جبران خسارت با دستان خالی!

  نمایندگان مجلس طی مصوبه‌ای دولت را موظف به پیگیری اقدامات حقوقی در مقابل نقض تعهدات آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران کردند. این اقدام مجلس در تقابل با این اقدام آمریکا صورت گرفت که مبلغ دو میلیارد از دارای‌های کشورمان را به بهانه جبران خسارت خانواده کشته‌شدگان این کشور در لبنان مصادره کرد. این مصوبه در حالی به‌تصویب رسید که دولت مدتی است که جبران خسارت‌های وارد شده به کشور که توسط آمریکا از کودتای 28 مرداد تاکنون صورت گرفته را از طریق مراجع حقوقی بین‌المللی پیگیری می‌کند. کارشناسان حقوقی که در مجلس نهم فعالیت دارند معتقدند که این مصوبه با وجود اینکه قانونی که دولت برای جبران خسارات کشور اجرا کرده را نفی نمی‌کند اما از نظر حقوقی دارای اشکالاتی است و به نظر می‌رسد که مشکل بتوان آن را اجرا کرد آن هم در شرایطی که آمریکا در ایران اموالی برای مصادره ندارد.

حسن قشقاوی معاون پارلمانی وزارت امور خارجه که در جریان رسیدگی به کلیات این طرح در جلسه صحن حضور داشت طی سخنانی گفته« ‌در این که اقدام آمریکا خلاف صریح حقوق بین المللی است اجماع ملی در کشور وجود دارد. حتی از نظر دیوان بین‌المللی دادگستری هم اقدام آمریکا مردود است و در این فرآیند سیاسی‌ترین سیستم قضایی در دنیا سیستم آمریکا است که هر وکیلی با پول و نزدیکی به لابی صهیونیست حرفش ذی‌حق‌تر است. وی با بیان این که در مورد مسایل قضایی باید کلمه به کلمه آن با حساسیت بیشتری مورد توجه قرار گیرد گفت: در همین مجلس قوانین بسیاری تصویب شده و آیین نامه‌های اجرایی هم تعیین شده است و بنده بر اساس این قوانین است که می‌گویم تا 50 میلیارد دلار تاکنون محاکم دادگستری ما آمریکا را محکوم کرده‌اند.قشقاوی در ادامه خطاب به نمایندگان تصریح کرد: با کلیت این طرح مشکلی نداریم. این مساله مورد اجماع ملی است، همچنین موضع رئیس جمهور، رئیس مجلس و قوه قضاییه هم در این میان روشن است.نامه‌ ظریف وزیر امور خارجه به بان‌کی‌مون در اردیبهشت‌ماه تندتر از اظهارات شما در اینجا بوده است، لذا همانطور که پیگیری اجرای تعهدات برجام اجماع ملی و اتفاق نظر همه جناحها است این مساله هم همین طور است.وی یادآورشد:‌ اشکالاتی وجود دارد و باید جایگزینی برای آنها درنظر گرفته شود تا اشکالات برطرف شود. مسائل حقوقی به دقت نیاز دارد و بنده اینجا هستم تا موارد را با ظرافت حقوقی خدمت شما بگویم.» برخی از کارشناسان سیاسی نیز بر این مهم اعتقاد دارند با وجود اینکه این مصوبه در واکنش ایران علیه اقدامات اخیر آمریکا تصویب شده و اقدامات غیر انسانی آمریکا علیه کشورمان نیز غیرقابل‌انکار است اما نباید واکنش ما به‌گونه‌ای باشد که نهاد قانونگذاری کشور، دولت را به انجام عملی مکلف سازد که به‌وجهه ما در جهان خدشه وارد کند. ایران 37 سال با متانت و حفظ روحیه جوانمردی در مقابل اقدامات آمریکا و جهان غرب ایستادگی کرده است. هم اکنون نیز ما باید هوشمندانه و براساس اقدامات کارشناسی‌شده این مشکل را حل کنیم به‌ویژه در شرایط پسابرجام که هر اقدام نسنجیده و عجولانه‌ای می‌تواند ما را با مشکلات جدی در عرصه بین‌المللی مواجه کند بنابراین مجلس نهم نباید تنها برای وارد‌کردن آخرین ضربه‌ها به دولت تدبیر‌و‌امید روند فعالیت‌های کشور در عرصه بین‌المللی را از دایره منطق و حکمت خارج سازد.

امکان مطالبه خسارت از آمریکا تا حدودی مشکل است

محمدعلی اسفنانی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نهم در مورد ایراداتی که برخی به مصوبه الزام دولت به پیگیری جبران خسارات ناشی از اقدامات و جنایات آمریکا علیه ایران و اتباع ایرانی وارد می‌دانند به «ابتکار» گفت: آنچه که معاون پارلمانی دولت در مورد این مصوبه از تریبون صحن ایراد کرد مبنی بر این بود که ما مقرراتی برای مطالبه خسارات وارده از سوی آمریکا بر ایران در اثر حوادثی همچون کودتای 28 مرداد داریم که پیگیری‌های لازم برای آن در حال انجام است و این قانون مصوبه جدید مجلس را بی‌اثر می‌کند.وی افزود: به اعتقاد ما این موضوع صحت ندارد چراکه تنفیذ یک قانون در شرایطی بلااثر می‌شود که صراحتا یا تلویحا قانون قبل را نفی کند و این در حالی است که این مصوبه نه به صراحت و نه به تلویح آن قانون را نفی نمی‌کند بلکه کامل‌تر از آنچه در آن قانون آمده در این مصوبه تعیین شده است به‌طوری‌که شرایط پیگیری را فراهم کرده است و در آن تاکید شده که ایران در مقابله با اقدامی که به تازگی آمریکایی‌ها به بهانه جبران خساراتشان انجام داده‌اند واکنش داشته و خساراتی را که توسط آمریکا به کشور وارد شده را مطالبه کند.نماینده فریدن، فریدونشهر و چادگان در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که نحوه جبران خسارت برای ایران با توجه‌ به‌ اینکه آمریکا اموالی در کشورمان ندارد به چه صورت می‌تواند باشد، تصریح‌کرد: این اشکالی بوده که بر این قانون وارد است چراکه امکان مطالبه خسارت از آمریکا تا حدودی مشکل است، وقتی آمریکا قانونی را تصویب کرده و حکمی را صادر کرد در پی آن اموالی را که ایران در اختیار آنها دارد توقیف کرد اما ما از این امتیاز برخوردار نیستیم.عضو فراکسیون رهروان ولایت مجلس افزود: با این وجود تصویب این قانون مجلس دو تا اثر دارد یکی اینکه محاکم قضایی کشور این اجازه را پیدا می‌کنند در مورد خسارات وارده از سوی آمریکا به کشورمان حکم صادر کنند و زمانی که حکم در مراجع بین‌المللی ابلاغ شود و خسارت‌های اعلام شده در این مراجع مطرح شود به اعتبار آمریکا در عرصه بین المللی آسیب می‌رساند و از سوی دیگر ممکن است بتوان از طریق مراجع بین‌المللی یا برخی کشورهایی که آمریکا در آنجا اموالی دارد اموال آمریکا را با همکاری این کشورها توقیف کرده و حکم را اجرا کرد البته این اقدام تا حدودی سخت است اما بالاخره غیرممکن نیست.

مصوبات مجلس نباید باعث تمسخر کشور در عرصه بین‌المللی شود

جلال جلالی‌زاده کارشناس امور سیاسی در مورد مصوبه مجلس که دولت را مکلف به پیگیری جبران خسارات ناشی از اقدامات و جنایات آمریکا علیه ایران و اتباع ایرانی می‌کند به «ابتکار» گفت: همانطور که مشخص است تمام بدبختی‌های ما از همین افراطی‌گرایی‌ها بوده که آثار مخرب آن متوجه کشور و ملت شده است که متاسفانه ما نمونه‌های بسیاری از آن را در مجلس نهم که روزهای پایانی عمر خود را سپری کرده شاهد هستیم.وی افزود: ما نباید اقدامی انجام دهیم که در پی آن جهان به ما بخندند و نسبت به مجلس و نمایندگان ایران نگاه منفی پیدا کنند این درست است که اقدامات آمریکا در مورد کشورمان ضدانسانی و ناپسند بوده است اما اگر بخواهیم در مقابل اقدامات آمریکا واکنشی داشته باشیم باید بر اساس آگاهی و بهره‌مندی از نظر کارشناسان و صاحب‌نظران باشد. این نماینده کرد و اهل‌سنت سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس ششم تاکیدکرد: با توجه به اینکه جهان کنونی و سیاست‌ دولت‌ها در جهت تقویت روابط خارجی است وقتی مجلسی‌ها اقداماتی را انجام دهند که نشان دهد به آثار و پیامدهای آن واقف نیستند و دولت را وادار به انجام اعمالی کنند که از توان آن خارج باشد و مطابق با عرف بین ‌لمللی و عرف سیاسی هم پذیرفته نشده و حذف شود در این صورت این مصوبه عقیم و خنثی خواهد بود. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه متاسفم مجلس نهم با این قبیل اقدامات به جای اینکه تلاش کند وزن کشورمان را در عرصه بین‌المللی بالا ببرد به وجهه دولت و ملت خدشه وارد می‌سازد، تصریح‌کرد: این مجلس در آخرین روزهای فعالیت خود در تلاش است که با کارشکنی‌های خود موانع زیادی را در مسیر راه دولت ایجاد کند بنابراین این اقدامات نسنجیده جز تضعیف جایگاه این دولت و کشور در دنیا فایده دیگری ندارد بنابراین مجلس آینده باید تصحیح قوانین را به طور اساسی در برنامه خود قرار دهد و قوانینی که در مجالس گذشته به منافع ملی آسیب رسانده را مورد بازنگری قرار داده و قوانینی برای ارتقای جایگاه کشور در دنیا و تامین منافع ملی تصویب کند و کاری نکند که در پایان دوره از کارنامه درخشانی برخوردار نباشد.

دیوان لاهه باید در رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا صداقت خود را نشان دهد

مجید محتشمی رئیس جبهه اصلاح‌طلبان در مورد مصوبه جدید مجلس که به دولت پیگیری اقدامات حقوقی در مقابل نقض تعهدات از سوی آمریکا را تکلیف کرده است به «ابتکار» گفت: آمریکایی‌ها در پسابرجام رفتار بسیار نادرست و کذبی را از خود نشان دادند و حتی اروپا هم ثابت کرد که تحت بیرق آمریکا حرکت می‌کند و نمی‌توان به‌عنوان قدرت درجه اول به آنها نگاه کرد کمااینکه برخی از کشورهای اروپایی قدرت دوم و تعدادی هم به قدرت‌های درجه سه و چهار دسته‌بندی می‌شوند.وی افزود: به هر حال برخورد آمریکایی‌ها در پسابرجام فریبکارانه بوده است چراکه ایران تاکنون به تعهدات خود عمل کرده که بیانگر روحیه جوانمردی ایرانیان است و عدم‌تعهد آمریکا به تعهداتش نیز نشان‌دهنده عدم‌جوانمردی آنها در مقابل دیپلماسی شفاف ایران است.دبیرکل حزب آزادی اظهارکرد: ایران باید در مقابل هجمه سیاسی و اقتصادی آمریکا واکنش نشان می داد به همین دلیل مجلس درصدد تصویب طرحی برآمد که بخشی از دیپلماسی آمریکا را در برمی گیرد کمااینکه از کودتای 28 مرداد به این طرف مجموعه دخالت‌ها و اقدامات ناجوانمردانه آمریکایی‌ها به لحاظ اطلاعاتی که در 8 سال جنگ تحمیلی به صدام ارائه دادند و آنچه که اخیر در برنامه‌های دولت و کنگره این کشور موجب اعمال تحریم‌های جدید تحت‌عنوان حقوق بشر شد نشان داد آمریکایی‌ها قادر نیستند در مقابل اراده عظیم ایران بایستند ضمن‌اینکه با این اقدام مجلس متوجه می‌شوند که هر گونه فشاری که سعی می‌کنند بر کشورمان وارد کنند باعث اتحاد و انسجام بیشتر ایرانی‌ها می‌شود.محتشمی در پاسخ به این پرسش که ایران چطور می‌تواند اموالی از آمریکا برای جبران خسارت کشورمان به دست آورد، یادآورشد: از اموال فقط آمریکا یک سفارتخانه در ایران دارد که شاید ارزش آن تنها چند میلیارد تومان باشد و این در مقابل دو میلیارد دلار ایران که در بانک‌های دنیا داشته و آمریکایی‌ها این مبالغ را به نفع خانواده‌های آمریکایی‌هایی که در لبنان کشته شدند مصادره کرد طبیعی است که ما اموال مشخصی برای دریافت خساراتمان نداریم و این دیوان لاهه است که باید بعد از طرح شکایت ایران از آمریکا صداقت خود را نشان دهد. این کارشناس سیاسی تاکیدکرد: شاید ما در یک برخورد نابرابر با آمریکا قرار گرفته‌ایم اما این می‌تواند اقدامی در جهت رو کردن دست آمریکایی‌ها برای دنیا و روشنفکرانی باشد که آمریکا را مهد تمدن می‌دانند و پیامی برای بشریت به همراه داشته باشد که نمی‌توانند به آمریکا اعتماد کنند.