ورود دلواپسان به آلودگی هوای تهران

شاید تنها اقدام قابل دفاعی که طی یک سال و نیم گذشته در حوزه محیط زیست و رفع آلودگی هوای تهران انجام شده است، ممانعت از توزیع بنزین پتروشیمی و جایگزینی آن با بنزین استاندارد وارداتی باشد. با این وجود با آلوده شدن هوای تهران طی روزهای گذشته، برخی از نمایندگان مجلس که سعی در زیر سوال بردن اقدامات دولت در حوزه محیط زیست دارند با رد ادعای آلوده بودن بنزین پتروشیمی، سازمان حفاظت محیط زیست را به واردات بنزین گران و بی‌کیفیت و نقش آن در آلودگی هوای تهران متهم کردند و تحت فشار قرار دادند. در مقابل اما مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست که در یک سال گذشته وارث تمامی مشکلات دولت‌های نهم و دهم در حوزه محیط زیست بودند با پافشاری بر اسناد و مدارک موجود مبنی بر تاثیر توزیع بنزین‌های پتروشیمی بر آلودگی هوا و شیوع سرطان به ادعای نمایندگان پاسخ دادند.

 
 رد اسناد آلایندگی بنزین‌های پتروشیمی

آلودگی هوای تهران بر اثر وارونگی دما طی روزهای گذشته آغازگر روندی بود که در نهایت با دفاع از عملکرد دولت‌های پیشین در حوزه رفع آلودگی هوا و سعی در انکار دستاوردهای مسئولان فعلی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه یافت. معصومه ابتکار پیش از آن که به سمت رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم منصوب شود، در جلسه شورای شهر نسبت به توزیع بنزین پتروشیمی و تاثیر آلاینده آن هشدار داد. ابتکار در آن زمان از شیوع سرطان در کشور به واسطه استنشاق هوای آلوده خبر داد و از دولت خواست تا فکری به حال شهروندان کند. رد ادعای ابتکار و آغاز هجمه به او از سوی دولت به زمان زیادی نیاز نداشت.

 با این وجود، معصومه ابتکار با تاکید بر مواضع خود پس از حضور در مقام رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ارائه اسناد و مدارک آلوده بودن بنزین پتروشیمی، این اطمینان را داد که از توزیع این بنزین در دولت یازدهم جلوگیری می‌کند؛ وعده ای که تنها چند ماه پس از استقرار دولت یازدهم محقق شد؛ به طوری که از اسفند ماه گذشته در تمامی جایگاه‌ها تنها بنزین استاندارد یورو 4 ارائه می‌شود. حال پس از تقریباً 9 ماه از توزیع بنزین استاندارد، برخی نمایندگان مجلس با زیر سوال بردن آلایندگی بنزین‌های پتروشیمی، دولت را به واردات بنزین گران و بی‌کیفیت متهم کردند. در همین رابطه، حسین آذین، نماینده مردم رفسنجان در مجلس گفت: بر اساس گزارش کمیسیون اصل ۹۰ ادعای سازمان محیط زیست مبنی بر آلایندگی هوای تهران توسط بنزین تولیدی در پتروشیمی‌ها با توجه به جلسات و گزارشات دستگاه‌های ذیربط از سوی کمیسیون رد شد. مسعود میرکاظمی، وزیر نفت دولت احمدی‌نژاد و رئیس سابق کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی به‌تازگی با ناکارآمد خواندن سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: یکی از ناکارآمدترین سازمان‌ها در دولت یازدهم سازمان محیط‌زیست است.

گزارش‌های خوبى از نحوه مدیریت این سازمان به مجلس نمى‌رسد. به‌کارگیرى افراد تند حزبى و عزل افراد متخصص در این سازمان آن را به یک باشگاه سیاسى تبدیل کرده است. دادن اطلاعات خلاف واقع و تشویش اذهان عمومى ازجمله موارد قابل پیگرد این سازمان است. او در ادامه با اشاره به احتمال پیگیری قضایی ادعای سازمان محیط زیست گفت: موضوع آلایندگی بنزین‌های پتروشیمی را ابتدا کمیسیون انرژى بررسى کرد که با نظرى مشابه مرکز پژوهش‌ها و کمیسیون بهداشت و درمان و کمیسیون اصل ۹۰ ضمن رد ادعاى وزیر نفت و رئیس سازمان محیط زیست به‌دلیل ارائه اطلاعات غلط و اهداف حزبى و شبهه منفعت واردات بنزین و تشویش اذهان عمومى زمینه پیگرد قضایى آنها را از طرف نمایندگان ملت فراهم می‌کند.

 تبانی سازمان محیط زیست با شرکت کنترل کیفیت هوای تهران!

افزایش 2 برابری تعداد روزهای پاک در سال 93 در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته بارها در رسانه‌ها مطرح شده است. این موضوع را نه‌تنها آمار که شهروندانی که روزانه در خیابان‌های کلانشهری چون تهران تردد می‌کنند، به‌خوبی احساس می‌کنند. با این وجود حجت‌الاسلام سیدمهدی موسوی‌نژاد، نماینده مردم دشتستان در مجلس و عضو کمیسیون انرژی از احتمال تبانی سازمان محیط زیست با شرکت کنترل کیفیت هوای تهران برای اعلام آمار نادرست هوای پایتخت خبر داد. این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان حوزه محیط زیست کنترل کیفیت هوا امکان هیچ گونه تغییر و دستکاری در آمار و ارقام ایستگاه‌های فعال و تبانی در ارائه آمارهای غلط وجود ندارد.

او در ادامه با تاکید بر اینکه کیفیت بنزین پتروشیمی مورد تائید شرکت پخش پالایش است، عنوان کرد: حجم تولید روزانه ریفرمیت در پتروشیمی نوری چهار میلیون لیتر و در پتروشیمی بندر امام خمینی(ره) حدود 2/2 میلیون لیتر بود که بر اساس گزارش کمیسیون بهداشت، این ریفرمیت حاوی دو درصد بنزن بود. بر این اساس این حجم از ریفرمیت تنها معادل 10 درصد کل بنزین توزیع شده در کشور است. موسوی‌نژاد گفت: در گزارش مورد نظر یادآوری شده است که تولید، کنترل کیفیت و عرضه بنزین در کشور برعهده شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است و این شرکت پیش از این کیفیت ریفرمیت تولید شده در واحدهای پتروشیمی را تائید کرده بود. این عضو کمیسیون انرژی مجلس اعلام کرد: در گزارش سازمان حفاظت محیط زیست بر نقش بنزین تولید شده در واحدهای پتروشیمی به عنوان عامل اصلی آلایندگی هوای کلانشهر تهران تاکید شده است. این درحالی است که هیچ گونه مدرک معتبر برای آن ارائه نشده است و در واقع چنین ادعایی بدون پشتوانه علمی است. او درمورد نظر کمیسیون بهداشت درباره کیفیت بنزین وارداتی هم اظهار کرد: کیفیت بنزینی که بعد از توقف دریافت ریفرمیت پتروشیمی‌ها به کشور وارد شد در آزمایشگاه‌های مرجع خارجی- یک آزمایشگاه در آلمان– بررسی شد.

به‌طور قطع، می‌توان اعلام کرد نتایج آنالیز نشان می‌دهد که در سه ماه نخست سال 93 بنزین وارداتی استانداردهای 4 هزار و 904و یورو4 را دارا نبوده و حتی در برخی موارد این بنزین حاوی مواد ممنوعه مانند مرکاپتان، ام.ام.تی و مشتقات الکلی بوده است. او افزود: از سوی دیگر بنزین وارداتی با کیفیتی که گفته شد از لحاظ قیمت بین پنج تا 12 دلار در هر بشکه بیش از نرخ این فرآورده در خلیج فارس خریداری شده است. تسنیم نوشت؛ موسوی‌نژاد در پایان تصریح کرد: در گزارش کمیسیون بهداشت تأکید شده است که بر اساس موارد بررسی شده، نمی‌توان نتیجه گرفت که بهبود هوای تهران در سه ماه نخست سال 93 نسبت به مدت مشابه سال گذشته به دلیل توقف تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی و از سرگیری واردات بنزین بوده است؛ به دو دلیل کاهش آلایندگی هوای تهران در فصل بهار قابل رد است؛ ابتدا اینکه، بنزین پتروشیمی‌ها تا اردیبهشت ماه یعنی تا زمان اجرای مصوبه هیات وزیران در کشور توزیع می‌شد. دیگر این که بنزین وارد شده تا زمان ارسال گزارش کمیسیون بهداشت به هیات‌رئیسه مجلس مطابق با استاندارد یورو4 نبوده است.

 از زمان ورود بنزین یورو 4 هوا پاک‌تر شده است!

موسوی‌نژاد درحالی این اظهارات را مطرح کرد که رئیس کمیسیون انرژی مجلس به‌تازگی با اشاره به جلسه بررسی بنزین یورو 4 گفت: دستگاه‌های مرتبط همچون محیط زیست، استاندارد، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و وزارت نفت گزارش دقیقی را درباره بنزین یورو 4 به کمیسیون انرژی مجلس ارائه کردند. علی مروی افزود: از پانزده تیر بنزین یورو 4 وارد شده و بر اساس نمونه‌‌گیری‌هایی که از طریق سازمان استاندارد انجام شده و محیط زیست هم آن را تائید کرده این بنزین، یورو 4 است. در واقع در همه نمونه‌گیری‌ها به جز یک مورد که اختلاف خیلی کم و قابل اغماضی وجود داشته در بقیه موارد آزمایش‌ها نشان داده که بنزین وارداتی یورو 4 است. او با بیان اینکه تمامی اسناد موجود در بنزین‌های وارداتی در اختیار این کمیسیون قرار گرفته، گفت: قرار شد کمیته‌ای را مرکب از اعضای کمیسیون انرژی و نمایندگان دستگاه‌های مرتبط تشکیل دهیم تا اسناد را با دقت بررسی کنند و به اطمینان کاملی برسیم که بنزین وارداتی، بنزین یورو 4 است اگرچه گزارشات اولیه این مطلب را تایید کرده که بنزین وارداتی یورو 4 است. اما، ما جمع‌بندی نهایی را به نتیجه بررسی کمیته موکول کرده‌ایم که دقت بیشتری در این زمینه صورت گیرد. رئیس کمیسیون انرژی مجلس در ادامه تصریح کرد: از بهمن سال گذشته که بنزین یورو 4 توزیع شده تعداد روزهای پاک بر اساس آخرین گزارشی که به ما دادند افزایش یافته و همچنین گزارش مکتوبی که به امضای چهار نفر از مسئولین کشور (وزیر نفت، وزیر بهداشت، رئیس سازمان محیط زیست و رئیس سازمان ملی استاندارد) به کمیسیون رسیده هم تاکید دارد که این سازمان‌ها مصمم هستند در کاهش آلودگی هوا همه دقت‌های لازم را به کار بگیرند و تایید کردند از زمانی که بنزین یورو 4 توزیع شده هوای تهران نسبت به مدت مشابه دوره قبل هوای پاک‌تری است. به این معنا که هم تعداد روزهای پاک افزایش پیدا کرده، هم تعداد روزهای سالم افزایش یافته و هم تعداد روزهای ناسالم کاهش نسبتا خوبی داشته است.

فارغ از تمامی اظهارنظرها درباره آلودگی هوای تهران و آلایندگی بنزین پتروشیمی و تاثیر آن بر سلامت شهروندان، آخرین آمارهای موجود حاکی از آن است که تا روز 20 آبان سال 93 شاهد 12 روز پاک بوده‌ایم، این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته تنها 3 روز پاک داشتیم. به‌طور حتم، افزایش روزهای پاک در تهران حاصل اهتمام مسئولان محیط زیست برای کنترل آلودگی هوا و توقف توزیع محصولات آلاینده است.