هشدارطیب‌نیا درباره ظهور بیماری هلندی

علی طیب نیا صبح امروز در دومین روز از همایش بین المللی صندوق توسعه ملی در جزیره کیش با بیان اینکه در یک آسیب شناسی از مشکلات اقتصادی ایران در 40 سال اخیر مشخص شد که وابستگی به درآمدهای نفتی در قالب بودجه دولت و پرداخت های خارجی عامل اصلی در بروز مشکلات اقتصاد کلان و بی ثباتی اقتصادی بوده است، گفت: دو مشکلی که در 40 سال اخیر داشتیم، نرخ رشد اقتصادی پایین و دیگری نرخ تورم‌های بالا و مزمن بود که به درآمدهای نفتی باز می گردد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار داشت: سهم بالای نفت در تراز پرداخت‌های کشور و پرنوسان بودن درآمدهای نفتی نیز وجود دارد و استفاده از منابع نفتی در بودجه دولت در دهه 50 باعث فرآیند تورمی در کشور شد.

طیب نیا ادامه داد: به دلیل برخورداری از درآمدهای سرشار نفتی و عرضه بالای ارز نیز نرخ اسمی ارز ثابت باقی می ماند و متناسب با آن، تورم بالا نمی رود که کاهش قدرت رقابت محصولات کشور را به دنبال دارد و از این طریق محصولات وارداتی برای مردم ارزان و صادرت گران می شود که همان بیماری هلندی نام دارد.

وی خاطرنشان کرد: در دوره هایی که درآمد نفت کم شده، آثاری در اقتصاد کشور به همراه داشته است و میزان واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای کم می شود که تولید را کاهش خواهد داد.

وزیر اقتصاد تاکید کرد با کاهش درآمد نفت رکود و تورم ایجاد می شود. در 8 سال گذشته درآمدهای سرشار نفتی در اقتصاد اتفاق افتاد که باعث می شود دولت‌ها هوس کنند آن را در چارچوب بودجه دولت هزینه کند و به اصطلاح نفت را بر سر سفره های مردم بیاورند.

وی افزود: وجوه حاصل از نفت به بانک مرکزی فروخته می شود و معادل ریالی در اقتصاد دولت قرار می گیرد که افزایش شدید نقدینگی و تورم را به دنبال خواهد داشت و وقتی هم که تلاش می شود جلوی تورم را بگیرند باید توسعه واردات داشته باشیم که باعث خرید ارز از بانک مرکزی می شود.

طیب نیا با بیان اینکه تلاش برای مقابله با تورم در این شرایط به معنی توسعه واردات است و سرکوب تولید ملی و تورم و رکود است، گفت: نشانه استفاده نادرست از درآمد نفتی، اندازه بزرگ دولت و کوچک بودن بخش خصوصی است.

وی تصریح کرد: رشد اقتصادی به واسطه درآمد نفت دلیلی بر رشد اندک بهره وری در اقتصاد است و در حالی که در کشورهای در حال رشد دنیا 70 درصد رشد اقتصادی از محل بهره وری است اما در ایران این سهم بسیار پایین است.

وزیر اقتصاد تاکید کرد: باید سعی شود الگوی استفاده از نفت تغییر یابد و منابع صندوق توسعه ملی برای استفاده بهینه از درآمدهای نفتی در حال فعالیت است.

وی اظهار داشت: نفت یک سرمایه ملی است که متعلق به همه نسل‌ها بوده و ما حق نداریم دارایی نسل های آینده را هزینه کنیم.

وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: وجوه حاصل از فروش نفت درآمد نیست بلکه واگذاری دارایی محسوب می شود. سیاست دولت این است که نفت را به عنوان یک دارایی تلقی کند و منابع آن صرف سرمایه گذاری های مولد شود.

وی با تاکید بر اینکه تا پایان برنامه پنجم کسری بودجه دولت باید از طریق مالیات و روش‌های غیر از فروش نفت تامین شود، گفت: از منابع صندوق به هیچوجه نباید در توسعه بخش دولتی استفاده شود.

طیب نیا افزود: تبدیل منابع صندوق به ریال از الگوهای نامناسب بهره برداری از درآمدهای نفتی است که منشاء بروز بیماری هلندی و تورم خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه باید از تبدیل وجوه درآمدهای نفتی در صندوق توسعه ملی به ریال و تزریق آن به بودجه خودداری شود، گفت: منابع صندوق باید به پروژه های مولد و طرح های سرمایه گذاری اختصاص یابد.