اذکایی مشهور به «سپیتمان» در سال ۱۳۱۸ خورشیدی در همدان زاده شد. تحصیلات خود را در مدرسه آلیانس و دبیرستان پهلوی همدان گذراند و در سال ١٣٤٨ در رشته تاریخ از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و در یکی از دبیرستان های تهران به تدریس تاریخ و ادبیات پرداخت.
او در سال ١٣٥٤ برای یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه منچستر انگلستان رفت و پس از بازگشت در دانشگاه بوعلی سینا همدان مشغول به کار شد. بیش از ۴۰۰ عنوان اثر او چاپ شده، که عبارت از ۴۰ کتاب و ۷۰ رسالهٔ علمی، و گفتارهایی در دائرةالمعارف‌ها و نشریات معتبر است.
شهرت دکتر اذکایی بیشتر به خاطر نوشته‌هایی است که دربارۀ همدان دارد. «همدان‌نامه» یا بیست گفتار دربارۀ مادستان، «ماتیکان عین القضات همدانی»، «باباطاهرنامه»، «تاریخ معاصر همدان» و «فرهنگ مردم همدان» تنها گوشه‌ای از کارهای ارزشمندی است که این مورخ همدانی به رشتۀ تحریر درآورده است.
