اكنون مذاكرات به نقطه‌پاياني خود نزديك است. اگرچه نمي‌توان با قطعيت درباره دستيابي به توافق‌جامع نظر قطعي داد ولي آنچه ترديد‌ناپذير است اينكه اوضاع با يك‌سال پيش بسيار تفاوت كرده است.
جلال خوش‌چهره در روزنامه اعتمادنوشت:مذاكرات‌هسته‌يي انتخاب ديپلماسي به‌جاي منازعه است. اين انتخاب به عنوان اقدامي پذيرفته شده از سوي طرف‌هاي ايراني و گروه ١+٥ در يك سال گذشته توانست دستاوردهاي قابل‌قبولي را از ظرفيت ديپلماسي براي تعامل ميان منافع متعارض به‌نمايش گذارد.
نقطه‌قوت مذاكرات‌جاري، توافق طرفين در پرهيز از نتيجه‌يي با حاصل جمع صفر است. اين امر با وجود تلاش‌هاي طرفين براي كسب امتياز حداكثري، اراده‌يي واقع‌گرايانه را در استمرار گفت‌وگو‌ها تا آستانه ٢٤ نوامبر (سوم آذر٩٣) نمايش داده است. مصداق اين مدعا گفت‌وگوي مستقيم ايران و امريكا به عنوان اصلي‌ترين طرف‌هاي مذاكرات جاري در ژنو- و اخيرا مسقط- است كه تا حداقل ٢سال پيش تصور آن ممكن نبود.
اكنون مذاكرات به نقطه‌پاياني خود نزديك است. اگرچه نمي‌توان با قطعيت درباره دستيابي به توافق‌جامع نظر قطعي داد ولي آنچه ترديد‌ناپذير است اينكه اوضاع با يك‌سال پيش بسيار تفاوت كرده است.
ايران ديگر آن چهره‌يي نيست كه مخالفانش در صحنه‌جهاني تبليغ مي‌كردند و مذاكره نزد ايرانيان به مثابه تابويي نيست كه بايد هميشه از آن پرهيز كرد، بلكه بايد بخت ديپلماسي را در هنر تعامل و چانه‌زني در خدمت به منافع متقابل آزمود. ديپلماسي هنر دفاع از منافع‌ملي با مديريت منافع متعارض در صحنه آنارشي بين‌المللي است. هريك از طرف‌ها با قدرت چانه‌زني خود مي‌توانند بيشترين بهره را در منافع خود كسب كنند.
بنابراين ديپلماسي تاكتيكي است كه در خدمت به استراتژي‌هاي اعضاي جامعه جهاني كاربرد دارد.
مخالفان داخلي مذاكرات جاري در نقد يك‌سال گذشته، اتهام‌ها و شبهاتي را بر فرآيند مذاكرات وارد مي‌كنند كه در وهله نخست چنين برداشت مي‌شود كه آنان يا با مفهوم مذاكره و ديپلماسي آشنا نيستند يا به‌عمد يا سهو، واقعيت‌ها را تحريف مي‌كنند. انجام مذاكره با گروه ١+٥ هرگز به عنوان استراتژي دولت عنوان نشده بلكه همان‌گونه كه رهبر معظم‌انقلاب بارها تصريح كرده‌اند، مذاكرات فرصتي است به ديپلماسي كه درآن، طرف‌هاي گفت‌وگو‌كننده اراده واقعي خود را براي برون‌رفت از بن‌بست شكل يافته درباره موضوع هسته‌يي محك مي‌زنند.
اگر توافقي با «حاصل جمع متغير» و به تعبير روشن‌تر نتيجه «برد- برد» از مذاكرات حاصل شود كه در آن صورت ديپلماسي بارديگر منطق خود را غالب كرده است و اگر غير از اين باشد، همان‌گونه كه همه مسوولان تاكيد كرده‌اند، ٢٤ نوامبر آينده پايان دنيا نيست. علاوه براين مغلطه مخالفان در ترسيم چشم‌انداز پس از توافق احتمالي هسته‌يي و لغو بخشي از تحريم‌هاست.
آنان توصيه ناظران را در پرهيز از تصورات غير‌واقعي پيامدهاي زودهنگام توافق در سطوح اقتصادي به‌معناي اعتراف هواداران مذاكرات به عقب‌نشيني آنان از خوش‌بيني به مذاكرات تعبير مي‌كنند.
درحالي كه همه ناظران اتفاق نظر دارند كه تنها بخشي از مشكلات هزارتوي اقتصادي كشور مربوط به تحريم‌هاست، بلكه نبود مديريت صحيح و سالم عامل خرابي‌هايي است كه در سال‌هاي اخير بر پيكره اقتصاد كشور وارد شده و رفع خسارت‌ها و خرابي‌هاي آن حداقل تا اواخر دهه٩٠ به طول مي‌انجامد. بنابراين اگر توصيه‌هايي از سر خيرخواهي و منطقي كردن مطالبات‌عمومي از دولت و بالطبع، نظام سياسي بيان مي‌شود به معناي عقب‌نشيني از نظرات گذشته نيست.
هنر ديپلماسي، دفاع از منافع ملي‌در بزنگاه برخورد منافع متعارض در صحنه بين‌الملل است.
تهران با تكيه بر آراي مردم در انتخابات دوره يازدهم رياست‌جمهوري، ديپلماسي را تاكتيك منطقي و كارآمد در خدمت به استراتژي دفاع از منافع كوتاه و بلند‌‌مدت كشور انتخاب كرده است. خوب است مخالفان در جارزني‌هاي خود منافع كشور را بيش از منفعت‌هايشان در نظر آورند.
ارسال نظر
