جزئیات پیشنهاد جدید گازی ایران به اروپا

مهمترین برنامه محوری وزیر جدید نفت برای در دست گرفتن سکان هدایت وزارت نفت، احیای دیپلماسی فعال انرژی و استفاده از ظرفیت‌های نفت و گاز کشور برای بازگشایی کلاف سردرگم تحریم‌های بین‌المللی است.

بر اساس آخرین گزارش رسمی موسسه برتیش پترولیوم انگلیس تا پایان سال 2012 میلادی ایران با در اختیار داشتن بیش از 33.4 تریلیون مترمکعب ذخایر گاز طبیعی، با پیشی گرفتن از روسیه به بزرگترین دارنده ذخایر گاز جهان تبدیل شده است.

ایران با وجود در اختیار داشتن ذخایر عظیم گاز و قرار گرفتن در یک موقعیت استراتژیک و ژئوانرژی جغرافیایی به عنوان دروازه طلایی صادرات، سوآپ و ترانزیت گاز، هم اکنون در بازار جهانی گاز سهمی کمتر از یک درصد را در اختیار دارد.

در این بین هر چند مذاکرات و در نهایت قراردادهایی به‌منظور صادرات گاز با عراق و پاکستان امضا شده است اما صادرات گاز به کشورها از مسیر خط لوله بیش از آنکه مزیت درآمدهای اقتصادی و ارزی به همراه داشته باشد به عنوان یک برگ برنده در تعاملات و روابط دیپلماتیک و خارجی کشورها در افزایش جایگاه امنیت ملی، نقش آفرینی می‌کند.

از این رو روسیه با وجود اختلاف نظرات متعدد خارجی و سیاسی با اتحادیه اروپا اما صرفا با با ساخت دو خط لوله انتقال گاز در تصمیم گیری‌های اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی 28 کشور عضو اتحادیه اروپا تاثیرگذار است.

در شرایط فعلی ایران برای حضور در تجارت جهانی گاز بیش از آنکه نیازمند کسب درآمدهای ارزی و اقتصادی باشد از این ظرفیت می‌تواند به‌منظور افزایش وابستگی اقتصاد کشورهای تاثیرگذار منطقه و جهان صرفا با ساخت یک خط لوله گاز از قدرت مانور و عرض اندام بیشتر سیاسی و اقتصادی برخوردار شود.

غلامحسین نوذری وزیر سابق نفت با بیان اینکه احیای دیپلماسی گاز یک برگ برنده برای دولت یازدهم به شمار می رود، معتقد است: باید با احیای دیپلماسی و مذاکرات بین‌المللی، خطوط لوله گاز ایران حتی تا قلب اروپا هم توسعه یابد که قطعا این موضوع افزایش قدرت چانه‌زنی ایران در مذاکرات دیپلماتیک و خارجی را به همراه دارد.

تجربه صادرات گاز به ترکیه نشان می‌دهد که این کشور اروپایی با وجود اعمال شدیدترین تحریم‌های خصمانه نفتی غرب و اولتیماتوم‌های آمریکا اما در شرایط جنگ اقتصادی به حمایت سیاسی و اقتصادی خود از جمهوری اسلامی ایران ادامه می‌دهد.

بر این اساس احداث خط لوله‌های گاز ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، حاشیه خلیج فارس و کشورهای بزرگ مصرف کننده انرژی همچون چین و هند می‌تواند در رمزگشایی تحریم‌های بین‌المللی تسریع ببخشد.

ایران حیات خلوت گاز روسیه را نشانه گرفت

خرداد ماه سالجاری پس از خرید سهام شرکت توزیع گاز آرگ ارمنستان توسط شرکت گازپروم روسیه، دولت ایروان با فشارهای متعددی از روس روسها به منظور توقف واردات گاز از ایران روبرو شد.

بر این اساس برخی از نمایندگان پارلمان ارمنستان هفته گذشته تاکید کرده اند: دولت این کشور تحت فشار مسکو مالکیت خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان را به گاز پروم روسیه واگذار کرده و گازپروم به‌منظور توقف واردات گاز ارمنستان از ایران و یکه تازی در بازار گاز این کشور، اقدام به خرید این خط لوله کرده‌اند.

با گذشت نزدیک به سه ماه این تلاش گازی روسها برای تحریک ارمنستان مشتری گاز ایران ناکام ماند و حتی دولت ایروان درخواستی مبنی بر افزایش واردات گاز از ایران را مطرح کرده است.

همزمان با این اقدامات گازی گازپروم، ایران رسما خواستار از سرگیری مذاکرات گازی با اوکراین و مولداوی به منظور صادرات و حتی ترانزیت گاز طبیعی به این دو کشور و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا شده است.

اکبر قاسمی علی آبادی سفیر ایران در اوکراین با بیان اینکه ایران امکان فروش گاز به کشورهای اوکراین و مولداوی را بررسی می کند، تاکید کرده است: اوکراین و مولداوی به گاز طبیعی نیاز دارند و ایران از ذخایر بزرگ گاز برخوردار است و برای بررسی موضوع فروش گاز به این دو کشور در آینده آمادگی دارد.

اوکراین یکی از بزرگترین واردکنندگان از روسیه بوده که به شدت نسبت به قیمت 450 دلاری به ازای واردات هر مترمکعب گاز از روسیه ناراضی است از این رو ایران می تواند در بلندمدت بخش عمده ای از گاز مورد نیاز این کشور و سایر کشورهای مسیر در اتحادیه اروپا را تامین کند.

گزارش‌های رسمی نشان می دهد که اوکراین در هفت ماه ابتدایی سال 2013 میلادی حدود 12.5 میلیارد مترمکعب گاز از روسیه وارد کرده که 6.3 میلیارد مترمکعب و معادل 34 درصد کمتر از زمان مشابه سال 2012 میلادی است.

در شرایط فعلی ظرفیت تولید گاز شیرین ایران حدود 600 میلیون مترمکعب است که در صورت راه اندازی پنج فاز قدیمی تا سال 93 این ظرفیت به حدود 780 میلیون مترمکعب و با بهره برداری از تمامی فازهای پارس جنوبی و برخی از میادین مستقل گازی همچون کیش، فرزاد، فروز بی و لاوان این ظرفیت از مرز یک میلیارد و 400 میلیون مترمکعب در روز عبور می‌کند.

ایران برای حضور در بازار گاز اروپا پیشتر قراردادی با شرکت ای.جی.ال سوئیس امضا کرده و همچنین با دولت آنکارا برای ترانزیت گاز طبیعی از خاک ترکیه به توافق نهایی و قطعی دست یافته است.