راه های غلبه بر دریازدگی در سفر

اگر فیلم راه آبی ابریشم را دیده باشید، شخصیتی بنام «شادان» با بازی بهرام رادان در اولین مسافرت دریایی ­اش دچار بداحولی می شود و ناخدا سلیمان که دریانوردی باتجربه است، او را برای رهایی از این وضعیت راهنمایی می کند. دریازدگی بیماری شایعی است که بسیاری از افراد بی تجربه در سفرهای دریایی را گرفتار می کند.

کسانی که به نوعی با سفرهای کاری یا تفریحات آبی سروکار دارند، حداقل برای یکبار با این مشکل مواجه شدند. در این مطلب به جزییات بیشتر این بیماری و راهکارهای کنترل و پیشگیری از آن در فصل داغ سفرهای نوروزی اشاره می کنیم.

بیماری دریازدگی همواره در تاریخ سفرهای انسان قرار داشته و جای تعجب نیست که علاوه بر مردم عادی، قهرمانان و افراد مشهور نیز به آن مبتلا می شدند. این بیماری در دوره دریانوردان قرون وسطی یعنی حدود سال ۱۵۸۸ میلادی مورد توجه قرار گرفت و فرماندهان ناوگان های نظامی انگلستان و اسپانیا آن را نوعی بدشانسی و حالتی فاجعه بار توصیف کردند.

بقراط، پزشک یونان باستان از آن به عنوان رنج سفرهای طولانی یاد کرده و تاکید می کند مردان دریانورد فقیر و ثروتمند به آن مبتلا می شدند. در برخی متون تاریخی نام «ژولیوس سزار» از فرماندهان نظامی روم باستان برده شده است که از دریازدگی رنج می برد و هیچگاه نتوانست برآن فائق آید. علاوه بر او «آدمیرال نلسون» قهرمان دریانوردی بریتانیا هم برای نخستین بار در سن ۱۲سالگی این بیماری را تجربه کرد. در عین حال ریچارد هنری، نویسنده کتاب «منظره دریا» در سال۱۸۴۰، نوشته است: «بیشتر دریانوردان از کار روی دکل وحشت داشتند، زیرا دچار حالت ناخوشایند دریازدگی می شدند.»

البته از قرن هجدهم تحقیقات گسترده ای روی این بیماری آغاز شد و در قرن نوزدهم و بیستم با تکامل دانش پزشکی و کشف داروهای بازدارنده این مطالعات ادامه پیدا کرد، این در حالی است که دانشمندان هنوز هم برای کشف حقایق بیشتری از این بیماری تلاش می کنند.

چرا دریازده می شویم؟

چرا به دریازدگی مبتلا می شوید؟ پاسخ بسیار ساده است و تا حدودی به بیماری حرکت روی جاده شباهت دارد. بنفشه کرمی زاده، کارشناس طب دریانوردی با بیان این مطلب به سلامت آنلاین می گوید: «وقتی با وسیله نقلیه شناوری در حال حرکت هستیم ارگان های بدن ما ممکن است با سه واکنش طبیعی مواجه شود. نخست حرکت بیش از حد عضلات گوش داخلی، سپس انتقال پیام های حرکتی متعددی از چشم به مغز و در نهایت نوعی عدم تعادل و احساس گیجی؛ در این مرحله به تدریج بیماری دریازدگی شکل می گیرد.»

به گفته او، تمام کسانی که تجربه قایق سواری یا مسافرت با شناورهای کوچک و بزرگ را داشته اند به اشکال گوناگونی دریازدگی را تجربه کردند؛ این حالت در بین سرنشینان کشتی های کروز اقیانوس پیما به دلیل شرایط خاص این شناورها به ندرت اتفاق می افتد ولی غیرممکن نیست.

چطور بفهمیم دریازده شده ایم؟

همان طور که اشاره کردیم بیماری دریازدگی در دسته بیماری های حرکت طبقه بندی می شود. پس در نتیجه علائم و نشانه آنها تا حدودی یکسان است. به طور معمول فرد دریازده ابتدا دچار سردرد و عدم تعادل شده و در مدت کوتاهی با سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ مواجه می شود.

شاید تصور کنید پس از این مرحله حال عمومی بیمار روبه بهبودی می رود، در صورتی که این چنین نیست، زیرا براساس مطالعات انجام شده ممکن است حالات ناخوشایند در برخی بیماران تا پایان سفر باقی بماند.

در وسط کشتی بنشینید

پیشگیری و درمان دریازدگی ساده است؛ پزشکان پیشنهاد می کنند مسافران دریایی پیش از آغاز سفر به پزشک مراجعه و توصیه های او را بکار بگیرند. همان طور که اشاره کردیم این بیماری یک رابطه سه گانه میان گوش، چشم و مغز دارد؛ بهتر است در طول سفر به سطح آب خیره نشوید، مطالعه نکنید و از چرخش ناگهانی سر و گردن اجتناب کنید.

لازم است قبل از حرکت اضطراب نداشته باشید و به مسایل تلخ و فاجعه بار فکر نکنید. حین ورود به شناور در محل مناسبی «ترجیحا وسط یا بخش میانی» مستقر شوید و در صورت نیاز چشم هایتان را ببندید و از گوش گیر استفاده کنید.

همچنین در صورت تشدید حالت دریازدگی می توانید به مقدار محدود از داروی ضد بیماری حرکت استفاده کنید؛ این داروها در بخش پزشکی و امداد همه کشتی های مسافری موجود است و در مواقع ضروری ارائه می شود.

خوراکی های ضد دریازدگی

کمیت و کیفیت تغذیه از موثرترین راه های کاهش بیماری دریازدگی است. بهتر است ۲۴ساعت قبل از سفر و در طول مسافرت با شناور از خوردن غذاهای حجیم و چرب اجتناب کنید. سبزیجات، سیب زمینی، عسل، نان های غنی شده، شیرینی های کم چرب، ماکارونی و میوه هایی مانند سیب سبز برای جلوگیری از این مشکل مفید هستند. همچنین خوراکی هایی مانند زنجبیل، نعناع و لیموترش حالت تهوع را از شما دور می کند.

به یاد داشته باشید نوشیدن قهوه و آب پرتقال، معده را اسیدی کرده و محرک های خوبی برای حالت تهوع و استفراغ هستند. علاوه بر قهوه و آب پرتقال، سیگار و الکل نیز به افزایش علائم و تداوم بیماری دامن می زند.

منبع : سلامت آنلاین