زعفران‌هایی که خطرناکند

مدیر کل آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و دارو، با بیان اینکه یکی از تقلبات زعفران استفاده از رنگ‌های مصنوعی، از جمله ماده‌ای موسوم به "دختر خواب" است، گفت: این ماده فرآورده‌ای شیمیایی و خطرناک بوده که به صورت کاملا سنتزی ساخته می‌شود و به سرعت در آب حل شده و رنگ زرد متمایل به قرمز زعفرانی را ایجاد می‌کند.

دکتر حسین رستگار با اعلام این خبر، گفت: این ماده در اصطلاح بومی و محلی "دختر خواب" نامیده می‌شود، فاقد هرگونه عطر است و تنها رنگی مشابه زعفران ایجاد می‌کند. البته زعفران "دخترپیچ"، زعفران اصل و محصولی صادراتی است. درحالیکه دختر خواب با مشخصات رنگی زعفران، ماده کاملا شیمیایی و خطرناک است.

وی ادامه داد: زعفران به عنوان یک داروی گیاهی و ماده رنگ‌زا برای تزئین فرآورده‌های غذایی، دارای مصارف بالا و متنوعی است. همچنین زعفران دارای اثرات موثر درمانی متعددی از جمله اثرات ضد افسردگی، شاداب بخشی، تقویت سیستم عصبی، تقویت سیستم گوارشی و خواص متنوع دیگر است. همچنین در کنار اثرات درمانی این داروی گیاهی این فرآورده یک ماده رنگی پرمصرف در تزئین مواد غذایی نیز استفاده می‌شود.

مدیر کل آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و دارو افزود: زعفران دسته‌ای یا دخترپیچ، زعفرانی است که کل قسمت کلاله و خامه با یکدیگر با نخ پیچیده یا بسته‌بندی می‌شود. علی‌رغم اینکه زعفران دخترپیچ به علت اضافه شدن قسمت تحتانی خامه به قسمت رنگ‌زا کلاله از نظر وزنی نسبت به سایر زعفران‌ها از جمله نگین و پوشال در مجموع رنگ کمتری را به همراه خواهد داشت، اما زعفران دخترپیچ به دلیل وجود تقلبات کمتر، از سایر زعفران‌ها بهتر است.

رستگار تاکید کرد: نوع زعفران یک ماده شیمیایی خطرناک بنام دختر خواب نیز گاهی با مشخصات رنگی زعفران به عنوان یک تقلب مهم و خطرناک بر سلامتی گاهی در تزئین مواد غذایی در برخی از مراکز تهیه موادغذایی می‌تواند، استفاده شود. به طور کلی علی‌رغم اثرات درمانی متعدد زعفران، میزان مصرف این فرآورده نیز نباید از بیش از حد مجاز آن باشد. زیرا مصرف متعارف آن خاصیت دارویی و مصرف بیش از حد آن نیز می‌تواند اثر سمی داشته باشد. مصرف سه گرم زعفران در ماه برای هر فرد مناسب است و استفاده بیش از پنج گرم زعفران در یک وعده غذایی‌، عوارضی همچون سرگیجه، کاهش تعداد ضربان قلب و احساس تهوع در پی دارد؛ همچنین مصرف میزان بالای زعفران در دوران بارداری احتمال سقط جنین را افزایش می دهد.

مدیر کل آزمایشگاه های مرجع کنترل غذا و دارو، با بیان اینکه زعفران را باید در شیشه‌های دربسته و دور از نور نگهداری کرد، گفت: این موارد باعث می شود زعفران عطر و رنگ خود را در اثر نور و حرارت از دست می‌دهد.

رستگار افزود: زعفران در بازار مصرف به شکل های مختلفی ارائه می شود که برخی از آن ها دارای شکل و کیفیت مورد تایید همانند زعفران دخترپیچ به عنوان محصول اصل و صادراتی و در مقابل محصولات تقلبی زعفران همچون دخترخواب ، پودر زعفران و غیره را می توان نام برد که به عنوان محصولات مضر سلامت معمولا در مراکز غیر معتبر عرضه می شود.

وی با بیان اینکه مشخصات زعفران دختر پیچ و دختر خواب شامل کلاله قرمز رنگ زعفران به همراه سه تا پنج سانتی متر خامه (سفید رنگ) متصل به آن که به صورت مرتب کنار هم چیده شده نخ پیچ می‌شوند، گفت: به دلیل اینکه در گذشته این کار به وسیله دختر بچه‌ها انجام می‌شده، به اصطلاح آن را دختر پیچ نامیده‌اند.

به گزارش ایسنا، بنابر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، وی همچنین گفت: قدرت رنگ‌دهی زعفران دسته بین 120 تا 150 است. در بازار این نوع زعفران نسبت به زعفران‌های پوشال و نگین کمتر است و عمده مصرف آن در صادرات است. میزان رنگ این نوع زعفران به دلیل داشتن خامه سفید در پایین آن کمتر از زعفران نگین و پوشال است.