شاید تا چند سال پیش اثرهای عملیات تروریستی روی اقتصاد شدید تر بود اما امروز نه اینکه اقتصادها مقاوم تر شده باشند بلکه این موضوع به نوعی برای جهان عادی شده است. شما می بینید در اروپا،آمریکا، استرالیا و آسیا از این دست اتفاق ها می‌افتد اما انگار ما عادت کرده بودیم که اتفاقی در کشور نخواهد افتاد.
ترور روز چهارشنبه در تهران تاثیر زیادی بر احساسات مردم ایران گذاشت. این اثر گذاری اما می تواند روی ابعاد دیگر جامعه مانند اقتصاد نیز نمایان شود. هر چند این واقعه برای کشور ما که عادت به چنین رویدادهایی نداشت تنها به شوک مقطعی در بازارهایی مانند بورس بسنده کرد. اما ترور فی‌النفسه موضوعی است که می تواند بر اقتصاد یک منطقه و در نتیجه اقتصاد کشور اثرگذار باشد. هر چند ویژگی‌های منحصر به فرد اقتصاد ایران معمولاً واکنش های متفاوتی را نسبت به اتفاق‌های غیر منتظره نشان می دهد اما در کل نمی توان منکر نقش تنش در اقتصاد کشور شد. چنانچه در دهه 60 همراه با جنگ و ترور نوعی از تزلزل اقتصادی را تجربه کردیم. آنچه مشخص است رفتارهای بعد از این حادثه می تواند یک عامل مهم در مخابره پیام به اقتصاد کشور باشد. کارشناسان معتقدند اظهار نظرها و رفتارهای مسئولان در فرستادن سیگنال به فضای جامعه نیز یک عامل اثرگذار است. در نهایت هرچند سر لوله ترور می تواند مستقیم و غیر مستقیم به سمت اقتصاد هر کشور شلیک کند، اما برخی کارشناسان معتقدند ماجرای اخیر در تهران اثر چندانی در اقتصاد نخواهد داشت. محمد رضا شهیدی استاد دانشگاه در این خصوص گفته است: «قطعا این اقدام اثرات اقتصادی کوتاه‌مدت و بلندمدت را در ساختار اقتصادی به وجود خواهد آورد و نگاه به این موضوع می‌تواند تهدیدات را به فرصت‌ها تبدیل کرده و می‌توان از این فرصت به سمت حرکت فردایی بهتر و روشن‌تر رهنمون شد.»وی افزوده است: «اگر فرصت‌سوزی نکنیم این موضوع می‌تواند مسئولان را هوشیار کند که دشمن مشترک داریم، دشمنی که اصل نظام را نشانه گرفته است. پس حداقل تا رفع این مقوله، مقداری از منازعات سیاسی که خصوصا در ایام انتخابات بالا گرفت، کاسته شده و مسئولان با همدلی و با اهداف مشترک در رفع این مساله می‌کوشند. تروریسم در ایران بر صنعت، بازرگانی و بانکداری تاثیر مستقیمی نخواهد گذاشت و فقط می‌تواند تا حدودی بر صنعت توریسم تاثیرگذار باشد. نظر به اینکه صنعت توریسم در ایران برخلاف کشورهایی مانند ترکیه و فرانسه از نقش بالایی در تولید ناخالص داخلی متاسفانه برخوردار نیست، این موضوع منفی و متاسفانه عدم استفاده از صنعت توریسم، در این شرایط تبدیل به حسن در اقتصاد ایران است چه آنکه کم شدن توریسم تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران برخلاف کشورهای دارای صنعت توریسم نخواهد داشت.»
دنیا به تروریسم عادت کرده است
طی سال های اخیر تروریسم در همه جای دنیا رخنه کرده است بنابراین یک سرمایه گذار نمی تواند بگوید می تواند جایی را پیدا کند که ترور مطلقاً در آن نباشد.مجید رضا حریری عضو اتاق بازرگانی ایران به «ابتکار» می گوید: شاید تا چند سال پیش اثرهای عملیات تروریستی روی اقتصاد شدید تر بود اما امروز نه اینکه اقتصادها مقاوم تر شده باشند بلکه این موضوع به نوعی برای جهان عادی شده است. شما می بینید در اروپا،آمریکا، استرالیا و آسیا از این دست اتفاق ها می‌افتد اما انگار ما عادت کرده بودیم که اتفاقی در کشور نخواهد افتاد.
وی می افزاید: اثر این ترور تنها به صورت کوتاه مدت در بازارهایی مانند بورس نمایان شد. چون در این بازارها شوک را می توان اندازه گیری کرد، البته اثر آن کاملاً موقت است. در شرایط فعلی هیچ اتفاقی نمی تواند، بازارهای ما را تکان دهد که این موضوع به دلیل رکود عمیق در بازار است. ریزش بازار بورس هم البته کاملاً موقت رخ داد چنانچه در بورکسل و سایر نقاط جهان نیز که عملیات تروریستی صورت گرفت، بورس با شوک و کاهش روبرو شد اما باز به مدار اصلی بازگشت. اگر یک یا دو دهه اخیر این اتفاق ها صورت می گرفت اثرات بلند مدت تری روی اقتصاد می گذاشت. اما تکرار هر بلایی تبدیل به عادت می شود. بنابراین اقتصاد بین الملل دارد نسبت هب رفتارهای تروریستی واکسینه می شود.
فضای کسب و کار نا مناسب یک هنگ تروریسم است
حریری تصریح می کند: در مقوله سرمایه گذاری امنیت یک آیتم مهم به حساب می آید اما وضعیت ما در سرمایه گذاری خوب نیست و کشورهایی که وضعیت امنیت شان از ما کمتراست در جذب سرمایه گذاری موفق هستند. فضای نامناسب کسب و کار در کشور ما اندازه یک هنگ تروریسم با سرمایه گذاری مقابله می کند. ما عملاً جذب سرمایه گذاری خارجی خوبی نداریم و برای حل این مشکل باید متغیرهای دیگری را بررسی کرد.
امروز با دهه 60 فرق دارد
همچنین میثم رادپور کارشناس امور اقتصادی به «ابتکار» می گوید: یکی از عوامل مهم در اقتصاد و سرمایه گذاری ریسک گریزی است. سرمایه گذاران اگر نگرانی‌های جدی از ورود سرمایه داشته باشند در این کار تجدید نظر می کنند. تنش های تروریستی می تواند از این بابت سرمایه گذاری را تحت تاثیر قرار می دهد. ریسک گزیری به معنای آن است که همین سرمایه های موجود هم در شرایط نا امن از کشور فرار کنند. آنچه مشخص است شوک های ناگهانی در بازارها موقت است. وی می افزاید: موضوعی که تکرارپذیر نیست موقتی است و اگر فضا یک بار به صورت اتفاقی به این شکل شده باشد اثر عمیقی نخواهد داشت. اما اگر بازار سیگنال هایی دریافت کند که کشور در هر حال نا امن شدن است آن موقع دیگر اقتصاد با چالش اساسی مواجه می شود. در کشور خودمان طی دهه 60 این موضوع تجربه شد و سرمایه های زیادی از کشور فرار کردند. اما امروز ایران کشور امنی است و نمی توان این اتفاق را تکرارپذیر دانست. بازار هم این موضوع را درک می کند.
اظهار نظرهایی که سیگنال منفی می دهد
رادپور با بیان اینکه رفتارهای بعد از حادثه نیز می تواند در اقتصاد اثرگذار باشد. می گوید: اظهار نظرها و یا سیگنال های صادر شده می تواند در رفتار بازار و اقتصاد اثرگذار باشد. اگر بعد از این عملیات تروریستی فضا به این سمت رود که قرار است جنگ یا تنشی رخ دهد این موضوع اثر خود را خواهد گذاشت. هرچند جواب قاطع به یک گروه تروریستی یک اتفاق طبیعی و منطقی است اما اگر فضا القا کننده ادامه نا امنی و تنش باشد، به طور قطع اقتصاد و بازار به صورت بلند مدت اثر خواهند گرفت.به هر حال می شود آرامش را به کشور و اقتصاد هدیه کرد و یا نشانه هایی از ادامه تنش را مخابره کنید که این دو راه متفاوت برای اقتصاد کشور رقم خواهد زد.
ارسال نظر
