تغییر استراتژی انتخاباتی اصولگرایان

اصولگرایان در ماه‌های باقی‌مانده در انتخابات کم‌تر از وحدت حداکثری سخن گفته و بیشتر به دنبال ائتلاف هستند. ائتلاف‌ها تاکتیکی که به اعتقاد کارشناسان مسائل سیاسی شکل دادن آنها برای طیف‌های مختلف اصولگرا کاره ساده‌ای نیست.

اصولگرایان ماه‌ها است که حرف از وحدت می‌زنند و تحقق این هدف را استراتژی خود برای موفقیت در انتخابات آتی می‌دانند اما جلسات برگزارشده و تلاش‌های صورت گرفته هنوز به نتیجه نرسیده است و طیف‌های مختلف این جریان در مسائل مختلف اختلاف‌نظر دارند.

اکنون با نزدیک شدن به زمان انتخابات، برخی از چهره‌های شاخص این جریان مانند محمدرضا باهنر به‌جای تأکید بر وحدت حداکثری که پیش‌ازاین عنوان می‌شد به شکل‌گیری ائتلاف توجه می‌کنند. از همین تخفیف دادن در هدف طراحی‌شده می‌توان نتیجه گرفت که طیف‌های مختلف اصولگرا دریافته‌اند که استراتژی انتخاباتی آنها به‌قدر کافی کارآمد نیست و باید از فرصت باقی‌مانده بهتر استفاده کرده و به شکل دادن ائتلاف‌های انتخاباتی رضایت دهند.

این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان مسائل سیاسی این جریان برای رسیدن به این هدف تقلیل یافته نیز دشواری‌های قابل‌تأملی دارد.

حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی اصولگرا و دبیر کل حزب سبز در گفت‌وگو با فرارو تغییر استراتژی اصولگرایان از وحدت به ائتلاف را تائید کرد و گفت: ازآنجایی‌که برای رسیدن به وحدت سازوکار مناسب وجود ندارد باید مرحله قبل از آن یعنی ائتلاف را موردتوجه قرار داد.

وی با اشاره به اینکه از قبل پیش‌بینی می‌شد که رسیدن به وحدت مقدور نباشد، گفت: بعد از تلاش‌هایی که ریش‌سفیدان و شخصیت‌های محوری اصولگرا همچون مرحوم مهدوی کنی و عسگراولادی در سالهای گذشته داشتند و بعد از اقداماتی که در دوران احمدی‌نژاد انجام شد شاهد بودیم که به‌جای وحدت، شاخه‌های بیشتری در جریان اصولگرایی شکل گرفت.

وی در خصوص موانع وحدت در جریان اصولگرا گفت: از اول گفته‌ایم که رسیدن به وحدت یک سازوکار مشخص نیاز دارد. توجه داشته باشید که جریان‌های سیاسی به جریان‌های همگرا، واگرا و همسو تقسیم می‌شوند لذا برای رسیدن به وحدت لازم است که جریان‌های همگرا و همسو روی مواضع مشترک خود توافق کنند و ائتلاف‌های انتخاباتی را تشکیل دهند.

کنعانی مقدم افزود: در مرحله بعد که این ائتلاف‌ها موفقیت در انتخابات را به همراه داشته باشد ائتلاف‌های سیاسی، جذب جریان‌های واگرا و نهایتاً وحدت را به همراه خواهد داشت اما متأسفانه چنین سازوکار وجود ندارد و ما تنها حرف از وحدت می‌زنیم اما زمانی که به ارائه فهرست‌های انتخاباتی می‌رسیم همه به جریان واگرا تبدیل می‌شوند.

این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: سازوکار وحدت این است که یک سازمان داشته باشیم تا در آن سازمان اهداف و چارچوب حرکت‌ها مشخص‌شده و به تفاهم برسیم. در حقیقت به یک شورای رهبری که همه طیف‌ها را در برگیرد نیاز داریم تا در انتخابات‌های مجلس، خبرگان و ریاست جمهوری وارد عمل شود.

لازم به ذکر است که گروه دیگری از کارشناسان سیاسی اصولگرا اعتقاددارند دستیابی به وحدت حداکثری علاوه بر این‌که مقدور نیست، اساساً لازم هم نیست.

ائتلاف توصیه مرحوم مهدوی کنی بود
علی دورانی کارشناس مسائل سیاسی اصولگرا ازجمله این افراد است که در گفت‌وگو با فرارو ضمن تأکید بر این مسئله تائید کرد: استراتژی اصولگرایان شکل دادن ائتلاف‌های تاکتیکی است و نه وحدت حداکثری.

وی افزود: این‌که در انتخابات‌ها ائتلاف کفایت می‌کند و نیازی به وحدت حداکثری نیست در حقیقت همان توصیه‌ای است که مرحوم مهدوی کنی به پایداری‌ها در انتخابات‌های گذشته داشتند و حرف تازه‌ای نیست.

به گفته وی اگر امکان وحدت حداکثری وجود داشت همه طیف‌ها در یک مجموعه و با یک نگاه فعالیت می‌کردند لذا تفرق آنها در گروه‌های مختلف نشان می‌دهد که اختلاف‌نظرهای موجود مانع از وحدت است لذا لازم است که برای موفقیت در انتخابات‌ها روی حداقل مشترکات توافق شود.

دورانی همچنین گفت: این رویکرد مقابل نگاه پایداری‌ها است که در انتخابات‌های گذشته کسانی که صد در صد موافق آنها نبودند را غیرخودی و خارج از دایره اصولگرایی تلقی می‌کردند. در مقابل نگاه آنها بر ضرورت شکل‌گیری ائتلاف‌ها با چشم‌پوشی از افتراق‌ها و توافق روی مشترکات تأکید می‌شود. روشن است که در درون این ائتلاف‌ها بده بستان‌های سیاسی هم وجود دارد.

وحدت به‌جای «باهم بودن» «با من بودن» تعریف می‌شود
مشکلات جریان اصولگرا به همین‌جا ختم نمی‌شود زیرا طیف‌های مختلف علاوه بر اینکه در مسیر وحدت با موانع مواجه هستند، برای شکل دادن ائتلاف‌های انتخاباتی نیز اختلاف‌نظرهای قابل‌توجه دارند.

کنعانی مقدم در این رابطه نیز گفت: مهم‌ترین بحثی که اکنون وجود دارد، اراده سیاسی است. تا زمانی که اراده سیاسی برای رسیدن به وحدت وجود ندارد و همه در جزیره‌های ایجادشده فعالیت می‌کنند و برای رسیدن به وحدت دیگران را به همسویی با خود دعوت می‌کنند، این ممکن نیست.

دبیر کل حزب سبز افزود: تا زمانی که وحدت به‌جای «باهم بودن» «با من بودن» تعریف می‌شود نمی‌توان انتظار داشت که وحدتی حاصل شود لذا فعالان سیاسی به مرحله قبل از آن رضایت داده و به دنبال شکل دادن ائتلاف خواهند بود اما در این خصوص هم مشکلاتی وجود دارد.

وی توضیح داد: برای شکل‌گیری ائتلاف نیز به یک جبهه مشترک که همه جریان‌های شناسنامه‌دار و مشخص را در برگیرد، نیاز داریم اما اکنون بدون داشتن چنین جبهه مشترکی از ائتلاف صحبت می‌شود.

دورانی نیز در خصوص موانع شکل‌گیری این ائتلاف‌ها اظهار کرد: مشکل این است که برخی به خاطر اختلاف‌نظرهای موجود به ارائه فهرست واحد اعتقاد ندارد و دوستان دیگر نیز به‌اشتباه اصرار می‌کنند که آنها را جذب کنند. به اعتقاد من آنها همان‌طور که در انتخابات‌های گذشته در جمع‌بندی نهایی اصولگرایان حاضر نشدند، این بار هم نمی‌شوند و حتی اگر حضورداشته باشند نیز با سهم خواهی های جدی و بیش از میزان اثرگذاری خود مشکل‌ساز خواهند شد.

این کارشناس مسائل سیاسی ضمن تائید تغییر استراتژی اصولگرایان از وحدت به ائتلاف گفت: درگذشته نیز همین‌طور بوده است و زمانی که اختلاف‌نظرهای جدی وجود دارد باید به ائتلاف‌ها تاکتیکی رضایت داد در انتخابات موفقیت حاصل شود. لازم است که فعالان سیاسی عاقلانه به مسئله نگاه کنند، سهم خواهی ها را کنار گذارند و روی زمینه‌های مشترک توافق کنند.

وی افزود: چالش اصلی اصولگرایان این است که کسانی به دنبال شکل دادن ائتلاف هستند که خودشان کاندیدا آن هستند. مثلاً افرادی که با همفکران خود یک جمع مثلاً سی‌نفره را تشکیل می‌دهند انتظار دارند که محور ائتلاف باشند و دیگران به آنها توجه کنند و رأی هم کسب کنند. این در حالی است که لازم است دلسوزان جریان اصولگرا با تمرکز بر موفقیت این جریان در انتخابات وارد عمل شوند و شکل دادن ائتلاف‌ها را پیگیری کنند.

دورانی با اشاره به اینکه همه این شعارها را می‌دهند، گفت: متأسفانه در عمل نگاه دانگی دارند و یک فضای غیراخلاقی و مبتذل ایجاد می‌شود که جریان را فرسایشی کرده و موجب ریزش رأی می‌شود.

باید بستر پوست اندازی فراهم شود
حال سؤال اینجاست که جریان اصولگرا در شرایط کنونی خود و با توجه به این موانع و زمان محدود باقی‌مانده تا انتخابات چگونه می‌تواند بر رقیب اصلاح‌طلب خود پیشی گیرد؟

کنعانی مقدم با بیان اینکه رسیدن به ائتلاف در جریان اصولگرا کار دشواری است، گفت: ما در دوران احمدی‌نژاد ریزش‌های بسیاری پیدا کردیم و اکنون هم شاهد رویش‌های جدید هستیم. در این مرحله باید یک چارچوب جدید تعریف شود تا این گروه‌ها بر اساس آن فعالیت کنند اما شاهدی هستیم که بیشتر درصدد بازسازی همان چارچوبی هستند که جریان احمدی‌نژاد در آن تعریف می‌شد.

دورانی نیز در پاسخ به این‌که چاره کار در جریان اصولگرایی با توجه به وضعیت کنونی چیست، گفت: به اعتقاد من روشی که آقای تقوی برای شکل دادن به وحدت پیگیری می‌کردند، روشن خوبی نیست و بهتر است که از سوابق اصولگرایی استفاده شود و به وزن اصولگرایان در انتخابات‌های گذشته استفاده کنیم تا با یک نگاه همه‌جانبه و البته جامع‌ومانع زمینه ایجاد ائتلاف‌ها فراهم شود.

وی ادامه داد: با این رویکرد که گروه‌های نزدیک به خود را جمع کرده و انتظار داشته باشیم که نتیجه‌ای حاصل شود، نمی‌توان به نتیجه رسید همان‌طور که تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده است لذا امیدواریم که از همه جریان‌ها، گروه‌های مرجع، چهره‌های شاخص و دلسوزان اصولگرا استفاده شود تا با یک نگاه معقول بستر پوست‌اندازی جریان اصولگرا و کسب موفقیت در انتخابات آتی فراهم شود.