مجازات کلاهبرداری اینترنتی و راه مقابله با آن

بر اساس قانون تجارت الکترونیک جزای محکومان در بستر مبادلات الکترونیکی حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال مأخوذه است.

مینا سراجیان - مدرس دانشگاه -در خصوص قوانینی که برای مجازات کلاهبرداری‌های اینترنتی وجود دارد، گفت: ماده 67 از قانون تجارت الکترونیک بیان می‌کند که هر شخصی که در بستر مبادلات الکترونیکی با سوء استفاده و یا استفاده غیرمجاز از داده پیام، برنامه‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای و وسائل ارتباط از راه دور مرتکب جرم شده برگرداندن مال به صاحبان اموال، به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال مأخوذه محکوم می‌شود و طبق تبصره این قانون شروع به این جرم هم مجازات است.

او با بیان اینکه برای جلوگیری از کلاهبرداری‌های اینترنتی، راه‌حل‌های متعددی وجود دارد، خاطرنشان کرد: حتما دقت کنید که از پروتکل https برای ارسال اطلاعات استفاده کنید و در ابتدای آدرس وب‌سایت به جای http نوشته شود https و نیز سعی کنید از وب‌سایت‌هایی خرید کنید و اعتماد کنید که دارای نما و اعتماد الکترونیکی کسب و کارهای اینترنتی هستند که این نما نشانه‌ای است که از طرف مرکز توسعه تجارت الکترونیک وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان تایید به فروشگا‌ه‌های اینترنتی داده می‌شود.

این کارشناس کامپیوتر افزود: از جمله نکات دیگری که حتما باید مورد توجه قرار گیرد این است که در قسمت نوار آدرس به علامت قفل دقت کنید که نشان‌دهنده یک ارتباط ایمن است و معمولا به سایت‌هایی که از شما اطلاعات شخصی و خاصی می‌خواهد که اصلا نیاز و یا ضرورتی به آن نیست، اعتماد نکنید.

با اشاره به اینکه بیشتر کلاهبرداری‌های اینترنتی مربوط به سوء استفاده از کارت‌های بانکی برای خرید است، افزود: اصولا تمام جرائم دنیای فیزیکی در دنیای مجازی هم وجود داشته و اتفاق می‌افتد که یکی از این جرائم، کلاهبرداری‌های بزرگ از طریق کارت‌های بانکی است که هم در دنیای واقعی و هم در دنیای مجازی بسیار اتفاق می‌افتد.

وی با ارائه یک تعریف کلی و به روز از جرائم رایانه‌ای، تاکید کرد: بردن مال دیگران با استفاده از ابزارهای اینترنتی و سیستم‌های کامپیوتری که صرفاً محدود به استفاده از اینترنت و کامپیوتر نمی‌شود، کلاهبرداری اینترنتی نام دارد.

این کارشناس فناوری اطلاعات با تاکید بر اشکال مختلف کلاهبرداری اینترنتی، گفت: یکی از این شکل‌ها، خرید و فروش‌های اینترنتی است که در این خرید و فروش، فروشنده از غیرقانونی بودن کار و کالایش اطلاع دارد و از طریق فروش اینترنتی از خریدار مبلغی را دریافت می‌کند و یا اطلاعات بانکی خریدار را به سرقت می‌برد.

به گفته او یک نوع دیگر این کلاهبرداری‌ها فیشینگ نام دارد که از ایمیل برای آشکار کردن داده‌های شخصی استفاده می‌شود و لینک به ظاهر مجاز را برای فرد ارسال می‌کند و افراد با کلیک بر روی لینک داخل سایت شده و اطلاعات حساب‌شان را وارد می‌کنند.

وی با اشاره به کلاهبرداری اسمیشینگ نیز یادآور شد: این نوع کلاهبرداری با استفاده از پیامک صورت می‌گیرد و از شخص درخواست می‌شود تا با شماره خاصی تماس بگیرد. برای مثال گفته می‌شود که برای پشتیبانی از شماره حساب‌تان با این شماره تماس بگیرید و یا وارد وب‌سایتی شوید که آلوده است و البته این روش از کلاهبرداری را در سال‌های قبل بسیار شاهد بودیم که ادعا می‌شد گنج و زیرخاکی وجود دارد که می‌توانید صاحب آن باشید و فرد را وسوسه می‌کرد که پیگیر شود.

او ادامه داد: شکل آخر از کلاهبرداری‌های اینترنتی ویشینگ نام دارد که بی‌شباهت با اسمیشینگ نبوده و در این شکل نیز قربانی یک ایمیل صوتی دریافت می‌کند که از این روش در حال حاضر کمتر استفاده می‌شود.