چرایی رمزگشایی از مرگ یک چهره مشهور

 در هفته‌های گذشته شایعاتی از جمله خودکشی به عنوان علت مرگ «مهرداد اولادی» به افکار عمومی راه یافت و مرگ یک ورزشکار در جوانی و با وجود برخورداری از سلامت جسمی خواه و ناخواه متضمن انبوهی از پرسش‌ها و ابهامات است.

سخنگوی محترم قوه قضائیه در نشست خبری مورخ 19/2/95 در خصوص آخرین وضعیت پرونده مهرداد اولادی گفت: پزشکی قانونی علت فوت را چیزی مطرح کرد که خلاف صحبت‌های اولیه یعنی خودکشی بود بر اساس نظریه پزشکی قانونی علت مرگ مهرداد اولادی مصرف مواد و الکل بوده است.

در پی اعلام خبر فوق، برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی به ویژه تلگرام به انتقاد از بیان علت مرگ اولادی پرداختند و حفظ آبرو و حرمت وی را متضمن عدم اعلام این موضوع عنوان کردند در مقابل برخی دیگر از کاربران نیز اشاره به فسق وی و استناد به احادیث وارده درباره خروج فاسق از ایمان، اولادی را جایز الغیبت برشمرده و بیان علت مرگ را امری لازم و مانع اسطوره سازی از وی دانستند که در واکنش به انتقادات پیش‌گفته به نظر می‌رسد چند نکته گفتنی است:

1)  در هفته‌های گذشته شایعاتی از جمله خودکشی به عنوان علت مرگ مهرداد اولادی به افکار عمومی راه یافت، مرگ یک ورزشکار در جوانی و با وجود برخورداری از سلامت جسمی خواه و ناخواه متضمن انبوهی از پرسش‌ها و ابهامات است، شایعه نیز تحت تاثیر دو عامل و اهمیت و ابهام شکل می‌گیرد به طوری که میزان رواج شایعه تقریبا برابر است با حاصلضرب اهمیت در ابهام.

بدیهی است اگر به ابهاماتی که برای جامعه ورزشی اهمیت دارد، پاسخ صحیح و سریع داده نشود گمانه زنی‌ها و شایعات روز به روز افزایش می‌یابد و در طول زمان به فرآیندی مزمن و آزارنده تبدیل می‌شود که از یک سو امنیت روانی جامعه را در هم می‌ریزد و از سوی دیگر نسبت به فردی که موضوع شایعات است انواع و اقسام سوء‌ظن‌ها را را در پی می‌آورد.

2) طرح اصلاحات واقعی و مستند درباره مرگ یک چهره مشهور می‌تواند از اتفاقات بعدی جلوگیری کند؛ چراکه متضمن هشدار به همگنان و همصنفان او برای اجتناب از رفتارهای مشابه است تا در آینده شاهد این گونه حوادث نباشیم.

3)  یکی از عوامل بروز شایعات در قبال مرگ ناگهانی چهره‌ها نحوه اطلاع رسانی رسانه‌هاست. اعلام خبر فوت یک سوی ماجرا و سوی دیگر آن نحوه اطلاع رسانی درباره دلایل مرگ این اشخاص است که متاسفانه گاه دستخوش شایعات می‌شود. در این مسیر گاه حتی رسانه‌های رسمی هم برای حفظ مخاطب و جا نماندن از جریان‌های خبری به خصوص شبکه‌های اجتماعی، تحت تاثیر امواج شایعات قرار می‌گیرند و با آن همسو می‌شوند حال آنکه در این مسیر باید و نبایدهای بسیاری وجود دارد که عدم رعایت آن‌ها به امنیت روانی جامعه خدشه وارد می‌کند.

4) تولید و انتشار شایعات به لحاظ شرعی و اخلاقی گناه و در دین مبین اسلام مذموم است، شایعه زمانی پدید می‌آید که منابع رسمی درباره موضوعاتی که مورد پرسش افکار عمومی است سکوت کنند، لذا تنها راهی که برای جلوگیری از پیدایش و گسترش شایعات وجود دارد اطلاع رسانی صحیح و بهنگام است؛ حتی اگر بیان علت مرگ یک چهره مشهور مطلوب و مورد علاقه دستگاه قضا نباشد بی تردید انتشار انواع و اقسام شایعات و سخنان شبهه دار درباره وی آثار نامطلوب و تبعاتی بیش از بیان واقعیت دارد.