آمانو امشب در تهران

مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی فردا (یکشنبه) با «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه و رییس هیات مذاکره کننده هسته ای کشورمان و حجت الاسلام و المسلمین «حسن روحانی» رییس جمهوری و «علی اکبر صالحی» معاون رییس جمهوری و رییس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفت و گو خواهد کرد.

سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی عصر جمعه در گفت و گود با خبرنگار سیاسی ایرنا با تایید سفر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران گفت:این سفر در راستای ادامه همکاری ها بین ایران و آژانس در قالب «چارچوبی برای همکاری» است که سال گذشته امضا شد.

«رضا نجفی» افزود: در سفر قبلی با توجه به فرصت کم امکان ملاقات مدیرکل با ریاست محترم جمهوری فراهم نشد و در این سفر ملاقات جناب آقای دکتر روحانی با آقای آمانو برای روز یکشنبه تنظیم شده است تا گفت و گویی در بالاترین سطح بین ایران و آژانس بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید صورت پذیرد.

سفیر و نماینده دایم ایران در آژانس اضافه کرد: در این سفر همچنین انتظارات جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطوح به آژانس بین المللی انرژی اتمی منتقل خواهد شد.

آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز عصر جمعه در بیانیه ای اعلام کرد: مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دیدار با مقامات ارشد ایرانی روز یکشنبه (17آگوست) به تهران سفر خواهد کرد. در این بیانیه آمده است: این دیدار در چارچوب پیشبرد گفت و گوها و همکاری های آژانس و ایران صورت می گیرد.

جمهوری اسلامی ایران پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، همزمان با تلاش ها برای حل و فصل پرونده هسته ای با گروه 1+5، همکاری های خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی را شدت بخشیده است.

جمهوری اسلامی ایران تاکنون تعاملات و همکاری های سازنده و جامعی با آژانس در چارچوب توافق دو جانبه داشته که گرچه آژانس گزارش هایی در تایید اقدامات ایران ارائه کرده اما لازم است در راستای اعتماد سازی متقابل، وظایف خود را بطور کامل انجام دهد.

بر اساس توافق برنامه اقدام مشترک که در آذر ماه سال 92 به امضای ایران و کشورهای 1+5 رسید، آژانس مسوولیت راستی آزمایی اقدامات مورد توافق را به عهده گرفت و به دنبال آن ماهانه گزارشی درباره فعالیت های ایران و روند اجرای توافق به شورای حکام و اعضای گروه 1+5 ارایه کرد.

با وجود تلاش های ایران و گروه 1+5 برای دستیابی به توافق نهایی و تمدید چهار ماهه زمان مذاکرات جامع و نیز تمدید چهار ماهه توافق ژنو، گزارش اخیر آژانس در 29 تیرماه امسال پایبندی تهران به تعهدات خود در قبال توافق ژنو نشان می دهد.



***گام اول؛ 20 آبان 92/ 11 نوامبر 2013

سفر مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران، دومین سفر وی در دولت یازدهم است. آمانو آبان ماه سال گذشته نیز (92) به فاصله کمی از مذاکرات سه روزه ایران و گروه1+5 در ژنو که به خاطر سرسختی های فرانسه بی نتیجه ماند، به تهران سفر کرد. مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی سال گذشته در دیدار با علی اکبر صالحی درباره 6 اقدام عملی از جمله بازدید بازرسان آژانس از معدن گچین در بندر عباس و کارخانه آب سنگین اراک توافق کردند.

آنها سپس بیانیه مشترکی را امضا کردند که براساس آن توافق کردند تا با هدف کسب اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران از طریق حل تمام موضوعات مطروحه که تاکنون حل نشده باقی مانده، همکاری ها و مذاکرات دوجانبه را تقویت کنند.

ضمیمه بیانیه مشترک ایران و آژانس که 20 آبان ماه سال 92 به امضای صالحی و آمانو رسید بر 6 اقدام عملی تاکید داشت که ظرف سه ماه از سوی ایران انجام گیرد.توافق شد که 6 اقدام عملی زیر از سوی ایران و ظرف سه ماه انجام گیرد.

1- ارایه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت شده مورد توافق دوجانبه به معدن «گچین» بندرعباس؛

2- ارایه اطلاعات مربوطه و دسترسی مدیریت شده مورد توافق دوجانبه به کارخانه تولید آب سنگین اراک

3- ارایه اطلاعات در مورد تمام رآکتورهای تحقیقاتی جدید

4- ارائه اطلاعات مربوط به شناسایی 16 سایت مد نظر جهت ساخت نیروگاه های هسته ای

5- شفاف سازی در مورد بیانیه ایران در رابطه با تاسیسات غنی سازی جدید

6- شفاف سازی بیشتر در مورد بیانیه ایران در رابطه با غنی سازی لیزری

در همین راستا، توافق شد ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری های بیشتری در زمینه افزایش فعالیت های راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی برای حل موضوعات پیشین و کنونی، داشته باشند.

گزارش های بعدی آژانس پایبندی ایران به تعهدات خود در قالب این بیانیه را نشان داد.

پس از این برداشته شدن گام اول همکاری های تازه ایران و آژانس، در راستای رفع نگرانی ها نسبت به برنامه گذشت و حال برنامه هسته ای ایران در چارچوب توافق ژنو،مذاکرات برای برداشتن گام دوم آغاز شد.



***گام دوم؛ 20 بهمن 92/9 فوریه 2014

ترو واریورانتا، معاون امور پادمان و نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی بهمن ماه سال گذشته به منظور بررسی اقدامات اولیه مرتبط با بیانیه تهران (20 آبان ماه)، درباره چگونگی ادامه همکاری ها مذاکره کردند.

در نتیجه مذاکرات و دیدارهای این سفر بیانیه مشترکی منتشر شد،براساس بیانیه مشترک ایران و آژانس در پایان مذاکرات دو روزه (19 و 20 بهمن) جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین­ المللی انرژی اتمی در چارچوب همکاری که بین دو طرف در نوامبر 2013 توافق شد،متعهد به اجرای 7 اقدام عملی در قبال آژانس بین المللی انرژی اتمی شد که این 7 مورد شامل موارد زیر بود:

1- ارایه اطلاعات مورد توافق دو طرف و دسترسی مدیریت شده مرتبط با معدن ساغند یزد.

2- ارایه اطلاعات مورد توافق دو طرف و دسترسی مدیریت شده مرتبط با کارخانه تغلیظ اردکان.

3- تحویل پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) بروز شده راکتور IR-40 (اراک).

4- اتخاذ اقدام در جهت به نتیجه رسانیدن رهیافت پادمان برای راکتور IR-40 (اراک).

5- ارایه اطلاعات مورد توافق دو طرف و تنظیم بازدید فنی از مرکز لیزر لشکرآباد.

6- ارایه اطلاعات مواد چشمه source material، که هنوز به ترکیب و خلوص لازم برای ساخت سوخت و یا غنی سازی نرسیده است، شامل واردات چنین موادی به ایران و استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران.

7- ارایه اطلاعات و توضیحات به آژانس به منظور ارزیابی اظهاریه ایران در مورد نیاز یا کاربرد توسعه EBW (نسل جدید چاشنی های ایمن).

در طول این جلسات، دو طرف پیشرفت در اجرای اقدام عملی اولیه که سه ماه پیش توافق شد را مرور کردند.

براساس توافق صورت گرفته،این اقدامات باید تا 25 اردیبهشت ماه 1393 اجرایی شود.

مدیرکل آژانس جزییات اقدامات توافق شده را به شورای حکام گزارش خواهد کرد.

در نهایت گزارش های بعدی آژانس نشان داد که ایران به این 7 اقدام تا زمان تعیین شده عمل کرد.



***گام سوم،31 اردیبهشت 93/20 می 2014

روزهای پایانی اردیبهشت ماه سال 93 بار دیگر تیمی به ریاست «ترو واریورانتا» معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان ها به تهران سفر و با رضا نجفی سفیر و نماینده دایم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی دیدار کردند.

تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از نشست های فنی ضمن مرور پیشرفت خوب حاصل شده در زمینه اجرای 7 گام عملی توافق شده، بیانیه مشترک صادر کردند. بر اساس توافق صورت گرفته، قرار است ایران تا تاریخ سوم شهریور (25 اوت) سال جاری 5 اقدام عملی دیگر را در چارچوب همکاری های دوجانبه، انجام دهد.

مقرر شد که این اقدامات عملی بر اساس «چارچوب همکاری ها»، اجرایی شوند.این 5 مورد شامل موارد زیر است:

1) تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مطرح شده در خصوص مبادرت به انفجارات قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران.

2) ارایه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت گرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با ترابرد نوترون و مدلسازی ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آن ها در مواد فشرده.

3) ارایه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگی های لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ.

4) ارایه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریت شده به کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره سازی.

5) جمع بندی رهیافت پادمانی در مورد رآکتور IR-40.



به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران تاکنون 13 اقدام عملی که پیش از این در مذاکرات با آژانس بر سر آن توافق شده بود را اجرا کرده است و 5 مورد دیگر را نیز تا سوم شهریور ماه باید اجرایی کند.

سفر این بار آمانو به تهران و دیدار با مسوولان بلند پایه کشور نیز نشان دهنده اهمیت و نزدیکی همکاری های ایران و آژانس به منظور نشان دادن حسن نیت و همچنین در راستای اعتمادسازی نسبت به فعالیت های هسته ای اش ارزیابی کرد.

مذاکرات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی گرچه در چارچوبی جداگانه از مذاکرات ایرن و گروه 1+5(آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) دنبال می شود اما همچنان ارتباط نزدیکی میان این دو مذاکرات وجود دارد و هر یک دارای تاثیر متقابلی بر دیگری است.

در هر حال، تهران تاکنون همکاری های جامع و سازنده ای با آژانس داشته که لازم است اکنون این نهاد بین المللی نیز وظایف خود را بطور کامل انجام دهد.