این تماس نگرانی خود از وضعیت ایرانیانی که در آمریکا زندانی هستند و ایرانیانی به خاطر قوانین آمریکا در کشورهای دیگر زندانی هستند اعلام کردیم.

وی در رابطه تاثیر توافق ژنو بر موضوعات سیاست خارجی و منطقه‌ای دیگر گفت: اینها برداشت رسانه‌ای است و به نظر ما سعی می‌شود با این برداشت‌ها مسیر اصلی تفاهم ژنو خدشه‌دار شود و جایگاه ایران را متزلزل کند.تفاهم ژنو ارتباطی به مسائل دیگر ندارد.

افخم در رابطه با خبر انفجار در نزدیکی یکی از مقرهای حزب‌الله در لبنان گفت: طبق اخبار اولیه این انفجار خسارت و آسیبی نداشته است و البته هنوز ابعاد آن مشخص نیست. ما این اقدام را محکوم می‌کنیم ضمن آنکه هر نوع اقدامی که تلاش کند لبنان را به بی‌ثباتی بکشاند را محکوم می‌کنیم. کسانی که به دنبال این اقدامات هستند مشغول پیاده کردن مواضع اسراییل هستند اما ناکام خواهند بود.

وی در رابطه با رایزنی‌ها بر سر تشکیل دولت لبنان و رایزنی‌های معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه در این باره گفت: آقای امیر عبداللهیان در حاشیه اجلاس سازمان همکاری‌های اسلامی در گینه با مقامات کشورها ازجمله لبنان دیدار داشتند. ما نسبت به وحدت ملی لبنان توجه ویژه داریم و در رایزنی‌ها و مذاکرات تاکید شد تشکیل یک دولت قوی متشکل از طوایف مختلف که حقوق ملت لبنان را حفظ کند مورد توجه است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در رابطه با کمیسیون مشترک مرزی ایران و آذربایجان تصریح کرد: در این کمیسیون تردد‌ها و امنیت مرزی و اقدامات متقابل مورد بحث قرار گرفت.

افخم در خصوص تنش‌زدایی از موضوع حقوق بشر ایران گفت: حقوق بشر دغدغه ایران است و در دولت جدید گفت‌وگو‌ها با مسوولان اروپایی که از قبل وجود داشته است ادامه می‌یابد. ما بر پرهیز از سیاسی کردن موضوع حقوق بشر و اعمال معیارهای دوگانه از سوی غرب تاکید داریم. ما اتخاذ رویکرد جدید برای گفت‌وگو با غرب در رابطه با حقوق بشر را تشویق می‌کنیم به شرطی که غرب نیز رویکرد غیرسیاسی و خلاف رویه‌های گذشته و سازنده را با ایران را در پیش گیرد و در این صورت امکان همکاری در حوزه‌های مختلف از جمله حقوق بشر فراهم می‌شود.

وی در رابطه با دعوت ایران برای شرکت در اجلاس ژنو دو یادآور شد: هیچگونه دعوت‌نامه‌ای از سوی ایران دریافت نشده است در عین حال زمان تعیین شده برای برگزاری این نشست به قوت خود باقی است.