۴ مورد حسن نیت ایران به آمریکا که بی‌پاسخ ماند

یک کارشناس ارشد مسائل بین الملل معتقد است آمریکا هیچگاه حسن نیت را با حسن نیت پاسخ نداده است و بر همین اساس شاهد تبعات منفی در منطقه بوده است.

به گزارش خبرآنلاین، سیدحسین موسویان پژوهشگر دانشگاه پرینستون و عضو اسبق گروه مذاکره کننده هسته ای کشورمان در یاداشتی برای نشنال اینترست نوشت:

محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در نشست "انجمن آسیایی" نیویورک با سرزنش "تیم چهار نفره ب" متشکل از جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا، نتانیاهونخست وزیر اسرائیل، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و محمد بن زائد ولیعهد امارات گفت با وجودیکه ترامپ در مبارزات انتخاباتی به مردم آمریکا قول داده که وارد جنگهای پرهزینه نشود؛ تیم چهارنفره مذکور آمریکا بسمت یک فاجعه هدایت میکنند. آقای ظریف پیشنهاد انساندوستانه درمورد مبادله زندانیان را داد که آمریکا آنرا هم رد کرد.

اخیرا مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا درجمع گروهی از ایرانی های مقیم آمریکا گفت که منافع آمریکا ایجاب میکند که رهبران غیر انقلابی بر ایران حکومت کنند. همچنین آمریکا معافیت واردات نفت کشورها را لغو نموده تا نفت ایران را به صفر برساند. ریچارد جانسون کارشناس ارشد پیشین هسته ای وزارت خارجه آمریکا میگوید:" اینها واقعا معتقدند که میتواند اقتصاد ایران را ساقط نموده تا جایی که حکومت ایران زانو زده ، یا برای مذاکره التماس  کند و یا ساقط شود.

دو هفته بعد از اینکه ترامپ سپاه پاسداران ایران را درلیست سازمانهای تروریستی قرار داد آیت الله خامنه ای رهبر عالی ایران سردار سلامی را بعنوان فرمانده جدید سپاه تعیین کرد. شورای عالی امنیت ملی ایران ضمن هشدار به آمریکا در مورد عواقب خطرناک تصمیمش، نیروی سنتکام آمریکا را بعنوان سازمان تروریستی تعیین کرد. سردار سلامی نیز به اسرائیل هشدار داد که هر اقدام نظامی علیه ایران، منجر به محو اسرائیل خواهد شد. باتوجه به اینکه نتانیاهو مجدد بعنوان نخست وزیر اسرائیل مامور تشکیل دولت شده، بنظر میرسد که تنشهای آمریکا با ایران افزایش خواهد یافت زیرا که نتانیاهو شیطانی  روی شانه ترامپ است که مرتب نجوای شوم به گوش او میخواند.

با این وجود روند افزایشی تقابلی جاری را میتوان مهار نمود. نمونه های تاریخی تعاملات سازنده در روابط ایران و آمریکا وجود دارد.

اول: در اواخر دهه ۸۰ رئیس جمهور آمریکا برای آزادی گروگانهای آمریکایی از ایران کمک خواست و پیشنهاد حسن نیت در مقابل حسن نیت داد. من در وزارت خارجه ایران از سوی رئیس جمهوروقت، آقای هاشمی رفسنجانی ماموریت یافتم که موضوع را پیگری کنم. در این دوران با کمک نیروی قدس سپاه پاسداران،  ایران موجب آزادی گروگانهای آمریکایی و غربی در لبنان شد اما واشینگتن به قول خوددرمورد حسن نیت متقابل عمل نکرد.

 دوم: بعد از حمله تروریستی به برجهای دوقلودر نیویورک در سپتامبر، رئیس جمهور آمریکا از تهران برای جنگ علیه ترور در افغانستان کمک خواست. ایران تصمیم گرفت به آمریکا در جنگ علیه ترور در افغانستان کمک کند. این بار نیز نقش اصلی را نیروی قدس ایران ایفاء کرد که منجر به سقوط طالبان شد. متاسفانه رئیس جمهور آمریکا در پاسخ ، ایران را "محور شرارت" خواند که پاسخ شرم آوری بود.

سوم: در سال ۲۰۰۳، بعد از حمله به عراق، مجدد آمریکا به حمایت نیروی قدس سپاه ایران احتیاج داشت تا عراق بعد از صدام سامان گیرد. همه گروههای جهادی مسلح مهم عراق، در دوران دیکتاتوری صدام در ایران  بودند. این بار نیز با نظر مساعد نیروی قدس سپاه ایران، گروههای مهم شیعه ضد صدام، از ایران به عراق رفتند و با سنتکام برای استقرار نظام سیاسی جدید و تامین ثبات و امنیت عراق بعد از صدام، همکاری کردند. این بار نیز آمریکا به حسن نیت ایران در عراق، پاسخ منفی داد.

چهارم: دردوران مذاکرات هسته ای، وقتی که شانزده ملوان آمریکایی بطور غیر قانونی وارد آبهای ایران شده و دستگیر شدند، فورا جان کری با ظریف تماس گرفت و تقاضای کمک کرد و کمتر از یک روز هر شانزده نیروی نظامی سنتکام بدون محاکمه آزاد شدند. وقتی که از آقای ظریف سئوال کردم، او به من گفت این کار صرفا بخاطر همکاری سپاه پاسداران ممکن شد. تصور کنید اگر این اتفاق امروز بیافتد چه سرنوشتی درانتظار نیروهای آمریکایی خواهد بود.

این چهار مورد نشان میدهد که  آمریکا هیچگاه حسن نیت را با حسن نیت پاسخ نداده است.

اولین اثر منفی تشدید روند خصومت با ایران این است که آمریکا قادر نخواهد بود برای کمک های استراتژیک و لجستیکی، دست بسوی ایران دراز کند.

در سالهای گذشته، ارتش آمریکا بعنوان قدرتمندترین ارتش جهان، شاهد شکستهای مفتضحانه ای در خاورمیانه بوده است ازجمله در حمله به عراق و افغانستان و مشارکت در عملیات نظامی در لیبی و یمن و سوریه. برای مثال ارتش آمریکا بعد از ۱۷ سال اشغال کامل افغانستان و میلیاردها دلار کمک، دچار آنچنان ضعف و تلفات سنگینی شده که نیمی از افغانستان را به طالبان داده و اکنون برای نجات ارتش خود، برای مذاکره با طالبان التماس میکند. آمریکا با تمام توان از جنگ عربستان در یمن حمایت کرد اما بزرگترین فاجعه انسانی را ببار آورد

دومین اثر منفی اینکه ترامپ بارها اعلام کرده که آمریکا ۷ تریلیون دلار برای جنگهای منطقه همچون افغانستان و عراق هزینه کرده و این اشتباهی احمقانه بوده است.لذا در شرایط فعلی ارتش آمریکا در وضعیت شکننده و پرریسکی در منطقه بسر میبرد و تقابل با ایران، مخاطرات ارتش آمریکا در منطقه را افزایش خواهد داد.

سومین تاثیر منفی سیاستهای جاری ترامپ تضعیف روند مبارز با تروریسم در منطقه است. ذکر این واقعیت مهم است که سپاه در جنگ علیه داعش در عراق و سوریه نقش کلیدی ایفاء کرد.مقامات نظامی عراق تصریح کرده اند که ایران نقش اول در مبارزه با داعش در عراق را ایفاء کرد و بدون کمک ایران، بغداد بدست داعش سقوط کرده بود. حمید المالکی فرمانده نیروی هوایی عراق گفت که ایران نقش اول را در مبارزه با داعش ایفاء کرد. بنابراین سومین تاثیر منفی سیاست های اخیر ترامپ این است که آمریکا موجب تضعیف روند مقابله با گروههای تروریستی همچون داعش و القاعده میشود.

 اما فاجعه برای آمریکا، منطقه و جامعه جهانی زمانی رخ خواهد داد که آمریکا تحت عنوان مبارزه با تروریسم علیه سپاه و نیروی قدس سپاه ایران در منطقه، عملیات نظامی داشته باشد. در اینصورت خاورمیانه زیر ورو خواهد شد ایران در منطقه به دهها هزار نیروی مردمی دسترسی دارد و آمریکا در صورت اقدام علیه سپاه، با عواقبی به مراتب سهمگین ترازعراق و افغانستان مواجه خواهد شد.

اخیرا جیمی کارتر رئیس جمهور پیشین آمریکا گفت: " آمریکا در تاریخ ۲۴۲ سال خود تنها ۱۶ سال در صلح بسر برده و لذا جنگ طلب ترین کشوردرتاریخ جهان بوده است. این جنگ طلبی بخاطر این بوده که آمریکا همیشه سعی کرده که عقائد خودش را به دیگر کشورها تحمیل کند. اما چین یک پنی هم هزینه نکرده و بدین سبب از ما پیشی گرفته است."

بعد از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، ایران و آمریکا در وضعیت " نه جنگ، نه صلح" بسر برده اند اما با سیاستهای تقابلی جاری دولت ترامپ، این وضعیت به پایان عمر خود نزدیک میشود. ایرانی ها علیرغم اختلافات داخلی، درمقابل زورگوییهای آمریکا و دردفاع از حاکمیت و استقلال خود متحد خواهند شد. هرچه فشار و تحریم علیه ایران بیشتر شود، راه دیپلماسی تنگ تر و همکاری درمبارزه علیه داعش سخت تر خواهد شد. مقامات مسئول بین المللی، آمریکا و منطقه باید برای گشایش مسیر دیپلماسی و گفتگوی جامع و تعامل باایران و پرهیز از جنگ، دست بدست هم دهند.