طب سنتی کدام سبک زندگی را به شما پیشنهاد می کند؟

 وقتی بیمار می شوید و احساس کسالت می کنید چقدر حاضرید خرج کنید تا دوباره انرژی و سلامت از دست رفته را به بدن تان بازگردانید؟ حاضرید تا پشت کوه های قاف سفر کنید و نسخه جادویی فلان پزشک را مرهم بیماری تان کنید و به سلامت از بحران گذر کنید. حالا اگر قرار باشد با یک فرمول ساده و بی دردسر سلامتی و شادابی را برای همیشه در آغوش بکشید، چه؟!

نگران نباشید؛ نمی خواهیم بگوییم برای این همنشینی ساده مجبوری سختی مسیر را به جان بخرید و از دشوارترین مسیرها سلامتی را همنشین همیشگی تان کنید، فقط کافی است دل به دریا بزنید و اگر تا امروز تجربه ملاقات با یک متخصص طب سنتی یا پزشک سنتی را نداشتید، خودتان را برای این ملاقات آماده کنید.

شاید باورتان نشود اگر بگوییم با آگاهی از نوع مزاجی که دارید می توانید بهترین و مناسب ترین شیوه زندگی را تجربه کنید. می توانید با کمک غذاها و خوراکی ها از ابتلا به انواع بیماری ها پیشگیری کنید. می توانید شغلی انتخاب کنید که در آن به خوبی بدرخشید و حتی می توانید با تکنیک های طلایی که متخصص طب سنتی در اختیارتان قرار می دهد بهترین شاهزاده رویاهای تان را به زندگی مشترک دعوت کنید. با ما همراه باشید و توصیه های دکتر سعید صانعی مشاور طب سنتی و گیاه درمانی را در این باره بخوانید.

طبعی که از بدو تولد همراهی تان می کند

برای آنکه تعریف ساده ای از طبع داشته باشم باید بگویم که طبع سیستم یا نیرویی حاکم بر بدن است که بدن را در موقعیت درست و سلامت نگه می دارد. این نیرو تحت تاثیر اقلیم، تغذیه، فعالیت فیزیکی و سبک زندگی افراد تصمیم می گیرد که چطور بدن را مدیریت کند تا بدن طی یک روند یکنواخت، سلامتی و تندرستی اش را حفظ کند. انسان با این طبع متولد می شود و غالبا نمی توان تغییری در این طبع ایجاد کرد؛ و این جدای از مزاج افراد است که تحت تاثیر گرمی و سردی و خشکی و تری بدن و اعضای آن است. با همه اینها طبع اولیه، انسان را در شرایط دشوار همراهی می کند و برای حفظ سلامت او واکنش نشان می دهد.

مزاج تان درباره شما چه می گوید؟

به طور کلی 9 مزاج برای بدن می توان متصور بود. مزاج های مفرد که شامل گرمی، سردی، تری و خشکی است و مزاج های مرکب که شامل گرم و خشک، گرم و تر، سرد و خشک و سرد و تر است و نهمین آنها مزاج معتدل است. مزاج ها ساعت به ساعت با تغییراتی که در نوع تغذیه، رفتار، خواب و فعالیت های فیزیکی و البته شرایط اقلیمی افراد به وجود می آید، تغییر می کنند.

البته توجه به این نکته نیز مهم است که مزاج در سنین، فصول و اندام های مختلف نیز متفاوت است و البته این مزاج ها بر یکدیگر تاثیر می گذارند. برای نمونه در نظر بگیرید که فصل بهار مزاجی گرم و تر دارد و بنابراین افرادی که مزاج گرم و تر دارند و در اصطلاح به آنها دموی مزاج می گوییم تحت تاثیر این مزاج قرار می گیرند.

حالت سستی و رخوت و بی حالی بر آنها بیش از پیش غالب می شود چرا که گرمی و تری آنها در مقایسه با مزاج های دیگر مضاعف است یا در نظر بگیرید مزاج تابستان گرم و خشک است. کسی که مزاجش صفراوی باشد در این فصل بیشتر از گرما و عوارضش آسیب می بیند. حال اگر این فرد در دهه سوم زندگی هم باشد وضعیت تشدید می شود؛ چون مزاج بدن از این سن به بعد رو به گرمی و خشکی می رود. پس گرمی و خشکی بر او غالب می شود و این می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد؛ بنابراین دانستن مزاج هر فرد و مدیریت کردن آن با کمک سبک زندگی و مشورت متخصص طب سنتی یا پزشک سنتی می تواند بسیار موثر باشد.

بهترین مزاج کدام است؟

در این مورد به طور کلی نمی توان اظهارنظر کرد چون هر فرد با توجه به مزاج خلقی خودش و سبک زندگی که دارد ممکن است احساس سلامتی داشته باشد اما از دیدگاه من بهترین مزاج گرمی و تری است. گرمی انرژی و حیات دارد؛ درست مثل خورشید که اگر نباشد کل حیات از بین می رود و از طرفی تری هم مانند آب، حیات بخش است.

بر اساس همین دیدگاه به نظرم گرمی و تری لازمه صددرصد حیات است. افرادی که گرمی و تری دارند (دموی مزاج ها) اگر بر اساس اصول درست زندگی کنند و سبک زندگی صحیحی داشته باشند و تغذیه شان را رعایت کنند از جمله افرادی هستند که می توانند عمر طولانی تری داشته باشند. البته بعد از این مزاج می توان به گرمی و خشکی، سردی و خشکی و در نهایت سردی و تری اشاره کرد.

البته افرادی که مزاج سرد و تر دارند هم اگر با مشاوره یک متخصص طب سنتی زندگی کنند می توانند نتیجه خوبی بگیرند. این گروه غالبا مقاومت کمی در برابر ناملایمات دارند. پرهیزهای غذایی خاصی دارند و اصولا با هر ناپرهیزی حال شان دگرگون می شود در حالی که افرادی که گرم و تر هستند به این سادگی ها دچار مشکل نمی شوند و کمتر به زحمت می افتند.

مزاج شما چیست؟

گرم و تر ، دموی های خوش مشرب

کسانی که مزاج گرم و تر دارند معمولا خوش صحبت و خوش مشرب هستند. این گروه افراد که دموی مزاج اند روابط عمومی بالایی دارند و البته ویژگی های فیزیکی واضحی دارند. معمولا وقتی با این افراد دست می دهید دست شان مرطوب و گرم است. پوست بدن آنها نرم و غالبا رنگ پریده است. این افراد غالبا آرام اند. دیر عصبانی می شوند اما اگر عصبانی شوند شدت و میزان عصبانیت شان زیاد است. مزه شیرین در دهان، سنگینی سر و سرخی چشم ها از دیگر ویژگی های این گروه است.
با چه کسی ازدواج کنند؟


افراد دموی مزاج بهتر است از ازدواج با افراد سوداوی مزاج که مزاج سرد و خشک دارند، پرهیز کنند چون سوداوی ها معمولا افرادی خلوت گزین و گوشه گیر هستند که تمایلی به شرکت در اجتماعات ندارند در حالی که دموی مزاج ها اهل معاشرت و رفت و آمدهای بسیارند.

چه شغلی بهترین است؟

این گروه با تفکر درباره مسائل مختلف، تصمیم می گیرند. صبر و حوصله دارند و این ویژگی در کنار هوش هیجانی که دارند می تواند آنها را به فرد ایده آل برای شغل خلبانی تبدیل کند. آنها می توانند در موقعیت های اورژانسی بهترین تصمیم را بگیرند. این گروه در بوکس و ووشو می توانند موفقیت کسب کنند.

گرم و خشک ، صفراوی های سرعتی

از طرفی افرادی که صفراوی هستند یعنی مزاج شان گرم و خشک است غالبا تند و تیز عمل می کنند و سرعت عمل بالایی در کارهایشان دارند. آنها در تصمیم گیری ها سریع الانتخاب هستند. این گروه همان افرادی هستندنه که در زمستان آنها را با لباس آستین کوتاه مشاهده می کنید. آنها طاقت گرما ندارند و تحمل فصل تابستان برایشان دشوار است. زیاد تشنه می شوند و غالبا دهانشان خشک است.

این افراد گاهی سر به هوا می شوند و غالبا به خاطر عجله ای که دارند کم دقت به نظر می رسند. زردی رنگ، تلخی دهان، عطش زیاد از جمله مواردی است که در صفراوی ها غالبا دیده می شود.

با چه کسی ازدواج کنند؟

این گروه نباید با فردی که مزاج سرد و تر دارند ازدواج کنند و بهتر است همسرشان را از میان افرادی که مزاج سرد و خشک دارند انتخاب کنند. افراد صفراوی که مزاج گرم و خشک دارند اگرچه ممکن است روحیات شان با یک فرد صفراوی مزاج دیگر نزدیک باشد اما موضوع این است که این دو کنار هم در زندگی با بحران مواجه می شوند.

ممکن است به راحتی کم دقتی کنند و کلاه سرشان برود یا تصمیم های عجولانه در زندگی بگیرند. آنها هر چه زود به فکرشان برسد را اجرایی می کنند و این به صلاح زندگی نیست در حالی که اگر با فردی با مزاج سرد و خشک یا گرم و تر ازدواج کنند نتیجه بهتری می گیرند.

چه شغلی بهترین است؟

صفراوی ها به خاطر تند و تیز بودنشان می توانند بهترین انتخاب برای کارهای اورژانسی و فوریتی باشند. این گروه با مزاج گرم و خشک شان به راحتی می توانند متناسب با کارآیی و تیزهوشی شان در یکی از مشاغل پزشک آمبولانس، راننده آمبولانس، آتش نشان، جراح اورژانس حاضر شوند.

در حوزه های ورزشی این گروه می توانند موتورسوارهای حرفه ای باشند یا در اتومبیلرانی موفق باشند یا در پینگ پونگ مقام کسب کنند. اگر فوتبالیست باشند بهترین نقطه برای آنها خط حمله است. آنها اگر در جایگاه دفاع بازی کنند کلافه می شوند و بازی خوبی ارائه نمی دهند و اما صفراوی ها در ورزش های رزمی مثل تکواندو که سرعت عمل و هوشمندی توأمان لازم دارد بسیار موفق اند و می توانند نتایج درخشانی را کسب کنند.

سرد و تر ، بلغمی های شیرینی دوست

مردان و زنانی که در گروه بلغمی ها قرار می گیرند فربه و چاق هستند و میزان چربی در بدن شان زیاد است. این گروه که مزاج سرد و تر دارند غالبا دهنی مرطوب دارند و خوش خواب اند و میل به خوردن شیرینی در آنها زیاد است. این گروه در زمستان چندان راحت نیستند. آنها کمتر عصبانی می شوند و غالبا آرام و صبورند. رنگ پوست بلغمی ها سفید است. آب دهان شان معمولا زیاد است. نفخ و ترش کردن معده از جمله شکایات این گروه است و فراموشی زیاد سراغ شان می آید.

با چه کسی ازدواج کنند؟

این گروه که سرد و ترند خلق و خویی آرم و آهسته دارند. غالبا فکر شده عمل می کنند و سریع تصمیم نمی گیرند. این گروه با هر طبعی می سازند؛ اما نکته ای که وجود دارد این است که افرادی که مزاج گرم و خشک دارند از مصاحبت با این افراد کلافه می شوند و همیشه دعوایشان می شود. نمونه این مورد زن هایی هستند که مدام می گویند همه بار زندگی روی دوش من است. همسرم بی خیال است و به مسائل زندگی نمی رسد و حواسش به زندگی نیست. مردانی که سرد و ترند به خاطر ویژگی های مزاج شان است.

چه شغلی بهترین است؟

افراد بلغمی با مزاج سرد و ترشان بیشتر در سمت های مدیریتی کارآمد هستند. آنها به خاطر صبر و حوصله ای که دارند می توانند به خوبی با ارباب رجوع صحبت کنند و از سر حوصله کارشان را راه بیندازند. از طرفی آنها خیلی آرام کار می کنند و شاید همین موضوع کمی مراجعه کننده ها را کلافه کند. آنها می توانند نیروی انسانی زیادی را مدیریت کنند و تعداد زیادی پرسنل داشته باشند.

سرد و خشک ، سوداوی های دوراندیش

افرادی که مزاج سرد و خشک دارند، سوداوی مزاج اند و همانطور که از مزاج شان برمی آید معمولا پوستی خشک دارند. غالبا بینی آنها خشک است و علاقه شان به شیرینی جات و گرمی بیشتر از ترشیجات و سردی است.

آنها عاشق هوای گرم هستند و بهار را محبوب ترین فصل ها می دانند. آنها دقیق و منظم هستند و معمولا حسابگران خوبی در کار و زندگی اند. سوداوی ها لاغرند و خوابی بسیار سبک دارند. فکر و خیال زیاد سراغ شان می آید و یکی از ویژگی های آنها سیاهی و تیرگی دور چشم است.

با چه کسی ازدواج کنند؟

بهترین گزینه برای این گروه انتخاب همسر از میان مزج دموی یا مزاج های سرد و تر است. آنها بهتر می توانند حال و شرایط یکدیگر را درک کنند و سازگاری بیشتری هم با هم در زندگی دارند. دموی مزاج ها گاهی کارها را به بعد موکول می کنند در حالی که سوداوی مزاج ها کمی با وسواس و حسابگری بیشتری به کارها می پردازند و سعی می کنند کمی همدیگر را معتدل کنند.

چه شغلی بهترین است؟

فعالیت های هنری بهترین گزینه برای مزاج سرد و خشک یا همان سوداوی مزاج هاست. علاوه بر این آنها می توانند به راحتی از پس فعالیت ها و مشاغلی مثل حسابداری، حراست، نگهبانی، پلیس آگاهی و بازپرس بربیایند.

آنها به شدت دقیق اند و به سادگی مو را از ماست بیرون می کشند. البته آنهای ک ضعف بزرگ دارند و آن این است که کمتر روی بقیه آدم ها حساب می کنند و تنها خودشان را می بینند. سوداوی ها می توانند با حوصله جزییات زیادی را در نقاشی و اثر هنری شان لحاظ کنند. بزرگترین فیلسوفان و ریاضی دانان از میان این گروه بوده اند.

تکلیف 5 مزاج دیگر چه می شود؟

سردی، تری، گرمی و خشکی و معتدل بخش دیگری از مزاج های نهگانه هستند که به آنها مزاج مفرد یا مطلق گفته می شود. البته در مطلق بودن آنها نباید خیلی قطعیت داشت چون این نوع مزاج ها طیف اند و به سادگی نمی توان گفت که فلان فرد صددرصد گرم مطلق یا تر مطلق است. این مزاج ها طیف های مختلفی دارند و وقتی پای مقایسه به میان می آید فردی در مقایسه با دیگری می تواند گرم تر یا می تواند خشک تر یا سردتر باشد.

همیشه کار به این سادگی نیست!

گاهی تشخیص مزاج کاملا دشوار می شود و متخصص طب سنتی هم در تشخیص مزاج دچار مشکل می شود چون مزاج در قسمت های مختلف بدن متفاوت است. شاید در اطراف خود دیده باشید افرادی که پایشان یخ است ولی در عوض بالاتنه ای گرم دارند. این گروه از افراد دارای مزاج دوگانه اند؛ و این مزاج دوگانه ناشی از آن است که مواد آمیختگی یک دست و مناسب در کل بدن ندارند.

در حقیقت به دلیل وجود انسداد این دوگانگی بروز می کند و بدن دچار این مشکل می شود. این دوگانگی ناشی از سبک زندگی نادرست و مصرف درهم و برهم خوراکی ها و مواد غذایی است. در این شرایط خلط هایی که در بدن وجود دارند فازبندی می شوند. اخلاط خشک به سمت بالای بدن می روند و اخلاط تر به دلیل سنگینی که دارند به سمت پایین بدن هدایت می شوند.

چه غذایی چه مزاجی؟

خورش آلو انتخاب دموی مزاج ها

از میان انواع مختلف خوراکی ها و غذاها بهترین انتخاب برای افراد دموی مزاج مصرف غذاهایی است که مزاج سرد و خنک دارند. در میان این غذاها آش انار، خورش آلو، آب زرشک، ماست و عدسی و انواع مرکبات انتخاب های خوبی برای این افراد است. اگرچه توصیه ما این است که هر فرد با مشاوره متخصص طب سنتی و بعد از مطمئن شدن نوع مزاجش رژیم و برنامه غذایی اش را با دستوران پزشک تنظیم کند.

نوشیدن شربت قدومه شیرازی صبح ها قبل از صرف صبحانه نیز انتخاب خوبی است. این نوشیدنی سنتی می تواند به بهبود عملکرد روده ها در افراد دموی کمک کند. از طرفی پرهیز از مصرف غذاهایی که مزاج گرم دارند به این افراد کمک می کند تا نشاط و سلامتی بیشتری داشته باشند.

گنجاندن غذاهای با طبع گرم تنها به افزایش و غلبه خط دم در بدن منتهی می شود که می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. پس تا می توانید از گنجاندن انواع ماکارونی و غذاهایی که با گوشت گوسفند و بوقلمون تهیه می شوند پرهیز کنید و حتی مصرف سبزیجات گرم مثل هویج، ترب، زیتون و انجیر را نیز به حداقل برسانید.

بلغمی هستید دور عدسی خط بکشید

افراد بلغمی به دلیل مزاج سرد و ترشان باید در مصرف غذاها و خوراکی هایی که مزاج سرد دارند پرهیز داشته باشند؛ بنابراین این گروه می توانند با تجویز پزشک طب سنتی مصرف گوشت گاو و گوساله را به حداقل برسانند و از گوشت گوسفند یا شتر و حتی گوشت بوقلمون که طبع گرم دارند برای تهیه غذا استفاده کنند.

عدسی و قارچ و سیب زمینی هم از جمله موادی است که باید مصرف آن را در برنامه غذایی شان به حداقل برسانند. مزه دار کردن غذا با ادویه ها و سبزیجات معطر که طبع گرم دارند همچون زعفران، دارچین، هل، خردل، نعناع، ریحان، کرفس و ترخون نیز از دیگر نکاتی است که برای این گروه مناسب است.

صفراوی هستید از سالاد جدا نشوید

از آنجا که افراد صفراوی مزاجی گرم و خشک دارند بهتر است در برنامه غذایی شان در کنار وعده های غذایی از سبزیجات و سالاد استفاده کنند؛ آن هم سالادی که در آن کاهو و گوجه خیار با آب لیموی تازه مزه دار شده است.

این افراد می توانند با مصرف ماهی و ماست و انواع لبنیات انتخاب درستی برای وعده غذایی شان داشته باشند. البته دستورات غذایی متنوعی نه تنها برای این گروه بلکه برای تمامی گروه های نهگانه مزاج وجود دارد که تنها با مشورت دقیق با متخصص طب سنتی توصیه می شود.

برخلاف بلغمی ها که می توانند به راحتی سراغ انواع ادویه بروند، صفراوی مزاج ها باید از مصرف ادویه های گرم مثل دارچین و زنجبیل پرهیز کنند و تا می توانند میوه ها و سبزیجاتی مثل سیب و هویج و کدو و عدس و ماش و هلو به برنامه میان وعده هایشان اضافه کنند.

سودازاها را فراموش کنید

برای آنها که سوداوی مزاج هستند پرهیز از مصرف خوراکی ها و غذاهای سودازا خیلی اهمیت دارد؛ بنابراین تا جایی که می توانید مصرف غذاهایی که در آنها از بادمجان، فلفل دلمه و کلم بروکلی استفاده شده پرهیز کنید. با پزشک سنتی مشورت کنید و جایگزینی مناسب برای گوشت گاو که از انواع گوشت های سودازاست، در نظر بگیرید.


تا جایی که می توانید سماق را چاشنی غذای تان کنید و از آبغوره و سرکه برای طعم دار کردن غذا و سالاد کمک بگیرید. میوه هایی مثل زالزالک، سنجد، آلبالو، انار و نارنجی را مطابق فصل در برنامه غذایی تان بگنجانید تا سلامت و نشاط بیشتری را تجربه کنید.

آیا می توان مزاج را تغییر داد؟

در طب سنتی تدابیر و راهکارهای متنوعی برای تغییر مزاج وجود دارد؛ بنابراین امکان آن وجود دارد اما کار چندان ساده ای نیست و تنها در شرایط خاص به بیماران توصیه می شود. با همه اینها می توان مزاج های سرد را به گرم و مزاج های گرم را به سرد تبدیل کرد اما واقعیت این است که ما این کار را مخصوصا در مورد دوم یعنی تغییر مزاج گرم به سرد اصلا درست نمی دانیم.

مهمترین علتی که برای آن داریم این است که در مزاج های گرم انرژی حیاتی در بدن وجود دارد که خود مهمترین اصل برای سلامت است. حالا اگر بیاییم این مزاج را به سمت سردی هدایت کنیم یعنی داریم به مرور انرژی حیات را در بدن فرد کاهش می دهیم؛ بنابراین این کار توصیه نمی شود مگر در شرایطی که متخصص یا پزشک طب سنتی برای درمان یا کنترل بیماری آن هم در شرایط خاص تغییر مزاج گرم به سرد را تجویز کند اما در مورد تغییر مزاج سرد به گرم موضوع فرق می کند؛ اگرچه باز هم باید تاکید کنم که این مسیر باید با مشاوره متخصص طب سنتی و فرد کاربلد انجام شود چون در صورتی که استانداردهای کار رعایتت نشود، این فرآیند با عوارض و بیماری همراه خواهد شد.

منبع : تندرستی