تورم سومین گروه کالایی تک‌رقمی شد

 به این ترتیب، گزارش‌های جدید نشان می‌دهد از بین 11 گروه اصلی تشکیل‌دهنده اجزای سبد مصرفی خانوارهای کشور، در حال حاضر نرخ تورم در سه گروه «تک‌رقمی» شده است. روند آمارها نشان می‌دهد این سه گروه در دورانی که جهت شاخص صعودی بوده زودتر از دیگر گروه‌های کالایی واکنش نشان داده‌اند و با روند صعودی شاخص کل هم جهت شده‌اند. از میانه تابستان سال قبل نیز که جهت شاخص کل قیمت‌ها روند نزولی در پیش گرفت این سه گروه جزو گروه‌های پیشرو در این روند بودند.


نکته معنا دار دیگر، روند آماری مربوط به توالی افزایش و کاهش این گروه‌ها است.در دوران افزایش نرخ تورم این سه گروه با یک توالی تقریبا سه ماهه با جهت شاخص کل هماهنگ شدند.اکنون نیز که شاخص در مدار نزولی قرار دارد این سه گروه به همین ترتیب خود را با جهت شاخص تنظیم کرده‌اند. این دو نشانه می تواند به معنای آن باشد که این سه گروه حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات تورمی دارند و در حال حاضر نیز، زودتر از سایر گروه‌ها با روند کاهشی تورم همراه شده‌اند.

  ورود اثاث و لوازم خانگی به تورم تک‌رقمی
آمارهای بانک مرکزی حاکی از این است که در مردادماه، سومین گروه از اقلام مصرفی سبد خانوار نیز دارای نرخ تورم سالانه تک‌رقمی شده است. بر اساس تازه‌ترین آمارهایی که درخصوص روند قیمت‌ها منتشر شده، تورم سالانه گروه «اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه» در مردادماه معادل 9.8 درصد شده و این گروه، پس از «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» و «دخانیات» سومین گروه از اقلام مصرفی بوده که در یک سال گذشته، ورود به دامنه تورم تک‌رقمی را تجربه می‌کند. بانک مرکزی کالاها و خدمات مصرفی را در 11 گروه اصلی دسته‌بندی می‌کند و نرخ تورم نیز، بر اساس تغییرات قیمتی این گروه‌ها محاسبه می‌شود.

پیش از این در بهمن‌ماه سال گذشته گروه «دخانیات» نخستین گروهی بود که پس از جهش بزرگ قیمت‌ها در دو سال گذشته، ورود به محدوده نرخ‌های تورم سالانه تک‌رقمی را تجربه کرد. نرخ تورم این گروه در بهمن‌ماه سال گذشته معادل 5.4 درصد شد تا دخانیات، تنها گروه از اقلام مصرفی باشد که در سال 1392، تورم تک‌رقمی را تجربه می‌کند. در نتیجه افت قابل‌ملاحظه قیمت‌های دخانیات در اواخر سال گذشته که تاکنون نیز ادامه داشته است، نرخ تورم سالانه این گروه از فروردین‌ماه سال جاری منفی شد که بیانگر این موضوع است که قیمت‌های دخانیات در ماه‌های طی شده از سال جاری، در مقایسه با قیمت‌های این گروه در ماه‌های متناظر سال گذشته در سطح پایین‌تری قرار داشته است.

  فواصل سه‌ماهه در تک‌رقمی شدن تورم‌ها
سه ماه پس از «تک‌رقمی شدن تورم دخانیات»، در اردیبهشت‌ماه سال جاری تورم سالانه گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» نیز تک‌رقمی شد. آمارها نشان می‌داد نرخ تورم اقلام غذایی در اردیبهشت‌ماه سال جاری به میزان 6.7 درصد بوده است که رشد محدودی را در قیمت مواد خوراکی و آشامیدنی‌ها از اردیبهشت‌ماه سال گذشته تا میانه‌های بهار سال جاری نشان می‌داد. تورم تک‌رقمی در مواد غذایی از تیرماه سال 1389 به بعد در اقتصاد کشور مشاهده نشده بود. به عبارت دیگر، تورم تک‌رقمی مواد غذایی، پدیده‌ای بود که پس از 47 ماه در اقتصاد کشور، در اردیبهشت‌ماه سال جاری بروز یافت.

در نهایت و سه ماه پس از تک‌رقمی شدن تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، آمارهای جدید نشان می‌دهد که در مردادماه نرخ تورم سالانه یک گروه دیگر یعنی «اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه» تک‌رقمی شده و به سطح 9.8 درصدی کاهش یافته است. به این ترتیب، سومین گروه از گروه‌های یازده‌گانه اقلام مصرفی خانوارهای کشور نیز از تورم‌های دورقمی فاصله گرفت تا آرامش بیشتری به سبد مصرف‌کنندگان در کشور وارد شود. نکته جالب توجه این است که این رخدادها یعنی تک‌رقمی شدن تورم سالانه گروه‌های جدید، با فاصله‌های زمانی سه ماهه رخ داده است: در بهمن‌ماه سال گذشته تورم سالانه دخانیات تک‌رقمی شد؛ سه ماه بعد و در اردیبهشت‌ماه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها رشد تک‌رقمی قیمت‌ها در مقیاس سالانه را تجربه کرد و مجددا پس از گذشت سه ماه از این زمان یعنی در مردادماه، اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه ورود خود را به گروه‌های دارای تورم یک‌رقمی اعلام کرد.

  از تورم‌های شدید تا تک‌رقمی
نکته قابل‌توجه درخصوص هر سه گروهی که تاکنون از دامنه تورم دورقمی خارج شده‌اند، این است که هر سه آنها در مردادماه سال گذشته، با نرخ‌های تورم شدیدا بالایی مواجه بودند. بر اساس گزارش‌ها، نرخ تورم سالانه دخانیات در مردادماه سال گذشته معادل 90 درصد بود، مواد خوراکی و آشامیدنی نرخ تورم نسبتا شدید 50 درصدی را تجربه می‌کردند و تورم سالانه اثاث و لوازم خانه نیز در حوالی 80 درصد قرار داشت. البته هر کدام از این گروه‌ها در ماه‌های پیش از مرداد 1392، نرخ‌های تورم شدیدتری را نیز تجربه کردند.

به‌عنوان مثال، در بهمن‌ماه سال 1391 نرخ تورم گروه «دخانیات» بالغ بر 115درصد شد که نشان می‌داد قیمت اقلام زیرمجموعه این گروه، طی این سال از دو برابر هم بیشتر شده است. این نرخ یکی از بالاترین سطوح تورم برای گروه‌های مصرفی در تاریخ آماری کشور را به نام خود ثبت کرد. همچنین، نرخ تورم سالانه خوراکی‌ها نیز در فروردین‌ماه سال گذشته با رسیدن به سطح 57.9 درصد، رکورد کم‌نظیری را در 10 سال اخیر به جا گذاشت. در نهایت، تورم سالانه گروه «اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه» نیز در تیرماه سال گذشته با رسیدن به سطح نگران‌کننده 82.1 درصدی، بی‌ثباتی عمیقی را در بازارهای این اقلام ایجاد کرد.

  گروه‌های پیشرو در تغییرات تورم؟
نکته جالب توجه این است که توالی رکوردزنی این سه گروه از لحاظ رسیدن به بالاترین نرخ تورم در سال‌های اخیر نیز، با ترتیبی مشابه با توالی اخیر آنها در تک‌رقمی شدن بوده است. همان‌طور که ابتدا دخانیات، سپس خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و در نهایت اثاث و لوازم خانگی نرخ تورم تک رقمی را تجربه کردند، در دوره بحران تورمی نیز این سه گروه با همین ترتیب به نقطه اوج خود رسیدند: ابتدا دخانیات در بهمن 91، سپس خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در فروردین 92 و در نهایت نیز، اثاث و لوازم مورد استفاده در خانه در تیرماه سال گذشته. وقفه زمانی بین این نقطه‌اوج‌ها، از دخانیات تا خوراکی‌ها، معادل دو ماه و از خوراکی‌ها تا اثاث، حدود سه ماه بوده است که تقریبا با تاخیرهای زمانی اخیر (فواصل سه ماهه بین زمان تک‌رقمی شدن) مشابه است.

• با توجه به زمان ورود این سه گروه به نقاط اوج خود در سال گذشته و همچنین، ترتیب تک‌رقمی شدن نرخ تورم آنها در سال جاری، می‌توان گفت این سه گروه، حساسیت بیشتری را در مقابل عوامل تغییردهنده تورم از خود نشان می‌دهند و زودتر از سایر گروه‌ها، با روندهای تورمی پیش‌رو خود را هماهنگ می‌کنند. همچنین شدت واکنش این سه گروه نیز قوی‌تر از گروه‌های دیگر بوده است؛ چراکه نقاط اوج تورم مربوط به آنها در سال گذشته، فاصله قابل ‌ملاحظه‌ای با نقطه اوج رشد شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) در سال گذشته دارد (رشد این شاخص در بیشترین مقدار خود به حدود 45 درصد رسید.) این موضوع نشان می‌دهد سایر گروه‌ها، دارای بیشینه تورم کوچک‌تری در سال گذشته بوده‌اند.
• منبع: دنیای اقتصاد