نقدینگی، اولین مقصر افزایش تورم

 آخرین آمارهای بانک مرکزی حکایت از رشد نقدینگی تا مرز ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان دارد. اینکه این حجم از نقدینگی، جدا از افزایش قیمت ارز تا چه حد می‌تواند روی افزایش نرخ تورم تاثیر بگذارد، مساله‌ای است که یک اقتصاددان به آن پرداخته است.

افشین خانی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه رشد نقدینگی با تورم ارتباط مستقیمی دارد، اظهار کرد: دو شاخص برای تحلیل این ارتباط وجود دارد؛ یکی دفاع سیاست‌گذاران ارزی و پولی کشور از کنترل تصنعی نرخ ارز و دیگری عدم اصلاح ساختار بانک‌هاست.

او با بیان اینکه کنترل تصنعی نرخ ارز باعث از دست دادن منابع ارزی خواهد شد، ادامه داد: در شرایطی که صادرات یک و نیم میلیون بشکه نفت پیش‌بینی شده در بودجه با اما و اگرهایی روبه‌رو است، منابع ارزی حکم شریان‌های حیاتی را دارد. واقعیت این است که دادن ارزهای یارانه‌ای باعث فشار به منابع ارزی خواهد شد که در نهایت باعث فشار بیشتر بر ذخایر ارزی بانک مرکزی و در نتیجه افزایش نرخ تورم می‌شود.

بزرگتر شدن حساب های قرمز درپی عدم اصلاح ساختار بانکی

این اقتصاددان با بیان اینکه عدم اصلاح ساختار بانکی باعث خلق نقدینگی بیشتر و بزرگتر شدن حساب‌های قرمز و در نهایت افزایش تورم خواهد شد، گفت: در نتیجه چنین شرایطی حوزه تولید آسیب بیشتری می‌بیند.

خانی با بیان اینکه رشد نقدینگی باعث افزایش دارایی‌های موهوم یا بی‌کیفیت خواهد شد که در نهایت بر اساس آن پرداخت سود بیشتری صورت خواهد گرفت، اضافه کرد: نتیجه این دارایی‌های موهوم اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی خواهد شد که این مساله باعث رشد پایه پولی و رشد نقدینگی خواهد شد که در نهایت تبعات تورمی خواهد داشت.

خانی همچنین تاکید کرد: باید یک بازتعریف در نقش بانک‌ها، صرافی‌ها و صندوق توسعه ملی انجام شود تا بتوان بر مشکلات مربوط به این حوزه غلبه کرد.

رتبه پنجم ایران در حجم بالای نقدینگی‌

این اقتصاددان در پایان با تفکیک پنج گونه مختلف نقدینگی در دنیا که اقتصادهای مختلف در آن قرار می‌گیرند، ادامه داد: رشد نقدینگی در یک پنجم از کشورها کمتر از پنج درصد است؛ در ۴۰ درصد دیگر از کشورها بین پنج تا ۱۰ درصد؛ در ۲۳ درصد از کشورها رشد نقدینگی ۱۰ تا ۱۵ درصد؛ در ۱۱ درصد از کشورها رشد نقدینگی ۱۵ تا ۲۰ درصد و در هفت درصد از کشورها هم رشد نقدینگی بالای ۲۳ درصد است که در این دسته بندی ایران در دسته آخر و رتبه پنجم جهانی قرار می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، مطابق آماری که پیش از این بانک مرکزی از وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در پایان سال گذشته منتشر کرد، حجم نقدینگی در سال ۱۳۹۷ با رشد ۲۳.۱ درصدی نسبت به پایان سال ۱۳۹۶ به ۱۸۸۲ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. بیش از ۲۸۵ هزار میلیارد تومان از مجموع این نقدینگی "پول" و حدود ۱۵۹۷ هزار میلیارد تومان از آن هم "شبه پول" (عمدتاً سپرده‌های بانکی) است. همچنین نقدینگی در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۵۲۹ هزار میلیارد تومان بوده که رشد ۳۵۳ هزار میلیارد تومانی را در سال گذشته به همراه داشته است.