خمره‌های ری قدمتی هزارساله دارند

 عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفتح گفت: خمره‌های کشف شده متعلق به دوران سلجوقی تقریبا قرن چهارم و یا پنجم هجری قمری با قدمتی حدود هزار سال است.

احمد ابوحمزه ری‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفتح در گفت‌وگو با فارس در شهرری با اشاره به دو خمره کشف شده در ری، اظهار داشت: بر اساس مطالعات صورت گرفته مکان کشف شده این آثار تاریخی به احتمال زیاد کاروانسرا یا خانه ویلایی یک حاکم یا فرد ثروتمند بوده است چراکه عظمت این خمره‌ها و سایر مستندات تاریخی بیانگر این موضوع است.

وی احتمال وجود سکه و طلا در چنین خمره بزرگی را ضعیف دانست و یادآور شد: شکی نیست ری محل ضرب سکه در ایران بوده است ولی اگر هم بخواهیم موضوع سکه را مطرح کنیم که بعید به نظر می‌رسد ولی با توجه به قدمت حداقل هزارساله این خمره‌ها ارزشمند است، آنچه مسلم و محتمل است اینکه این خمره‌ها در آن زمان وسایل زندگی بوده است و بزرگی حدود یک متری این خمره‌ها نشان می‌دهد برای نگهداری آذوقه شامل حبوبات، جو و گندم و سایر موارد باشد و اگر دو آتشه و یا دو پخت باشد برای نگهداری روغن و آب مورد استفاده بوده است. معمولاً برای نگهداری مسکوکات از کوزه‌های کوچک استفاده می‌شده است.

این ری‌شناس و محقق با بیان اینکه کشف این خمره‌ها بار دیگر نشانگر اهمیت، جایگاه و تمدن چندهزار ساله ری است، خاطرنشان کرد: شاید این موضوع برای ما پیش‌پا افتاده باشد ولی اگر در هر کشوری قطعه‌ای هزارساله پیدا شود برایشان ارزشمند و مورد توجه است.

ابوحمزه این آثار را نشانگر جایگاه اقتصادی، هنری و اجتماعی مهم ری در طول تاریخ عنوان کرد و افزود: هزاران شی تاریخی ایران در موزه‌های دنیا به نمایش در می‌آید که آثار قدیمی و مهم ری نیز در میان آنان درخشان و بی‌بدیل است، همچنین صنعت سفال سازی ری بسیار غنی و در دنیا معروف است برای مثال سفال‌هایی با قدمت ۸ تا ده هزار سال مربوط به تمدن چشمه‌علی در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی در آمریکا نگهداری می‌شود.

وی با تأکید بر اینکه امیدوارم با پیدا شدن این خمره‌ها نگاه مجددی به صنعت سفال و کوزه‌گری شهرری داشته باشیم، تصریح کرد: کارگاه ساخت و سفارش چنین خمره‌هایی فقط در ری و نیشابور بوده است که با آرزوی اینکه این صنعت مهم و منحصربه‌فرد روزی در این شهر احیا شود.

مؤسس موسسه مطالعات راگا در ادامه برای تشریح مکان کشف این خمره‌ها گفت: شهرری یکی از شهرهای باستانی دنیاست و هر گوشه و جای آن داری مواریث و ارزش بسیاری است و این مردم در سالیان سال در این مکان با آثار مختلف زندگی کرده‌اند و برای ما تمدن بسیار باشکوهی با آثاری از پیش از تاریخ مانند چشمه‌علی، پیش از اسلام دژ اشکان، برج میل یا آتشکده سامانی و آثار زیبای دوره اسلامی به یادگار گذاشته‌اند، ما مردم اکنون نیز روزی خواهیم رفت و وظیفه حفظ و معرفی این آثار را به دنیا داریم.

ری در دوره اسلامی چند دوره مطرح است که یکی از مطرح‌ترین آن مربوط به قرن دوم در حدود سال‌های ۱۳۶ هجری قمری به بعد است که محمدمهدی عباسی جانشین خلیفه در ری بزرگ شده است، او با اقدامات و بازسازی خوب و اساسی وی به‌خصوص دیواره‌ها نام شهر نیز تغییر و «محمدیه» گذاشته می‌شود، بعد از آن ما در دوره‌های آل‌بویه و سلجوقی را در ری داریم و حدس بر این است که خمره‌های جدید کشف شده برای این زمان‌ها باشد، به‌نظر بنده محل کشف این خمره‌ها در آن زمان بیرون شهرمحل سکونت بوده است.

ابوحمزه با اشاره به زلزله‌های مختلف در ری و همچنین حمله مغولان به ری، خاطرنشان کرد: در دوره‌های مختلف بعد از اسلام محمدیه، آل‌بویه و سلجوقی ساخت و سازهای زیادی داشتیم که با کندن حدود ۶ متر در بسیاری از نقاط ری بعید نیست به اشیای مختلفی برسیم که جای جای ری می‌تواند آثاری وجود داشته باشد که باستان‌شناسان باید با چیدن این ابعاد بزرگ (یک پازل) فرهنگی زیستی و اشیا بدست آمده در کنار هم به ابعاد مختلف آن زمان پی ببرند.