پاسخ به برخی ابهام‌ها درباره نمایشگاه کتاب

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت امسال ارقام مربوط به استقبال جمعیت از نمایشگاه اعلام نمی‌شود اما استقبال از سال گذشته بیش‌تر بوده است.

 امیرمسعود شهرام‌نیا روز چهارشنبه (22 اردیبهشت‌ماه) در نشستی خبری در نمایشگاه کتاب حاضر شد و به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد.

او ابتدا درباره این دوره از نمایشگاه ‌گفت: خوشبختانه عمده دغدغه‌های ما در آموزه‌های مختلف نمایشگاه برطرف شد. مهمترین دغدغه ما استقبال مردم و ناشران بود که خوشبختانه این استقبال از دو طرف بیش از انتظار ما بود. پیش‌بینی می‌کردیم امسال با ریزش 30 درصدی در این حوزه مواجه شویم ولی خوشبختانه نه تنها ریزشی نداشتیم بلکه بررسی‌ها نشان از افزایش قابل توجه تا حدود 40 درصد نسبت به سال گذشته دارد.

او درباره میزان فروش کتاب در این دوره از نمایشگاه کتاب اظهار کرد: تا ساعت 12:57 دقیقه امروز (چهارشنبه) رقم فروش تنها از طریق دستگاه‌های کارتخوان بانک شهر 43 میلیارد تومان را رد کرده است.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران افزود: ما پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان نمایشگاه این رقم به 87 میلیارد تومان فروش برسد.

او البته توضیح داد که رقم 43 میلیارد تومان تنها مختص دستگاه‌های کارتخوان است و در غرفه‌ها دستگاه‌های کارتخوان بانک‌های دیگر و همچنین فروش نقدی هم وجود دارد که ممکن است این رقم را دوبرابر کند.

شهرام‌نیا درباره ارقام مربوط به جمعیت استقبال‌کننده از نمایشگاه نیز گفت: طبق نظر رییس نمایشگاه کتاب و به خاطر اینکه چند سال مد شده بود که هر سال آماری بیشتر از سال قبل ارائه شود امسال بنا شد ارقام مربوط به استقبال جمعیت اعلام نشود اما تا این لحظه طبق بررسی‌ها و همچنین مشاهدات و گزارش‌های رسانه‌ها استقبال بالا و دور از انتظار ما بوده است.

او در ادامه اظهار کرد: خوشبختانه نمایشگاه امسال بعد از دو سه روز اول توانست نظم و ترتیب خودش را پیدا کند. ما در روزهای نخست نمایشگاه مشکلاتی در حوزه ازدحام غیرمعمول جمعیت و مسائل مربوط به حمل و نقل آنها، قطعی برق و چنین مواردی را شاهد بودیم اما با فاصله گرفتن از روزهای نخست این مشکلات رفع شد.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران گفت: نظرسنجی‌ها نیز حاکی از رضایت‌مندی مردم، ناشران و چهره‌های بازدیدکننده است. این نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد اصل تصمیم‌گیری درباره انتقال نمایشگاه کتاب به شهر آفتاب تصمیم درستی بود. منکر برخی از مشکلات نمی‌شویم اما این مشکلات بیشتر به دلیل نقل مکان و همچنین سرعت در آماده‌سازی و بهره‌برداری شهر آفتاب و مصادف شدن آن با بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور بود.

او افزود: تصمیم برای انتقال نمایشگاه از مصلا به شهر آفتاب تصمیم پرچالش و دشواری بود اما با همکاری همه مدیران در سطوح مختلف و کارگرانی که شهر آفتاب را در طی چند ماه آماده کرده‌اند تلاش‌ها نتیجه‌بخش بود که من از همه آنها تشکر می‌کنم.

شهرام‌نیا در ادامه به افزوده شدن بخشی از فعالیت‌های نمایشگاه کتاب و باکیفیت‌تر برگزار شدن آنها از جمله بخش مهمان ویژه نمایشگاه و همچنین برگزاری نشست‌های سرای اهل قلم اشاره کرد.

او درباره تشکل‌ها نیز گفت: امسال قدم‌های جدی‌تری برای واسپاری برخی از امور به تشکل‌ها برداشته شد، و گرچه در این حوزه با چالش‌هایی برخوردار بودیم اما این چالشها را به جان خریدیم.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران در ادامه در پاسخ به سوالی درباره وضعیت تبلیغات در نمایشگاه کتاب، گفت: یکی از دلایلی که علاقه‌مند بودیم مکان نمایشگاه تغییر کند به دلیل حجم زیاد تبلیغات در مصلا بود. در آنجا تبلیغات از دست ما خارج بود و مصلا هم نیاز داشت تا بتواند بخشی از هزینه‌هایش را از این طریق تامین کند. به همین خاطر هر سال حجم زیاد غرفه‌های تبلیغات مزاحم جریان اصلی نمایشگاه کتاب بود. در این باره ما در تفاهمنامه‌ای که با مدیریت شهر آفتاب منعقد کردیم این مورد لحاظ شد و امسال دیگر ما در فضای نمایشگاه تبلیغات مزاحم نداریم. همچنین قرار شد زیبایی بصری فضای نمایشگاه رعایت شود تا به آشفتگی‌های بصری نینجامد. از سوی دیگر قرار شد سهمی از تبلیغات به نمایشگاه کتاب اختصاص پیدا کند؛ بر همین مبنا قرار شد رادیو نمایشگاه مطلقا از تبلیغات پرهیز کند که لحاظ شد و در ادامه مدیریت رادیو نمایشگاه هم در اختیار تشکل‌ها قرار گرفت. همچنین قرار بود در فضای خارج از نمایشگاه غرفه‌ای احداث نشود اما بعدا با مشورت‌هایی 12 غرفه خدمت‌رسانی ایجاد شد که به نظر لازم می‌آمدند. یک غرفه در اختیار یک ناشر قرار گرفته بود که ما اعتراض کردیم و قرار شد آن یک غرفه که در فضای باز نمایشگاه به این ناشر اختصاص داده شده بود برچیده شود. تا به حال تقریبا توافق رعایت شده است.

او در پاسخ به سوال دیگری درباره ناهماهنگی‌ها بین کمیته اطلاع‌رسانی و تبلیغات با دیگر مسئولان و اعتراض‌های این کمیته، اظهار کرد: بخشی از این مشکلات به خاطر آمدن ما به یک محیط جدید بود. همچنین جدا شدن روابط عمومی نمایشگاه و ستاد خبری از همدیگر باعث ایجاد تلقی‌های متفاوتی شد که در ابتدا مشکلاتی به وجود آورد.

شهرام‌نیا در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا مبنی بر اینکه شما در مصاحبه‌ای گفته‌اید که نمایشگاه بی‌نقص برگزار شده و وقتی خبرنگار بعضی از نقص‌ها را به نمایشگاه وارد کرد آن را سیاه‌نمایی خواندید در حالی که امسال رسانه‌ها با توجه به انتقال نمایشگاه به مکان جدید سعی کردند مدارا به خرج بدهند و حالا شما مشخص کنید که موارد سیاه‌نمایی رسانه‌ها چه بوده است، گفت: من به هیچ عنوان نگفتم رسانه‌ها سیاه‌نمایی کرده‌اند. از اصحاب رسانه تشکر می‌کنم و اساسا اگر همدلی و همراهی رسانه‌ها نبود ما نمی‌توانستیم نمایشگاه را به این شکل برگزار کنیم. ما نه تنها نقد را بد نمی‌دانیم بلکه آن را سازنده می‌دانیم. خود من تمام گزارش‌ها را چه در خبرگزاری‌ها و چه در نشریات و چه در فضای مجازی می‌خوانم و پیگیری می‌کنم. معتقدم بهبود شرایط محصول پذیرش نقدهاست. درباره آن مصاحبه رادیو نیز باید بگویم در آنجا خبرنگار یکسری از مسائل را مثل باد و طوفان و نبودن آب و آنتن ندادن را سلسله‌وار پشت هم تکرار کرد که واکنش من در رابطه با این نوع نقد بود وگرنه من به هیچ وجه معتقد به سیاه‌نمایی رسانه‌ها در این دوره از نمایشگاه نبوده و نیستم.

او در پاسخ دیگر سوال ایسنا مبنی بر اینکه پیمانکارهای نمایشگاه چه تعداد هستند، بر چه مبنایی انتخاب می‌شوند و اینکه بعضا گفته می‌شود ابهاماتی درباره وضعیت مالی این پیمانکاران وجود دارد، گفت: انتخاب پیمانکارهای نمایشگاه بین‌المللی کتاب تابع ضوابط و مقرراتی است که توسط شورای سیاستگذاری تصویب می‌شود. هیات امنای موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی طبق روال هر سال برای پیمانکاری نمایشگاه از مدت‌ها قبل مناقصه برگزار می‌کند. این پیمانکاران بعد از انتخاب در کمیسیون مربوطه از طرف موسسه نمایشگاه‌ها اختیار پیدا می‌کنند که کارشان را در نمایشگاه شروع کنند. در این کمیسیون، هم دستگاه‌های نظارتی ارشاد، هم مدیران موثر نمایشگاه کتاب و همچنین نمایندگان تشکل‌های نشر حضور دارند. در آنجا سه نماینده از تشکل‌های نشر، چهار نماینده از وزارت ارشاد، اعضای هیات مدیره موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و سه یا چهار نماینده از مدیران مختلف نمایشگاه کتاب تهران حضور دارند.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران افزود: همه پیمانکاران در مناقصه‌ها شرکت می‌کنند و بعد از ارزیابی در کمیته‌ مربوطه حضور پیدا می‌کنند و از فعالیت‌های خود دفاع می‌کنند و اینها مبنای تصمیم‌گیری می‌شود که به چه کسی و با چه رقمی کاری واگذار شود. آنچه در نمایشگاه کتاب امسال انجام شده بر این مبنا بوده است. البته موارد بسیار جزئی هم بوده که خارج از این مبنا انجام شده است. درباره تعداد پیمانکاران نیز اطلاع دقیق ندارم.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران در پاسخ به سوالی درباره فعال نشدن بن‌کارت‌های مربوط به بانک صادرات که وجه آنها از دوره قبل در کارت‌ها مانده است و در این نمایشگاه امکان خرید با آنها وجود ندارد، گفت: این مشکل به دلیل تغییر بانک عامل نمایشگاه است. در گذشته بانک عامل نمایشگاه بانک صادرات بود اما امسال به خاطر اینکه نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب که زیرمجموعه شهرداری است برگزار شد و زیرساخت‌های این مجموعه با توجه به خدمات شهرداری برای بانک عامل شدن بانک شهر آماده‌تر بود این بانک‌ را برای ارائه خدمات به نمایشگاه انتخاب کردیم. این تغییر هم برای ما بسیار پراسترس بود چون کار بسیار پیچیده‌ای است و احتیاج به زیرساخت‌های زیادی دارد.

او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره ناهماهنگ بودن اظهارنظر برخی از مسئولان نمایشگاه کتاب از جمله مدیران کمیته‌های مربوط به تشکل‌های نشر، گفت: بعضی از این بحث‌ها را طبیعی می‌دانم. مثلا اگر من از مدیران محسوب نمی‌شدم اگر خبرنگاری از من سوال می‌کرد شاید به مشکلات جزئی اشاره می‌کردم . به هر حال پروژه خیلی عظیم است و گاهی دوستان ممکن است به دلیل سوء تفاهم‌های احتمالی نسبت به برخی از امور اظهار نگرانی کنند. این مساله شاید به خاطر نداشتن تجربه و گاهی هم ضعف‌هایی است که ممکن است وجود داشته باشد.

شهرام‌نیا افزود: مسلما برخی از موارد از جمله صحبتی که آقای تورانیان در رابطه با رد کردن اسپانسر 500 میلیونی توسط مدیران ارشاد مطرح کرده سوءتفاهم است و من بعید می‌دانم چنین چیزی درست باشد. ما برای موضوع اسپانسرگیری کارگروه تشکیل دادیم و در آنجا برای جلوگیری از آشفتگی و سوءاستفاده‌های احتمالی گفتیم که پیشنهادها در این کارگروه مطرح شود اما هیچ کس چنین پیشنهادی را که آقای تورانیان از آن صحبت کردند به ما ارائه نکرد؛ بنابراین به نظر می‌رسد سوءتفاهم و بی‌تجربگی باعث برخی از این اظهارنظرهاست.

قائم مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران در پاسخ به سوالی درباره همکاری نکردن خانه کتاب در ارائه اطلاعات به برخی از ناشران و تشکل‌ها، گفت: خانه کتاب نقش اطلاعات نشر ایران را دارد. در این خانه تمام اطلاعات نشر کشور وجود دارد و طبیعتا خانه کتاب مجاز نیست همه اطلاعاتش را در اختیار بگذارد. مگر همه نشر ایران در نمایشگاه حضور دارند که خانه کتاب باید تمام اطلاعاتش را ارائه کند؟

او درباره تفاهم‌نامه وزارت ارشاد با شهرداری در رابطه با مدت زمان واگذاری شهر آفتاب برای برپایی نمایشگاه کتاب، اظهار کرد: ما هیچ اختلافی در تفاهم‌نامه نداریم. مشکل دوستان شهرداری یک بحث حقوقی است که مربوط به مدت زمان مسئولیت شهردار می‌شود. خود آقای قالیباف مدت زمانی را که ما گفتیم پذیرفتند و روز گذشته هم گفتند که ما در حال پیگیری و تلاش هستیم تا مشکلات مربوط به این حوزه نیز رفع شود.

شهرام‌نیا همچنین در پاسخ به سوالی در رابطه بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفت: همچنان چشم‌انتظار دیدار ایشان هستیم. تا این لحظه اخباری مبنی بر حضور ایشان به ما نرسیده است و ما خبری چه منفی و چه مثبت در این زمینه نداریم.

قائم‌مقام بیست و نهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تهران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مشاهده شده است افرادی خارج از محدوده مسئولان نمایشگاه کتاب در حوزه‌های نظارت بر نمایشگاه دخالت می‌کنند، گفت: امسال با همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی قرار شد هرگونه تذکر از طریق مسئولان نمایشگاه انجام شود که خوشبختانه تا الان این اتفاق افتاده است. دوستان ما در ستاد امر به معروف و نهی از منکر در فضای نمایشگاه حضور دارند و اگر در جایی نیاز به تذکر وجود داشته باشد آنها با اهدای شاخه گل تذکرات لازم را می‌دهند.

او افزود: اگر خواهر یا برادری مساله‌ای را رعایت نکرد آنها یک شاخه گل به او هدیه می‌دهند و به او تذکر لسانی می‌دهند و تا به حال هم گزارشی به ما نشده و شاهد ناهنجاری خارج از عرف نبوده‌ایم.