عوامل جدید آلودگی هوای تهران

تهران روز آرام ندارد.  یک روز آسمان آبی‌اش، دو روز نمی‌شود، حتی روزها و شب‌هایی که باد هم به داد پایتخت می‌رسد چند ساعتی هوا سالم است و دوباره ریزگردها میهمان آسمان پایتخت می‌شوند. به نظر می‌آید ماجرای آلودگی هوای پایتخت کلافی شده که سر آن پیدا نیست. در سال‌های اخیر برای آلودگی هوای پایتخت دلایل مختلفی اعلام شده.  از تردد هزاران خودروی فرسوده تا هزاران‌هزار خودرویی که در طول روز در رفت و آمدند. از بنزینی که حواشی بسیاری داشت تا صنایعی که در اطراف تهران فعال هستند و برخی از آنها آلاینده‌اند و برخی هم در فصل سرد‌سال آلاینده می‌شوند زیرا از مازوت استفاده می‌کنند. 

حالا دلایل جدیدتری به کلاف پیچیده آلودگی هوای پایتخت اضافه شده‌اند.  ١٥٠ واحدی که پسماندهای شهر تهران را می‌سوزانند و به کمک آلودگی هوای پایتخت می‌آیند تا آسمان آن را
تیره   و تار‌تر کنند. 

این خبر را مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌دهد، «در پایش‌های شبانه در اطراف تهران، ١٥٠ واحد را شناسایی کردیم که زباله‌های شهری تهران را می‌سوزاندند.»

تهرانی‌ها هر روز ٧‌هزار و ٥٠٠ تن زباله تولید می‌کنند، زباله‌هایی که حالا گفته می‌شود بخشی از آنها سوزانده شده و با وزش باد دوباره به تهران باز می‌گردند. 

احمدی نبوی با اشاره به این‌که این واحدها به دادگاه معرفی شده‌اند، می‌گوید: «١٥٠ مورد که اقدام به سوزاندن پسماندها یا ورود پساب‌ها به رودخانه‌ها و چاه‌های خشک کرده‌اند شناسایی شدند و آنها را به دادگاه معرفی کردیم.»

او در ادامه، از معضل لاستیک‌های فرسوده پایتخت می‌گوید که بار آلودگی تهران را اضافه کرده‌اند، «در تهران سالانه ٤ تا ٥‌میلیون لاستیک فرسوده داریم که ١٠‌درصد از این میزان، بازیافت می‌شود و بخش اعظمی از آن برای سیم‌هایی که داخل لاستیک‌ها قرار دارند، سوزانده می‌شوند.  همواره پرسشی برای ما مطرح بوده که چرا حتی وقتی باد می‌وزد، باز هم هوا ناسالم است و غبار دارد؟ بعد از بررسی‌هایی که انجام دادیم، متوجه شدیم بخشی از آلودگی هوای تهران، بنزین است و بخش اعظمی از آن دلایل دیگری دارد.»

نبوی، مدیریت پسماند‌های خطرناک را یکی دیگر از چالش‌های زیست محیطی در کشور می‌داند و معتقد است: «پسماند‌های خطرناک صنایع به درستی مدیریت نمی‌شود و فقط شرکت‌های صنعتی بزرگ در پساب سالن رنگ خود ٣٠‌هزار لیتر روزانه پسماند صنعتی دارد.  همچنین ٧‌هزار واحد درمانی در شهر تهران فعالیت دارد. این مراکز درمانی روزانه ١٠٠ تن زباله عفونی تولید می‌کنند و فقط ١٠‌درصد از این مراکز از نظر مدیریت پسماند‌های عفونی قابل پایش است.»

او از مردم درخواست کرد، «بیمارستان‌هایی که زباله‌های عفونی خود را در شهر تخلیه می‌کنند به سازمان حفاظت محیط‌زیست معرفی کنند.»

تنها تهران نیست که با معضلات زیست محیطی دست و پنجه نرم می‌کند. پسماندهای خطرناک، محیط‌زیست تمام شهرهای صنعتی کشور را تهدید می‌کنند. نبوی دراین‌باره هم با اشاره به این‌که پایش شبانه صنایع در سایر کلان‌شهرها و شهرهای صنعتی در دستور کار سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گرفته است، می‌گوید: «به صورت پایلوت پایش شبانه در استان تهران انجام می‌شود و صنایع آلاینده که در ایجاد غبار در سطح تهران نقش دارند؛ شناسایی می‌شوند.»

مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست، در جمع خبرنگاران مردم ایران را به چالش معرفی ناهنجاری‌های زیست‌محیطی دعوت کرده و می‌گوید: «در روزملی پاک سامانه تلفنی ١٥٤٠ برای معرفی معضلات زیست محیطی به صورت یکپارچه افتتاح می‌شود تا همه مردم بتوانند ناهنجاری‌های زیست‌محیطی را به سازمان محیط‌زیست معرفی کنند تا آب، خاک و هوای سالمی داشته باشیم.»

او ادامه می‌دهد: «برای کسانی‌که این پیام را به سامانه ١٥٤٠می‌دهند؛ تعهد می‌دهیم همه اطلاعات محرمانه خواهد بود و مسئولیت آن برعهده سازمان حفاظت محیط‌زیست است.»

دریاخواری معضل جدید زیست‌محیطیدریاخواری، واژه جدیدی است که به ادبیات

 زیست محیطی کشور اضافه شده و نبوی در این نشست با اشاره به این‌که نمونه‌ای از این دریاخواری درمنطقه کیش است که توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست درحال پیگیری است، می‌گوید: «دریاخواری به معنای استحصال زمین از دریاست که اکوسیستم آب رابه هم خواهد زد.  با این پدیده هم در شمال کشور روبه‌رو هستیم و هم در آب‌های جنوبی کشور که تحت عنوان پروژه‌های کشتیرانی، مناطق گردشگری و تفریحی اتفاق افتاده است.»

او با بیان این‌که استحصال زمین در دریا صدمات زیادی به اکوسیستم دریا وارد می‌کند، ادامه می‌دهد: «در کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس نیز دریا خواری انجام می‌شود و همواره این اعتراض به کشور‌های حاشیه خلیج فارس اعلام می‌شود و به‌دلیل برهم خوردن اکوسیستم دریا به آنها معترضیم این درحالی است که اکنون متاسفانه این موضوع در کشور ما هم درحال انجام است.»
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات سازمان حفاظت محیط زیست، با اشاره به وجود گونه‌های با ارزش حیات‌وحش در مناطقحفاظت شده، هشدار می‌دهد که «حیات وحش به آخرین نفس‌های خود رسیده است. افرادی از کشور‌های اسپانیا و فرانسه با هماهنگی یک شرکت داخلی ٥٠٠‌میلیون تومان پول می‌دهند و طی ویزا  که برای آنها صادر می‌شود نوع سلاح، نوع لباس و نوع شکار و استتار را تعیین می‌کنند و پس از شکار، پوست و گوشت آن را قاچاق می‌کنند و اخبار شکار این افراد در فضای مجازی ازجمله فیس‌بوک دیده می‌شود.»

نبوی در ادامه از شناسایی سه شبکه بزرگ تور ورود شکارچی به کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: «سه شبکه بزرگ تور ورود شکارچی به کشور شناسایی شده است.  از همه مردم می‌خواهیم، هر خبری مربوط به شکار غیرقانونی را به سازمان حفاظت محیط‌زیست اطلاع دهند.  شیوخ عرب با چه مجوزی وارد کشور می‌شوند و گران‌ترین پرندگان کشور را شکار می‌کنند، یک گونه پرنده در ایران ٢٥٠‌میلیون تومان ارزش دارد و وقتی از کشور خارج می‌شود ارزش چند میلیاردی پیدا می‌کند.» کمبود نیرو و بازرس همواره یکی از مشکلات محیط‌زیست کشور برای پایش زیست محیطی است.  کمبودی که دست سوءاستفاده را باز گذاشته و اجازه داده تا سوءاستفاده‌کنندگان به راحتی قوانین
 زیست محیطی را نادیده بگیرند و بلای جان محیط‌زیست شوند.  راهی که سازمان حفاظت محیط‌زیست برای حل این مشکل پیدا کرده است، استفاده از مردم به‌عنوان همیاران محیط‌زیست است.  مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات از دعوت به همکاری همیاران محیط‌زیست خبر می‌دهد و می‌گوید: «برای حل معضلات زیست‌محیطی از مردم بعنوان همیاران محیط‌زیست کمک می‌گیریم و علاقمندان به محیط‌زیست می‌توانند از طریق سامانه ١٥٤٠ با سازمان حفاظت محیط‌زیست در ارتباط باشند. آیین‌نامه و مصوبات طرح همیاران محیط‌زیست در شورای حفاظت و نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست درحال نهایی شدن است و همیاران محیط‌زیست با کد شناسایی با این سازمان در ارتباط هستند.»

دولت دهم ٢٦٠ هکتار از اراضی پناهگاه کلاه قاضی را واگذار کرد

او درباره تصرفات غیرقانونی و پیگیری برای رفع تصرف اراضی ملی و حفاظت‌شده، می‌گوید: «در ادوار گذشته زمین‌خواری‌های بسیاری انجام شده که برای نمونه می‌توان به پناهگاه حیات‌وحش کلاه قاضی با وسعت ٣‌هزار و ٧٢٦ هکتار اشاره  کرد که ٢٦٠ هکتار آن براساس مصوبه کمیسیون امور زیربنایی در دولت گذشته در اختیار مسکن مهر و گردشگری قرار گرفته است و سازمان حفاظت محیط‌زیست به دنبال بازپس‌گیری این تصرفات است.»  او با اشاره به این‌که قاچاق حیات‌وحش جدی است، از دستگیری لنجی متخلف در چابهار حکایت می‌کند که نزدیک به ١٤٠ رأس شاهین ویژه و ٢٤٠ رأس هوبره با ارزش چند صد‌میلیارد تومانی را حمل می‌کرد.  نبوی ادامه می‌دهد: «تیم‌های شکار خارجی برای شکار هوبره وارد کرمان و سمنان می‌شوند و آسیب‌های زیادی به حیات‌وحش می‌زنند.» مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات سازمان حفاظت محیط‌زیست، درخصوص واژگونی متعدد تانکرهای سوخت در استان لرستان هم می‌گوید:  «سالانه ١٥١‌هزار و ٩٧٨ تانکر از مرز وارد ایران می‌شوند و می‌بایست از لرستان عبور کنند و رانندگان بعد از ٢٠-١٥ ساعت رانندگی به این منطقه می‌رسند که اوج خستگی آنهاست. با پیگیری‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست هماهنگی‌های لازم برای کنترل ساعت خواب رانندگان با پلیس راهور ناجا انجام داده‌ایم.»