فرمولی کم‌حاشیه برای انتخاب رئیس مجلس

هرقدر ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت می‌کوشد بحث رقابت به وسیله‌ای برای اختلاف بدل نشود، جناح مقابل که به «نابرجامیان» شهرت یافته بی‌میل نیست چنین رقابتی در صحن رخ دهد.

هرچند انتخابات مجلس دهم را می‌توان فصل تازه‌ای در تقسیم‌بندی‌های سیاسی و گذار از دوگانه اصلاح‌طلب - اصول‌گرا به «برجامیان» و «نابرجامیان» دانست و با این نگاه، اصول‌گرایان میانه‌رو و اصلاح‌طلبان را در یک طیف تعریف کرد، اما اگر بحث بر سر رقابت و استمرار دو جریان سیاسی کشور بعد از پایان دور دوم انتخابات ولو درون طیف برجامی‌ها باشد، می‌توان گفت هریک عزم خود را جزم کرده‌اند تا نامزد خود را به کرسی ریاست مجلس دهم برسانند.

از این منظر، علی لاریجانی نامزد مطلوب اصول‌گرایان میانه است و عارف نامزد مورد نظر اصلاح‌طلبان. با این حال، از نگاه اعتدالی، هر دوی اینها در جریان اعتدال تعریف می‌شوند و این یعنی برای جریان اعتدال و دولت چندان تفاوتی ندارد که لاریجانی بر کرسی ریاست مجلس تکیه بزند یا عارف.

در این میان، باتجربه‌ترها در مقام توصیه می‌گویند طرفداران این دو نامزد به این نکته توجه کنند، حال که جریان اعتدال (اصلاح‌طلب و اصول‌گرای حامی دولت) با ائتلاف توانسته‌اند کرسی‌های اکثریت مجلس را به‌دست آورند، مراقب باشند طعم شیرین پیروزی را با رقابت برای کسب کرسی ریاست مجلس تلخ نکنند و البته بر این باورند هم عارف و هم لاریجانی هر دو توان ریاست مجلس را دارند.

علی لاریجانی خود سابقه هشت سال ریاست قوه مقننه را در کارنامه دارد و عارف نیز چهار سال معاونت اول دولت اصلاحات و سه سال نیز عهده‌دار وزارت ارتباطات بوده است. این سوابق نشان می‌دهد هر کدام از این دو بتواند رأی نمایندگان را به خود اختصاص دهد می‌تواند رئیس مقتدری باشد.

در این میان جالب است که آن‌که اصرار دارد این رقابت را داغ کند و بر آتش آن بدمد، همان جریانی است که بیشترین کرسی‌ها را از دست داده و از تقابل برجام طرفی نبسته است. آنها به دنبال این هدف هستند که میان اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان حامی دولت چنان اختلافی ایجاد شود که میوه آن را در انتخابات 96 بچینند؛ اختلافی که تا آخر مجلس با نمایندگان همراه می‌ماند و نمایندگان جریان اعتدال نمی‌توانند با یک نگاه مشترک به هدف خود برسند و مجلس تبدیل به دوقطبی اصلاح‌طلب و اصول‌گرا خواهد شد. درحالی که چنانکه گفته شد، تقسیم‌بندی سیاسی از اصلاح‌طلب و اصول‌گرا فراتر رفته و به دوگانه فراگیرتری بدل شده است.

برای اجتناب از این وضع اما راهکارهایی هم پیشنهاد می‌شود؛ از جمله اینکه از تجربه مجلس هشتم استفاده کنند که اصول‌گرایان بیرون از صحن به توافق رسیدند. در آن زمان حداد عادل رئیس مجلس هفتم و علی لاریجانی (دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، رئیس سابق صداوسیما و وزیر سابق ارشاد) نامزدهای پست ریاست مجلس بودند و اکثریت قاطع مجلس نیز در اختیار اصول‌گرایان بود.

این جریان سیاسی برای اینکه نشان دهد اختلاف درون‌گروهی ندارد، تصمیم گرفت قبل از آغاز رسمی مجلس هشتم، در جلساتی درون‌گروهی رئیس آینده مجلس را انتخاب کند. نمایندگان منتخب مجلس با حضور در فراکسیون اصول‌گرایان از میان لاریجانی و حداد، رأی به ریاست علی لاریجانی دادند و بعد از این رأی تنها لاریجانی برای ریاست مجلس هشتم نامزد شد و با رأی اکثریت نمایندگان بر کرسی ریاست تکیه زد.

نمایندگان جریان اعتدال نیز این گزینه را طبعاً مدنظر دارند. به‌گونه‌ای که قبل از تشکیل مجلس یک فراکسیون گسترده شکل بگیرد و ریاست مجلس را به رأی گذارند و نمایندگان با یک تفاهم سیاسی رئیس آینده مجلس را انتخاب کنند تا اختلافی در صحن روی ندهد.

همچنین می‌توان به لاریجانی و عارف پیشنهاد کرد موضوع را در جلساتی بین خودشان طرح کنند و به تصمیم واحد برسند.

این شیوه به‌راحتی می‌تواند به یک اختلاف احتمالی در مجلس دهم پایان دهد و بار دیگر نشان دهد جریان اعتدالی از احساس و هیجان فاصله دارد و قادر به تصمیم‌گیری در فضای عقلانی است.