از الشراع تا المانیتور، این بار چه کسی اطلاعات حساس را به بیرون داد؟

دور جدید گفتگوهای هسته‌ای ایران و 5+1 در ژنو به نحو آشکاری با ادوار پیشین مذاکرات متفاوت است. بعد از سالها مذاکره، دو طرف بر سر بیانیه‌ای در پایان این دور از مذاکرات به توافق رسیدند. علاوه بر این، اکنون دو طرف به شکلی جدی‌تر به دنبال محرمانه نگاه داشتن محتوای مذاکرات هستند تا بعد از تعیین تکلیف و در زمان مناسب نتایج و محتوای آن اطلاع‌رسانی شود.

محرمانه بودن مذاکراتی از این دست، نه تنها بی‌سابقه نیست، بلکه محرمانه نگاه داشتن مذاکرات مهم بین کشورها و پیام‌های رد و بدل شده بین آنها امری کاملا مرسوم است، همان گونه که محتوای مذاکرات علی اکیر ولایتی مشاور عالی رهبر انقلاب در امور بین المللی و یا حتی محتوای پیام‌هایی که بین مقامات ارشد ایرانی و رئیس جمهور آمریکا رد و بدل شده است، تا مدتهایی طولانی محرمانه ماند و بعضا هنوز نیز منتشر نشده است.

این در حالی است که علی‌رغم درخواست طرفین برای محرمانه نگاه داشتن محتوای مذاکرات، بعضی رسانه‌ها به انتشار محتوایی بر پایه حدسیات و یا جعل پرداخته‌اند. رسانه‌های صهیونیستی و آمریکایی در شروع این روند و به نقل از مقامات و منابع غربی پیش قدم بودند و سپس ناگهان مجموعه رسانه‌ای ال‌مانیتور مطالبی را به عنوان محتوای پیشنهادات ایران و به نقل از یک منبع آگاه ایرانی منتشر کرد.

در حالی که بخش زیادی از مخاطبان ایرانی با باور کردن ادعای ال‌مانیتور فردی که مرتکب این خبررسانی شده بود را خائن می‌دانستند، وزیر خارجه اعلام کرد که این منبع ایرانی، قطعا مغرض است و با غرض‌ورزی اطلاعات نادرست را در اختیار خبرنگار ال‌مانیتور گذارده است. وی در گفت‌و‌گوی خود با «تابناک»، تأکید کرد که طرح محرمانه ایران، محرمانه است و آنان که ادعای آگاهی از مفاد آن را دارند، دروغگویانی بیش نیستند.

اظهارات وزیر خارجه در مورد مغرضانه بودن این اقدام یادآور معدود مواردی است که افرادی در داخل کشور مسائل محرمانه کشور را با قصد بهره‌برداری‌های گروهی به رسانه‌های خارجی درز داده‌اند.

در 12 آبان 1365 در اقدامی غیر منتظره ، هفته نامه لبنانی " الشراع " از دیدار محرمانه یک هیات آمریکایی به سرپرستی مک فارلین نماینده ویژه دولت آمریکا ، از ایران خبر داد . " الشراع " نوشت :" رابرت مک فارلین یکی از فرستادگان آمریکایی در ماه گذشته از تهران به طور محرمانه دیدار کرد و گفتگوهای بسیار مهمی با دکتر محمد لواسانی به نمایندگی از وزارت امور خارجه و محمد هادی نائب رئیس کمیته روابط خارجی در مجلس شورای اسلامی و یکی از افسران عالی رتبه ارتش ایران انجام داد ".

این نشریه مدعی شده بود که :" ایران از واشنگتن خواست تا کمک های نظامی ، مادی و سیاسی خود را به عراق متوقف کند و به ایران لوازم یدکی سلاح های آمریکایی بفروشد . ضمناً آمریکا از تهران خواست تا پشتیبانی و کمک های خود را به سازمان های آزادیبخش در جهان ، به بهانه اینکه این سازمان تروریست هستند ، متوقف نماید و امنیت خلیج [فارس] را برای آمریکا حفظ نماید ".

محافل نزدیک به " سید مهدی هاشمی " که برای انحراف افکار عمومی از اتهامات متعددی که به وی وارد شده بود و رژیم صهیونیستی که از روند شروع شده بین ایران و آمریکا نگران بودند، دو طرفی بودند که به درز دادن این گزارش مخلوط از واقعیات و اکاذیب به هفته‌نامه لبنانی " الشراع " متهم شدند.

پس از انتشار گزارش «الشراع»، هاشمی رفسنجانی با توصیه امام خمینی در مراسم 13 آبان در جمع دانشجویان به تشریح سفر مک فارلین و همراهانش به ایران ـ که بحران بزرگ و طولانی ای را برای دولت امریکا ایجاد کرد ـ پرداخت. آقای هاشمی رفسنجانی در این مراسم گفت:« افتخار سلاطین دنیا این است که با یکی از سردمداران امریکا ملاقات کنند ولی جمهور یاسلامی ایران چون روی پای خودش ایستاده و به خدا اتکا کرده آنقدر قدرت دارد که آنهایی که بی اجازه وارد ایران می شدند التماس می کنند ،خواهش می کنند که شفقت ما را جلب کنند و ما را به عنوان میهمانی که به مسلمانی وارد شد تحت فشار معنوی بگذارند، ولی جمهوری اسلامی می گوید نه ما با کسی که آثار خیانتش مشهود است نمی توانیم مذاکره کنیم».(34)

رئیس جمهور وقت حضرت آیت الله خامنه ای ضمن نفی این که معامله اسلحه به موضوع گروگانها منوط بوده است در مصاحبه ای که پس از ایراد سخنرانی در مجمع عمومی با خبرنگار شبکه تلویزیونی ای ـ بی ـ سی امریکا به عمل آوردند اظهار داشت:«من گزارش تاور را که توسط هیئت انتصابی از طرف ریگان تهیه شده خواندم و متوجه شدم که جریان این معاملات تسلیحاتی در میان مردم امریکا با آنچه مورد نظر ماست بسیار فرق دارد تا آنجا که ما اطلاع داشتیم معامله تسلیحات در قبال گروگانها نبود. برای سلاحهای دریافتی پول پرداخت کردیم اما فروشندگان این سلاحها همچنین از ما درخواست کردند که از نفوذ خود برای آزادی سازی گروگانها استفاده کنیم. و چون مخالف چنین اقدامی نبودیم و هیچ اشکالی در کمک به آزادی گروگانها نمی دیدیم موافقت کردیم بنابراین معامله ما در قبال گروگانها نبود بلکه با پرداخت پول بود و طرف معامله هم دلالان بین المللی بودند».

علی‌رغم این که موضوع خرید اسلحه در قالبی محرمانه ولی با همه مقامات عالی نظام در جریان بود، ولی حواشی ناشی از آن باعث شد که در روز اول آذر ، هشت نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با طرح سوالی از وزیر خارجه خواستار توضیح وی درباره این ماجرا شوند.

جالب این است که امام خمینی با لحنی بی‌سابقه و عتاب‌آلود به رفتار این نمایندگان مجلس پرداختند. امام خطاب به این نمایندگان مجلس فرمود: «چرا باید وقتی که دنیا به تزلزل درآمده است برای این بی اعتنایی ایران به کاخ سفید و سیاه، چرا ما باید توجیه کنیم مسائل آنها را؟ چرا ما باید این قدر غربزده باشیم یا شیطان‌زده؟ من هیچ توقع نداشتم از بعض این اشخاص، ولو بعضی‌شان در نظر من پوچ‌اند، لکن از بعضی از این اشخاص که سابقه دارند هیچ توقع نداشتم که در این زمان که باید فریاد بزنند سر امریکا، فریاد می‌زنند سر مسئولین ما! چه شده است؟ شماها چه‌تان است؟ چه کردید شماها؟ شماها چرا باید تحت تأثیر تبلیغات خارجی واقع بشوید یا تحت تأثیرات نفسانیت خودتان؟ در یک همچون مسئله مهمی که باید همه شما دست به هم بدهید و ثابت کنید به دنیا که ما وحدت داریم، وحدت ما این طور شده است و در روزی که هفته وحدت است چرا شماها می خواهید تفرقه ایجاد کنید؟ لحن شما در آن چیزی که به مجلس دادید، از لحن اسرائیل تندتر است، از لحن خود کاخ نشینان آن جا تندتر است. شما چه شده است این طور شدید؟ شما که این نبودید بعضیتان... شما دل مسئولین ما را نشکنید، شما هی تندرو و کندرو درست نکنید، دودستگی ایجاد نکنید، این خلاف اسلام است، خلاف دیانت است، خلاف انصاف است، نکنید این کارها را.»

علی‌رغم شباهت‌ها و تفاوت‌های آن چه که در ماجرای نشریه الشراع پیش آمد و آن چه که در ماجرای اخیر ال‌مانیتور پیش آمده است، مورد اخیر زنگ‌های هشدار را نیز به صدا در آورده است. آیا آنهایی که در راه سید مهدی هاشمی گام گذاشته‌اند، این راه را تا انتها خواهند رفت؟

از سوی دیگر، کسی که این اطلاعات محرمانه را آن هم به دروغ و مغرضانه در اختیار رسانه‌های غربی گذاشته است، شاید امروز شناخته نشود ولی تاریخ در مورد او قضاوتی تلخ خواهد کرد. شاید امروز چهره او مخفی باشد ولی فردا از او با نام خائن نام برده شود. فردایی که شاید چندان دور نباشد