داستان پر ابهام فلوجه

به دنبال تنگ تر شدن حلقه محاصره فلوجه دومین شهر بزرگ استان الانبار واقع در حدود 45 كیلومتری غرب بغداد و موج رسانه ای شكل گرفته در خصوص وضعیت غیرنظامیان، برنامه غذای سازمان ملل نیز روز سه شنبه اوضاع انسانی 60 هزار غیر نظامی را در این شهر وخیم گزارش كرده است، حال آنكه اساسا این اطلاعات از سوی فرماندهان نظامی منطقه تایید نمی شود.

نخستین بار پس از آنكه یك موج رسانه ای درباره وخامت اوضاع رسانه ای در فلوجه شكل گرفت، اواخر زمستان سال گذشته بود كه سفیر سعودی ثامر السبهان در اظهاراتی رسانه ای خواستار گشودن یك گذرگاه برای كمك به اهالی این شهر شد و وضع غیرنظامیان این شهر را نگران كننده خواند.

همچنین برخی مقام های استان الانبار از جمله شهر فلوجه كه اكنون در بغداد ساكن هستند، گزارش هایی مبنی بر كشتار مردم شهر توسط داعش و انداختن جنازه به داخل فرات و همچنین ممانعت این گروه از خروج غیر نظامیان انتشار دادند؛ گزارش هایی كه هیچ گاه مورد تایید قرار نگرفت، اما دستمایه بیانیه هایی از سوی برخی سازمان های بین المللی مانند دیده بان حقوق بشر قرار گرفت تا نیروهای امنیتی و مردمی عراق را متهم كنند كه با محاصره فلوجه یك فاجعه انسانی در این شهر را پدید آورده اند.

البته هر بار این گزارش ها به محاق رفت و سر و صداها خوابید، دوباره از سوی برخی جناح های سیاسی در عراق و رسانه های منطقه ای دامن زده شد.

این بار نیز خبرگزاری انگلیسی رویترز به نقل از گزارش مستند برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل خبری داده كه در آن ' از وخامت اوضاع انسانی در فلوجه' كه دلیل آن ادامه محاصره این شهر ذكر شده، ابراز نگرانی كرده است.

این گزارش كه در ماه مارس و از طریق نظرخواهی تلفنی با داخل فلوجه تهیه شده، به كمبود مواد غذایی و افزایش قیمت حبوبات اشاره دارد؛ موضوعی كه اصالت این گزارش را مورد تردید قرار می دهد و در گزارش نهاد وابسته به سازمان ملل هم به آن اشاره شده كه ' سیطره داعش بر دكل ها و برج ها و مراكز مخابراتی فلوجه، سبب شده، دسترسی به شهروندان و اطلاعات قابل اعتماد دریافتی بسیار سخت باشد. '

برخی جریان های سیاسی، رسانه های عرب منطقه و سازمان های بین المللی، در حالی از اوضاع انسانی فلوجه ابراز نگرانی می كنند كه نه اطلاعات آنان از داخل این شهر دقیق است و نه اجازه عملیات نظامی به نیروهای عراقی برای آزادسازی این شهر داده می شود.

درحالی كه فلوجه تنها حدود 45 كیلومتر با بغداد مركز عراق فاصله دارد و همواره تهدید مستقیم این شهر محسوب می شود، اما چندین بار طی یك سال گذشته تلاش های ارتش و نیروهای مردمی برای حركت به سمت این شهر به دلیل مخالفت هایی كه رسما اعلام نمی شود، متوقف شده است.

نكاتی كه ماجرای فلوجه را پر از ابهام آمیز و سوال برانگیز كرده ، به ترتیب زیر است.
- آمارهایی كه رسانه های عرب منطقه و سازمان های بین المللی از حضور غیرنظامیان در این شهر ارائه می كنند با آمارهای مقام های رسمی و فرماندهان میدانی اختلاف شدیدی دارد ، بطوری كه در آخرین مورد نهاد وابسته به سازمان ملل (برنامه جهانی غذا) تعداد شهروندان را 60 هزار نفر تخمین زده است ، درحالی كه مقام های رسمی عراق این رقم را كمتر از 10 هزار نفر ذكر می كنند و فرماندهان میدانی معتقدند كه باقی مانده جمعیت غیر نظامی در این شهر حدود 2 هزار نفر است.

- درحالی درباره غیرنظامیان فلوجه حساسیت و نگرانی وجود دارد كه عملیات آزادسازی پیش از این در بسیاری از شهرها و روستاهای عراق كه تحت اشغال داعش بوده، ازجمله شهر الرمادی مركز الانبار بدون صدمه دیدن حتی یك غیر نظامی همراه بوده است.

- ادعاها درباره وضعیت فلوجه بعضا بسیار بزرگنمایی شده و غیر واقعی است، بطوری كه مثلا هفته گذشته اعلام شد كه بهای هر كیسه آرد در این شهر به 700 دلار رسیده است. یا اینكه برخی مقام ها اعلام كردند كه داعش صدها تن از اهالی شهر را بخاطر خروج از شهر كشته و در رودخانه فرات انداخته اند، حال آنكه چنین گزارش هایی در الرمادی یا تكریت یا اخیرا در هیت و كبیسه نوجود نداشته است.

- همچنین یك كمیته مذاكره كننده از سوی اهالی فلوجه هفته گذشته با دولت عراق درباره چگونگی ارسال محموله های غذایی و دارویی به بغداد آمد و مجوز انتقال این محموله را دریافت كرده كه رئیس این هیات فردی به نام الدلیمی معرفی شده است.

- در شرایطی كه دولت عراق طی ماه های گذشته بارها از اهالی این شهر خواسته است، فلوجه را ترك كنند، در گزارش های حاضر گفته می شود كه مردم قادر به ترك شهر نیستند و داعش از آنان به عنوان سپر انسانی استفاده می كند، این درحالی است كه در اسفند ماه گذشته همین منابع از وقوع یك انقلاب عشایری در فلوجه خبر داده و ادعا كردند كه مردم در حال به دست گرفتن كنترل شهر هستند و حتی محلاتی را از كنترل داعش خارج كرده اند كه بعد مشخص شد تنها یك درگیری درون تشكیلاتی بوده است.

اكنون ماجرای فلوجه به یك سوال جدی در عراق تبدیل شده و آن این كه چرا به جای این همه جنجال رسانه ای كه به گفته بسیاری از فعالان سیاسی عراق، یك پای آن سفارت سعودی و یك ضلع دیگر آن برخی جریان های غربی هستند، از انجام عملیات نظامی برای حل مشكل این شهر جلوگیری می شود، همانطور كه در الرمادی انجام شد و هیچ شهروندی هم آسیب ندید؟

فلوجه بر خلاف سایر شهرهای عراق، دستكم 6 ماه زودتر از سقوط موصل و هجوم سراسری داعش به عراق به دست داعش افتاده بود و مقام های امنیتی عراق در آذر ماه 92 فاش كردند، سقوط این شهر ناشی از چادرهای تحصنی بوده كه در آن سعودی ها و قطری ها سرمایه گذاری كرده بودند.