9 عامل انتظار در بازار سهام

 سبزپوشی در مدار آرامش حاصل فعالیت روز گذشته بازار سهام بود، تا شاخص با رشد اندک 120واحدی، همچنان در سطح 76هزار واحدی پایدار بماند. بورس تهران که بعد از یک اوج‌گیری قابل توجه با نوسانات محدود فعالیت می‌کند، در شرایط فعلی حامل یک فضای انتظاری است که به‌زعم کارشناسان در رفتار صنایع بزرگ بورسی نهفته است.

در همین زمینه «دنیای اقتصاد» در این گزارش به تفکیک صنایع بورسی به بررسی عواملی می‌پردازد که فاز انتظار را در بازار تقویت می‌کند. 9 عامل انتظار بازار سهام که در صنایع خودرو، بانک، مسکن، گروه کالایی، پالایشی، بیمه، حمل‌و‌نقل و دارویی مستتر است، در مواردی نظیر بحث افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی‌ها، گزارش مجامع شرکت‌ها، اثر رفع تحریم‌ها در صنایع مختلف، نوسانات قیمت‌های جهانی نفت و کالاهای اساسی و ابهاماتی درخصوص شرایط اقتصاد داخلی کشور وجود دارد. همچنین این بررسی‌ها نشان می‌دهد این فضای انتظاری برای برخی صنایع کوتاه‌مدت است و در گروه‌هایی نظیر مسکن نیاز به زمان بیشتر و نگاه بلند‌مدت دارد. در حالی که کاهش ارزش معاملات در روزهای اخیر به کاهش فشار فروش اشاره دارد، اما حالت انتظاری برای نشانه‌های مختلف در صنایع مانع از هجوم تقاضا شده است. شاید همه این عوامل از نظر بنیادی برای حمایت از سهام مناسب نباشند. با این حال، مورد توجه معامله‌گران بازار قرار دارد. در این شرایط، در صنایع مختلف نکته‌ای نهفته است که می‌تواند عرضه و تقاضای سهام را تغییر دهد. بعد از گذشت 5 ماه از برجام، شواهد حاکی از آن است که بازار دارای تردید است. این موضوع نماگر شاخص را با نوسان‌های محدود همراه ساخته است. با این حال، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که جو تردید و انتظار میان سهامداران در صنایع مختلف بورسی متفاوت بوده و شفاف‌سازی هر یک از آنها می‌تواند سهام را بار دیگر با افزایش تقاضا مواجه کند. «دنیای اقتصاد» در این گزارش به بررسی انتظارهای فعلی در صنایع مختلف مانند پالایشی، دارویی، خودرو و سایر صنایع پرداخته است.

 انتظار پالایشی‌ها برای صورت‌های مالی 4
انتشار صورت‌های مالی در گروه پالایشی از انتظارات بازار سهام است. در حالی که با ریزش شدید قیمت نفت، سهام پالایشی نیز افت‌های شدیدی را در سال‌های اخیر تجربه کردند، فاصله گرفتن قیمت نفت از کف خود،یک بار دیگر باعث خوش‌بینی به بهبود سودآوری این شرکت‌ها شده است. بر این اساس، باید در انتظار انتشار صورت مالی شرکت‌های پالایشی بود. انتظار برای اثر روند صعودی قیمت در سه ماهه پایانی سال گذشته وجود داشت. این موضوع می‌تواند دید دقیق‌تری از روند سودآوری شرکت‌های پالایشی ایجاد کند. در این صورت‌های مالی انتظار بهبود مناسب سودآوری و حاشیه سود شرکت‌های پالایشی روی موج صعودی نفت وجود دارد که شدت اثر این موضوع می‌تواند به برآورد دقیق‌تر سود این شرکت‌ها در سال جاری کمک کند.

 یکه‌تازی‌ نفت در بازار کالایی
صنایع بورسی وابسته به کالا، با دو اثر متفاوت از بازارهای جهانی مواجه هستند. با وجود اینکه قیمت هر بشکه نفت خام برنت این روزها به سطح 50 دلار نزدیک شده و پایداری و ثبات قیمتی را نشان می‌دهد، فلزات رنگی مانند مس شاهد روند نزولی بوده و به کانال‌های پایین‌تر نزدیک شده‌اند (به‌طور مثال قیمت هر تن مس به سطح 4500 دلار رسیده است). انتظار سهامداران در این صنایع برای آینده قیمت‌های جهانی بسیار مشهود بوده و این رفتار دو سویه در اقتصاد جهانی شرایط ابهام‌بر‌انگیزی برای آنها رقم زده است.

 بانک‌ها در انتظار نتیجه تغییرات اساسی
بانکی‌ها که تا قبل از رفع تحریم‌ها به‌عنوان صنایع پرپتانسیل بورسی در پسابرجام مطرح بودند، در 5 ماه اخیر نتوانستند رشد قیمتی متناسب با انتظارات را داشته باشند. انتظار برای برقراری ارتباط بانک‌های داخلی و خارجی همچنان وجود دارد. فقدان اثر این گشایش‌ها علاوه بر اثر سیستم بانکی، کلیه صنایع صادراتی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. مشکلات مالی زیاد بانک‌ها از مواردی است که از مجامع سال گذشته شرکت‌های این صنعت، توجه بازار سهام را به خود جلب کرده است. از سوی دیگر انتظارات در زمینه نرخ سود سپرده از دیگر مواردی است که تعیین آن می‌تواند در چرخه سیستم مالی تاثیر داشته باشد. انتظار برای نشست پولی و بانکی و تعیین مسیر صنعت بانکداری وجود دارد. علاوه بر این، دغدغه ارتباط با طرف‌های خارجی نیز از مواردی است که شاید اثر بنیادی را در کوتاه مدت ایجاد نکند اما احتمال مشاهده اثر هیجانی آن در معاملات سهام بانکی وجود دارد.

 رونق آهسته در مسکن
با وجود اینکه بسیاری بر این باورندکه بازار مسکن فصل جدیدی از فعالیت را از ابتدای سال 95 آغاز کرده است، اما نشانه‌های رونق بسیار کمرنگ است. از این رو انتظار می‌رود بازار مسکن که بسیاری از صنایع بورسی از جمله انبوه‌سازی، فولاد، سیمان و کاشی و سرامیک را تحت پوشش خود دارد، می‌تواند سیگنال مثبت را به این شرکت‌ها وارد کند. شرکت‌های زیر‌مجموعه این صنعت که در سال 94 کارنامه ناموفقی را به ثبت رساندند در سال جاری نیز نتوانستند شرایط مطلوبی را برای آینده ترسیم کنند. از سوی دیگر، یکی از مباحث مهم صنایعی مانند سیمان،کاشی و سرامیک، شناسایی بازار هدف است. این شرکت‌ها که در سال‌های گذشته صادرات قابل توجهی به کشورهایی نظیر عراق و پاکستان داشتند طی یکسال اخیر نتوانستند مراودات مناسبی با این کشور‌ها داشته باشند. با این حال، امید به رونق صادرات بیشتر در پسابرجام که این روزها در مجامع این شرکت‌ها بارها مطرح می‌شود، همچنان به‌عنوان یک ضعف بزرگ بوده که رفتار سهامداران این گروه‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده است.

 گشایش‌هایی که در دارو صورت نگرفت
صنعت دارو نیز این روزها از فاز تردید و انتظار بازار مستثنی نیست. در مجامع دارویی برگزار شده، به اشباع شدن بازار داخلی دارو اشاره شده است. رقابت برای عقد تفاهم‌نامه‌ای تجاری با کشورهای دیگر و کشف بازارهای هدف جدید مانند سوریه و عراق از مواردی است که انتظار می‌رود با رفع تحریم‌ها پررنگ‌تر از گذشته باشد. در این میان، برخی از شرکت‌های دارویی موفق به برنده شدن در برخی از مناقصه‌های بازارهای کشورهای همسایه شده‌اند. در این میان، انتظار برای دیگر مناقصه‌ها و همچنین اثر واقعی صادرات در شرکت‌های دارویی وجود دارد. هزینه‌های مالی شرکت‌های دارویی در سال‌های تحریم با جهش مواجه شده است. در شرایط کنونی انتظار برای اثر واقعی رفع تحریم‌ها در این صنعت با گشایش‌های اعتباری (LC) که این شرکت‌ها برقرار می‌کنند، وجود دارد. در این میان، به نظر می‌رسد همچنان موفقیت قابل توجهی در این خصوص به دست نیامده است با این حال، چراغ سبز بانک‌های اروپایی در برقراری ارتباط با کشورمان می‌تواند به این روند شتاب دهد.

 ابهامات روش مثلثی در شرکت‌ها بیمه‌ای
تغییر در روش محاسبه ذخیره قانونی شخص ثالث شرکت‌های بیمه‌ای، این روزها ابهاماتی را درخصوص این شرکت‌ها ایجاد کرده است. در این میان، برخی از شرکت‌ها با انتشار صورت‌های مالی به اثر منفی این موضوع در سود هر سهم اشاره کرده‌اند. برخی دیگر مانند بیمه ملت نیز به این موضوع تاکید داشته‌اند که این تغییر روش محاسبه اثر قابل توجهی در صورت‌های مالی و سودآوری این شرکت‌ها نخواهد داشت. بنابراین شرکت‌ها بعد از محاسبه این روش باید شفاف‌سازی کرده و اعلام کنند که موضوع ذخیره چه تاثیری بر سود‌آوری آنها دارد. بر همین اساس ممکن است برخی از شرکت‌ها با الزام در تغییرات سودآوری مواجه شوند. در این زمینه تاکنون شرکت‌های بیمه ما و ملت تنها به شفاف‌سازی صورت‌های مالی خود پرداخته‌اند. یکی از دلایل به تعویق افتادن برخی مجامع شرکت‌های بیمه‌ای نیز این موضوع بیان شده است.

 خودرو و بحث تجدید ارزیابی‌ها
تحولات حوزه خودرو این روزها بیشتر از همیشه مورد توجه سهامداران این صنعت است. بعد از رشد‌های قابل توجه شرکت‌های بزرگ خودرویی در چند ماه اخیر، این روزها نمادهای این صنعت فاز اصلاحی را تجربه می‌کنند که ممکن است طی روزهای آتی و با اتفاقات تازه دستخوش تغییرات شود. انتظار برای بازگشایی نماد «خساپا» که با توجه به تعدیل سودآوری متوقف شده است، وجود دارد. آزاد شدن سهام جایزه این شرکت می‌تواند از طرفی فشار فروش را در این نماد افزایش دهد.

 از سوی دیگر تعدیل مثبت 120 درصدی این شرکت عاملی حمایتی از قیمت سهام این شرکت محسوب می‌شود. این موضوع یک حالت دوگانه را در روز بازگشایی سهام خودروسازی سایپا ایجاد کرده است. با توجه به حرکت‌های دسته جمعی گروه خودرو در ماه‌های اخیر می‌توان انتظار داشت نوسانات قیمت این نماد سایر نمادهای گروه را نیز با خود همراه سازد. افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی‌ها که همواره هیجان‌های زیادی را به بازار تزریق کرده است نیز از موضوعاتی است که این روزها در اغلب شرکت‌های بورسی (به‌خصوص زیان‌ده‌ها) و همچنین شرکت‌های خودرویی تلاطم قیمت سهام را ایجاد کرده است. حال، در شرایط فعلی که جدال بر سر تمدید معافیت مالیاتی تجدید ارزیابی به گوش می‌رسد انتشار هرگونه اخباری بار دیگر هیجان را از این سمت به بازار می‌کشاند. علاوه بر این برخی از شرکت‌های بورسی نیز در انتظار نتیجه نهایی افزایش سرمایه از این محل هستند که مرکز توجه هیجانات بازاری در هفته‌های گذشته بوده‌اند.

پایداری برخی تحریم‌ها در حمل‌ونقل‌
صنعت حمل‌و‌نقل نیز شرایط انتظاری برای تغییرات بنیادی را یدک می‌کشد. با وجود اینکه رفع تحریم‌های هسته‌ای به‌طور رسمی اعلام شده است؛ اما همچنان سایه تحریم بر سر برخی از شرکت‌های این صنعت باقی است. این روزها بسیاری از سهامداران این شرکت‌ها در انتظار گزارش‌های سه ماهه هستند و انتظار می‌رود در این گزارش‌ها اثری از رفع تحریم‌ها قابل مشاهده باشد. در حالی که نسبت قیمت به درآمد این شرکت‌ها با خوش‌بینی به آینده در سطوح بالایی قرار دارد، باید در انتظار برداشت تحلیلگران از صورت‌های مالی این صنعت بود.

در بازار چهارشنبه چه گذشت؟
نماگر بورس تهران با حمایت کالاهای جهانی برای سومین روز پیاپی با رشد همراه شد تا با افزایش 120 واحدی آخرین روز هفته، رشد هفتگی این بازار به 6/ 0 درصد برسد. بر این اساس در پایان معاملات روز گذشته شاخص کل بورس با تاثیر مثبت نمادهای فولاد مبارکه اصفهان، پالایش نفت اصفهان و ملی صنایع مس ایران در کانال 76 هزار و 413 واحد ایستاد و در مقابل نمادهای سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین مانع از رشد بیشتر نماگر تالار شیشه‌ای شدند. بیشترین افزایش قیمت دیروز به نمادهای ملی سرب و روی ایران، تایدواتر خاورمیانه و فرآورده‌های نسوز پارس رسید و در آن سوی بازار نمادهای سایپا آذین، گلوکوزان و لعابیران بیشترین کاهش قیمت را به خود دیدند.