همزمان با لغو چندین قرارداد نفتی شرکت‌هایی از آلمان، انگلیس و فرانسه در فازهای جدید پارس‌جنوبی به‌منظور ساخت و نصب تجهیزات ابزار دقیق با فشار اتحادیه اروپا، با مشارکت سازندگان داخلی، صنعت نفت و گاز ایران به عنوان نخستین کشور عضو اوپک از خرید خارجی این کالاهای پیچیده به خودکفایی رسید.
یکی از دلایل تاخیر در ساخت و توسعه فازهای جدید پارس جنوبی، اعمال تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا و لغو قرارداد برخی از شرکت‌های سازنده کالا و تجهیزات مگا پروژه‌های این میدان مشترک گازی توسط شرکت‌های اروپایی است.
بر این اساس از سال گذشته چند شرکت آلمانی که قراردادهایی به منظور تامین تجهیزات ابزار دقیق، برخی از کابل‌های کنترلی و فشار قوی تاسیسات فرآیندی و پالایشگاهی فازهای پارس جنوبی را بر عهده داشتند به بهانه تحریم قراردادهای نفتی خود را با ایران به صورت یک جانبه فسخ کردند.
این در حالی است که تاسیسات ابزار دقیق و انتقال برق، تاسیسات پالایشگاه‌های پارس جنوبی مرکز حیاتی و به اصطلاح شاهرگ فعالیت‌های فازهای این میدان مشترک با قطر بوده است که در صورت تکمیل تمامی سکوها، چاه‌ها، خطوط لوله دریایی و واحدهای فرآیندی تاسیسات پالایشگاهی اما اگر تاسیسات پیچیده ابزار دقیق و کنترل فشار و انتقال برق این طرح‌ها راه اندازی نشوند امکان فعالیت و تولید گاز فراهم نمی شود.
از این رو شرکت "کرپن" آلمانو چند شرکت دیگر اروپایی که قراردادی به منظور تامین کابل و تاسیسات ابزار دقیق فاز 12 به عنوان بزرگترین فاز پارس جنوبی امضا کرده بود سال گذشته فعالیت‌های خود را به حالت نیمه تعلیق درآورده و این عملیات پیچیده را به صورت نیمه تمام رها کرده و حتی از تحویل کالا هم خودداری کرده است.
با این وجود با مشارکت سازندگان و صنعتگران ایرانی، برای نخستین بار در بین کشورهای عضو سازمان اوپک به فناوری طراحی و تولید انبوه تاسیسات پیچیده ابزار دقیق و انتقال فشار قوی برق در فازهای پارس جنوبی دست یافته اند و این تجهیزات با موفقیت در تاسیسات پالایشگاهی و فراساحلی فاز 12 پارس جنوبی نصب و در مدار بهره برداری قرار گرفته است.
علیرضا کلاهی در تشریح خودکفایی صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و برق ایران در تولید تاسیسات ابزار دقیق، گفت: تامین این کالاها هر چند بار مالی حدود 10 تا 15 میلیون یورویی در طرح‌های عظیم نفت و گاز کشور دارد اما انحصار آن کاملا در اختیار سازندگان اروپایی و آمریکایی بوده است.
این عضو انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با بیان اینکه در 10 فاز اول پارس جنوبی اکثر تجهیزات ابزار دقیق این پالایشگاه توسط وندورها و شرکت های اروپایی به ویژه آلمان، فرانسه و انگلیس تامین شده است، تصریح کرد: اما با خروج خارجی ها از طرح توسعه فاز 12 پارس جنوبی، این کالاها توسط سازندگان داخلی طراحی و تولید انبوه شده است.
این عضو سندیکای صنعت برق با یادآوری اینکه هم اکنون نیاز تمامی فازهای جدید پارس جنوبی با استفاده از ظرفیت های داخلی قابل تامین است، بیان کرد: از این رو تاکنون قراردادی برای تامین تجهیزات ابزار دقیق و برقی پیچیده فاز 15 ، 16 و 19 پارس جنوبی امضا شده است.
وی با اعلام اینکه ساخت این تجهیزات پیچیده علاوه بر 10 تا 15 درصدی صرفه جویی ارزی و اقتصادی، منجر به کاهش وابستگی صنعت نفت به خارجی ها شده است، توضیح داد: تجهیزات و تاسیسات ابزار دقیق در پالایشگاه های گاز ترش به استاندارد و ایمنی بالایی نیاز دارد به طوری که نباید هیچگونه اختلال الکتریکی در حین فرآیند پابلایش و تولید گاز ایجاد کند.
کلاهی با بیان اینکه هم اکنون ساخت این کالاها با بالاترین استاندارد بین‌المللی و جهانی در سطح صنعت نفت و برق ایران تولید می شود، تاکید کرد: کل مواد اولیه ساخت این کالها هم بومی شده و تنها برخی از پلیمرهای خاص و به صورت محدود از خارج کشور وارد می شود.
این عضو سندیکای صنعت برق در پایان همچنین از مذاکره با کنسرسیوم طرح توسعه فاز 17 و 18 پارس جنوبی برای امضا قرارداید جدید خبر داد و خاطرنشان کرد: در صورت توافق نهایی کالا و تجهیزات ابزار دقیق این مگا پروژه گازی هم در طول مدت چهار ماه تولید، نصب و راه اندازی خواهد شد.
