ایران در جام ملت‌های ۱۹۷۲/ آتش‌بازی شاگردان دهداری در گرمای تایلند

 ایران در جام ملت‌های ۱۹۷۲ به عنوان قدرت برتر آسیا شرکت کرد و توانست این بار در تایلند قهرمان آسیا شود و دومین قهرمانی پیاپی‌اش را جشن بگیرد.

به گزارش ایسنا، پنجمین دوره جام ملت‌های آسیا در سال ۱۹۷۲ از ۱۷ اردیبهشت تا ۲۹ اردیبهشت ۱۳۵۱ با حضور ۶ تیم در ورزشگاه ملی تایلند در بانکوک برگزار شد. البته ابتدا قرار بود که این رقابت‌ها در اراضی اشغالی برگزار شود اما میزبانی از این رژیم گرفته شد و از جمع تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها حذف شد. اتفاق بزرگ دیگری که در جام ملت‌های ۱۹۷۲ رخ داد، غیبت کره‌شمالی، توفان زرد آن روزهای دنیا بود.

ایران در آن روزها با هدایت پرویز دهداری به عنوان سرمربی و محمد رنجبر به عنوان مربی قدرت اول آسیا محسوب می‌شد و مدافع عنوان قهرمانی جام ملت‌ها بود، البته در برخی منابع از محمد رنجبر به عنوان سرمربی تیم‌ملی در آن دوران یاد شده که اشتباه است.

شاگردان دهداری یک هفته قبل از آغاز این رقابت‌ها به پیونگ‌یانگ کره‌شمالی رفت تا با تیم‌ملی این کشور در مقدماتی المپیک ۱۹۷۲ مونیخ بازی کند. این بازی در نهایت با تساوی بدون گل به پایان رسید تا ایران با یک نتیجه امیدوار کننده راهی رقابت‌های جام ملت‌ها در بانکوک شود.

تیم‌ملی ایران باوجود این که باتمامی بازیکنانی که در پیونگ‌یانگ حضور داشتند به بانکوک رفت اما کادرفنی تیم‌ملی باتوجه به آب و هوای بسیار گرم و شرجی پایتخت تایلند، تصمیم گرفتند که از بازیکنانی با استقامت بالا استفاده کنند، به همین خاطر برخی بازیکنان فرصت بازی کردن پیدا نکردند که شاخص‌ترین آن‌ها علی پروین بود.

بازیکنان ایران در رقابت‌های جام ملت‌های ۱۹۷۲، بهرام مودت، ناصر حجازی، جعفر کاشانی، مصطفی عرب، ابراهیم آشتیانی، اکبر کارگرجم، پرویز قلیچ‌خانی، مهدی مناجاتی، جواد قراب، مجید حلوایی، علی پروین، علی جباری، اصغر شرفی، غلام‌حسین مظلومی، همایون بهزادی، ‌حسین کلانی و صفر ایران‌پاک بودند.

نحوه برگزاری جام ملت‌های ۱۹۷۲ به این شکل بود که ابتدا یک سری بازی‌های انتخابی انجام شد و پس از آن‌، تیم‌ها راهی مرحله گروهی شدند. ایران در دور انتخابی به مصاف کامبوج رفت که این دیدار با گل‌های حسین کلانی و صفر ایران‌پاک با نتیجه ۲ بر صفر به سود شاگردان مرحوم پرویز دهداری به پایان رسید.

پس از این تک بازی، تیم‌ها راهی مرحله گروهی شدند که ایران در گروه A به همراه عراق و تایلند حضور داشت و در گروه B کره‌جنوبی، کامبوج و کویت هم‌گروه بودند. در این دوره قرار بود که از هر گروه دو تیم به مرحله نیمه نهایی صعود کنند.

شاگردان مرحوم دهداری جام‌ملت‌ها را بسیار قدرتمند آغاز کردند تا خط و نشانی برای باقی تیم‌های مدعی بکشند. آن‌ها موفق شدند در دیدار نخست‌شان، عراق را با هتریک حسین کلانی شکست دهند. ایران بازی دوم گروهی را استراحت کرد که در این مرحله تایلند و عراق به تساوی یک بر یک رسیدند تا صعود ایران به نیمه‌نهایی جام‌ملت‌ها قطعی شود.

تیم‌ملی ایران در روز سوم مرحله گروهی باید به مصاف تایلند، میزبان رقابت‌ها می‌رفت. تایلندی‌ها که روی قهرمانی در جام ملت‌ها حساب باز کرده بودند، ورزشگاه ۲۵ هزارنفری ملی تایلند را پر کردند تا بتوانند ایران را شکست دهند. بازی در حالی برگزار می‌شد که بازیکنان ایران به خاطر این که صعودشان به مرحله بعدی قطعی شده بود، بازی را دست کم گرفتند و به همین خاطر تا دقیقه ۸۰ با دو گل از میزبان عقب بودند. در حالی که تایلندی‌ها سر از پا نمی‌شناختند، علی جباری، ستاره آن روزهای فوتبال ایران یک تنه کار میزبان جام ملت‌ها را تمام کرد. او موفق شد در هشت دقیقه و در دقایق ۸۰، ۸۶ و ۸۸ دروازه تایلند را باز کند تا ایران بازی ۲ بر صفر باخته را ۳ بر ۲ پیروز شود و با اقتدار به سراغ بازی نیمه‌نهایی برود.

در گروه B رقابت‌های جام ملت‌ها، کره‌جنوبی به عنوان تیم نخست و کامبوج به عنوان تیم دوم به مرحله نیمه‌نهایی صعود کرده بودند، به همین دلیل کامبوج حریف ایران در این مرحله شد. تیم کامبوج که در دور انتخابی جام ملت‌ها مقابل ایران شکست خورده بود، برای گرفتن انتقام مقابل ایران پا به میدان گذاشت.

بازی دو تیم از همان ابتدا تهاجمی آغاز شد و دو تیم در همان ابتدای بازی به گل رسیدند تا بازی یک بر یک شود(ابتدا کامبوج گل زد و ایران بلافاصله گل خورده را جبران کرد). نیمه نخست با همین نتیجه به پایان رسید تا دو تیم در نیمه دوم منتظر پیروزی باشند. در همان ابتدای نیمه دوم بود که ایران صاحب یک ضربه پنالتی شد. در همین لحظه ناصر حجازی از بازیکنان تیم می‌خواهد که اجازه دهند تا او ضربه پنالتی را بزند. بازیکنان پنالتی‌زن ایران هم که از پنالتی‌زن بودن حجازی مطمئن بودند به او اجازه دادند تا ضربه پنالتی را بزند. حجازی در این لحظه در اقدامی عجیب از دروازه ایران تا نقطه پنالتی را می‌دود و بدون این که مکث کند، بلافاصله در کوتاه‌ترین زمان ضربه پنالتی را می‌زند که این ضربه از بالای دروازه به بیرون می‌رود.

از دست رفتن ضربه پنالتی توسط ناصر حجازی نوید دقایق سختی به ایران می‌داد اما پرویز قلیچ‌خانی اجازه نمی‌دهد تا شاگردان دهداری زیاد در شوک پنالتی از دست رفته بمانند و در دقیقه ۴۷ گل دوم و پیروزی بخش ایران را به ثمر می‌رساند. پس از این گل بازیکنان کامبوج در به ثمر رساندن گل تساوی ناکام بودند تا بازی با همان نتیجه ۲ بر یک به پایان برسد و ایران به فینال جام ملت‌ها صعود کند.

حریف ایران در بازی فینال کره‌جنوبی بود که در نیمه نهایی موفق شده بود در ضربات پنالتی تایلند میزبان را شکست دهد. با این که کره‌جنوبی مانع از فینالیست شدن تایلند در جام ملت‌ها شده بود اما مردم تایلند به خاطر این که نمی‌خواستند جام قهرمانی به کشوری از غرب آسیا تعلق بگیرد به ورزشگاه ملی تایلند آمدند تا از کره‌جنوبی حمایت کنند.

این بازی که در حضور ۱۵ هزار نفری تماشاگران برگزار شد در پایان ۹۰ دقیقه با گل‌های علی جباری و پارک لی‌ چون با تساوی یک بر یک به پایان رسید تا کار به وقت‌های اضافه بکشد. در حالی که وقت اضافه نخست بدون رد و بدل شدن گلی به پایان رسید اما در نیمه دوم وقت اضافه، حسین کلانی در دقیقه ۱۰۸ گل دوم ایران را به ثمر رساند تا ضمن زدن پنجمین گلش در جام ملت‌ها و کسب عنوان آقای گلی، گل قهرمانی شاگردان مرحوم دهداری را هم به ثمر رسانده باشد. در پایان بازی با همین نتیجه ۲ بر یک به پایان رسید تا ایران دومین جام قهرمانی را در دومین حضورش در جام ملت‌ها بالای سر ببرد.

ایران ضمن این که تمام بازی‌هایش در جام ملت‌های ۱۹۷۲ را با پیروزی پشت سر گذاشت در کسب عناوین انفرادی هم توفیق داشت. حسین کلانی با ۵ گل آقای گل رقابت‌ها شد و پس از آن هم علی جباری با ۴ گل قرار گرفت. هم‌چنین ابراهیم آشتیانی به عنوان بهترین بازیکن جام ملت‌های ۱۹۷۲ بانکوک انتخاب شد. ضمنا ایران با قهرمانی در این رقابت‌ها، جواز حضور در جام جهانی کوچک در برزیل را کسب کرد.