موضوع مناقشه برانگیز عبور آمريكا از عربستان

روزنامه قانون در یادداشتی به قلم متین مسلم/ کارشناس روابط بین الملل نوشت:

مشکل بتوان پذیرفت نشست اعراب شورای خلیج فارس بارئیس جمهور ایالات متحده درریاض کاملا موفقیت آمیزبوده است.البته بسته به اینکه موفقیت را چه بدانیم واززاویه چه کسی؟این موضوعی مناقشه برانگیز است.اعضای شورای همکاری خلیج فارس خصوصاعربستان سعودی انتظار داشتندرئیس جمهوراوباما شاید برای دلجویی از آنها!حداقل مواضع تند و سختی بیش ازآنچه گفت علیه ایران بر زبان آورد.اوباما هرچند با اتهاماتی نه چندان تازه  تکراری و بی مورد تهران را مورد خطاب قرار داد اما یادآورشد«هیچ کشوری مایل به در گیر شدن با ایران نیست و میزبانان خود را به همکاری و کاهش تنش با ایران دعوت و خواهان فرصت دادن به نتایج توافق اتمی با این کشور شد». یک دیپلمات عمانی که از نزدیک این نشست را دنبال می کرد می گوید«غیر از این انتظاری نبود.این تصور که رئیس جمهور آمریکا بزرگ‌ترین دستاورد خود را به خاطر ماحراج کندساده اندیشی ست».

اوباما آخرین دیدارخودازمنطقه راانجام دادامامیراث سیاست خارجی او تا سال های متمادی دیپلماسی ایالات متحده را تحت تاثیرخودقرارخواهد داد.اومعتقداست دوران جنگ افروزی ودخالت‌های نظامی ایالات متحده سپری شده.اودرست می گوید؛اماازآنجاکه علی رغم میل باطنی بانوی اول آمریکاخانم میشل اوباما،همسرش رانمی‌توانیم«سنت اوباما»توصیف کنیم،پس منطقاحق داریم مردشماره 1 کشوررا،نه صرفا به دلیل عدم تمایلش به  لشکر کشی وکشتن جوانان کشوردریک خون ریزی به قول او«بی معناوجنگی بی معناتربرای دیگران»،بلکه به علت فقدان یک سیاست خارجی روشن که متاسفانه همان نتیجه رابرای ایالات متحده به همراه داشته  مورد سوال وانتقاد قرار دهیم.

متاسفانه آقای رئیس جمهوربه عدم یک دستی سیاست هاوتعلل های خود ازمنظرمتحدانی به تعبیراومفت خور که به دنبال سواری مجانی هستند ماننداعراب محافظه کارنگاه کرده وازاقداماتش دفاع می کند.اما آیا این به تعبیراومفت خورهاواقعا معیاری قابل اتکاء ودفاع دستکم به لحاظ اخلاقی محسوب می شوند که سیاست خارجی ایالات متحده باید تحت تاثیر آنها باشد؟اگراوواقعامعتقد است سیاست‌اش دربرنامه اتمی ایران و یا بحران سوریه درست است،دلیل این‌همه مماشات وتحمل تحقیراعراب محافظه کاربرای چیست؟نتیجه چنین رویکردی طی 4 سال گذشته به طور مشخص 2 پیامد خطرناک به همراه داشته است.نخست؛رها کردن اعراب در منطقه  به بهانه تامین امنیت و ثبات که نتیجه آن گسترش جنگ و ناامنی در منطقه‌ای شده که آرامش و ثبات آن ازاهمیت زیادی برای جهان آزاد برخوردار است.دوم ؛دخالت آشکاروزیاده خواهی در امور داخلی و سیاست خارجی ونهایتامحاصره واشنگتن توسط آنها. نحوه برخورد و تهدید های مقام های عرب خصوصا سعودی‌ها را  ببینید!هم  ناسپاسانه،هم دردسر آفرین وغیر قابل کنترل.امااوباما به جای آنکه به آنها بگوید«اینبار نه!لطفا کفش های خودرا تمیز کنید!»سیاست تعلل همراه با دلجویی را دنبال می کند.نتیجه اش راهم اکنون می بینیم.عادل جبیر وزیر خارجه عربستان درواکنش به گزارش کنگره برای بررسی نقش مقامات این کشور در حوادث 11 سپتامبر، تهدیدبه خروج 750 میلیارد دارایی های کشورش ازایالات متحده می کندوشاهزاده طلال تهدید به جدایی کشورش از ایالات متحده. تاسف آورونگران کننده امااین تهدیدها به وضوح نشان می‌دهداعراب تا چه میزان توانسته انددرساختارسیاسی کشور تهدیدآمیزنفوذ کنند.اکنون بادفاع ازپنهان کاری مشترک با برخی سیاستمداران در واشنگتن بر سر اقدامات تروریستی شان شروع به تهدید‌های امنیتی، مالی و اقتصادی می‌کنند.واشنگتن فاجعه باربایددلایل این پنهان کاری و بازی با امنیت شهروندان راتوضیح داده ومشخص کندآیا موارد مشابهی وجود داردکه مخفی نگه داشته؟بااین حال دقیقا مشخص نیست درنشست ریاض درچه زمینه هایی توافقاتی صورت گرفته؟اما چه فرقی می کند!وقتی قرار نیست اعراب،مستاجری که کمتراز 9 ماه دیگر کاخ سفید راترک کند جدی بگیرندومنتظربه قول آنهادوست بعدی هستند،این سفرچه نتایج ملموسی جز آخرین ملاقات دوستان سرخورده بامحبوس سنت هلن داشته است؟یک دیپلمات ارشدفرانسوی مقیم برلین می گوید یک مقام عرب که نامش را فاش نکرد به او گفته«موقع خداحافظی به آقای اوباما خواهیم گفت چرا با ما این کارراکرد!؟»اومی گویدهنگامی که ازاین مقام عرب سوال کردم اطمینان داردرئیس‌جمهور بعدی فرد بهتري خواهد بود؟با مکث زیاد گفت:نه!مطمئن نیست!اتفاقا به باورمن نکته درهمین جاست .جدای ازنگاه به آقای اوباما،این موضوع که تغییررویکردایالات متحده نسبت به اعراب ،یک استراتژی فراتراز سیاست‌‌های کنونی کاخ سفید است(مستقل ازآقای اوباما)روزبه روزپررنگ ترمی‌شود.به همین دلیل احتمال اينكه مستاجرآینده شماره 1600 خیابان پنسیلوانیا،برای اعراب بهتراز فردی که درحال ترک آن است نباشددورازذهن نیست.شایدریاض در آن روزتنهاترازامروزباشد.نمی دانم!اما شاهزاده طلال این را خوب متوجه شده است.