قند از فضا به زمین باریده شده است؟

محققان به تازگی کشف کرده‌اند که قند، یکی از موارد ضروری برای زندگی، احتمالا در فضا شکل گرفته است و سپس مثل باران به روی زمین جوان باریده است.

به نقل از ScienceNews، مطابق تحقیقات کرنلا مینرت از دانشگاه نیس و سوفیا آنتیپولیس و همکارانشان در فرانسه، قند ساده ریبوز (قند حلقوی دارای پنج کربن)، که عضو بسیار مهم از ماشین مولکولی درون سلولی است، روی ترکیبی از یخ که با تابش اشعه ماوراء بنفش منفجر شده، تشکیل می‌شود.

این یخ‌ها، یخ‌های معمولی ستاره‌های دنباله‌دار هستند و گمان می‌رود ذرات غبار بین‌ ستاره‌ای را که در اطراف ستاره‌های جوان در حال چرخش هستند، پوشانده باشد. ریبوز ستون فقرات رشته‌های RNA است. RNA مولکولی است که به بیرون آمدن اطلاعات و دستورالعمل‌های کدبندی‌شده در ژن‌ها کمک می‌کند. RNA در کلیه جانداران موجود بر کره زمین یافت می‌شود و به عنوان ماده بنیادی DNA از میلیاردها سال پیش بوده است. پژوهشگران سال‌ها به جست‌وجوی راهی برای یافتن ریبوز بر اثر تابش به یخ‌ها بوده‌اند اما تاکنون موفق به نمایش آن نشده‌اند.

سایر بخش‌های بیولوژیک هستی یا در فضا شکل گرفته‌اند و یا در آزمایشگاه‌ها قبلاً تولید شده‌اند. سال گذشته پژوهشگران موفق به تولید اوراسیل، سیتوزین و تیمین (که در ساختار RNA وجود دارند) در یک محیط شبیه‌سازی شده با فضا شدند.

محققان همچنین در شهاب‌سنگ‌ها ترکیبات آمینو اسیدی را یافته‌اند که پس از اتصال با یکدیگر باعث تشکیل شدن پروتئین می‌شوند.

سال 2014، ستاره‌شناسان موفق به یافتن مولکول سیانید ایزوپروپیل در ابرهای گازی نزدیک به مرکز کهکشان شدند که مشابه ترکیبات آمینو اسید هستند. همچنین 10 سال قبل دانشمندان گزارش دادند که قند ساده گلوکو آلدئید را در ابر مشابه یافته‌اند.

مینرت و همکارانشان در آزمایشی آب، متانول و آمونیاک را داخل یک محفظه خلا تا دمای منفی 195 درجه سانتی‌گراد سرد کردند تا ذرات یخ تشکیل شوند. سپس به منظور شبیه‌سازی تابش یک ستاره جوان، یخ تشکیل شده را در معرض تابش پرتو ماوراء بنفش قرار دادند. پس از گرم شدن و بازگشت آن به دمای اتاق، متوجه شکل‌گیری یک مولکول آلی قیفی شکل (در حدود 55 مولکول به طور کلی که شامل ریبوز نیز بودند) روی یخ شدند.

به گفته رژی‌هادسون، شیمیدان فضائی مستقر در مرکز هوا -فضای گرین بلت ناسا، نتایج آزمایش انجام شده به اندازه کافی حیرت‌آور نبود چراکه پژوهشگران از زمان‌های بسیار قبل اعلام کرده بودند که قند از یخ‌های بین سیاره‌ای آمده است و مطابق اصول شیمی 155 سال پیش اثبات شده‌اند اما تا آن روز کسی نتوانسته بود به صورت عملی به اثبات رساند.

یکی از چالش‌های پیش رو در آزمایش‌ها این است که ترکیبات شکل گرفته معمولاً آلوده کننده هستند. از دیگر مولکول‌هایی که در این آزمایش‌ها می‌توان استفاده کرد اتیلن گلیکول است که در واقع به عنوان ضدیخ شناخته می‌شود.

هرچند در انتخاب مواد اولیه این آزمایش مجاز به انتخاب هستیم اما پژوهشگران اکثراّ از یخ متانول استفاده می‌کنند که شامل نوعی از کربن می‌شود که به کربن 13 مشهور است. ترکیبات آلوده کننده بیشتر توسط کربن سبکتر یعنی کربن 12 منتقل می‌شوند.

هادسون همچنین می‌گوید که بیان نحوه شکل‌گیری مولکول‌ها هنگام سرمایش تا تبدیل شدن به یخ‌ها و همچنین گرمایش آنها بسیار سخت است. ‌هادسون و مینرت هر دو می‌گویند که تامین دمای بالا برای یخ‌دانه‌های بین‌ سیاره‌ای موضوع سختی نیست. ستاره‌های جوان به تناوب ریزدانه‌های کمربندی محیط پیرامون خود را گرم می‌کنند و آن دسته از یخ‌دانه‌هایی که روی زمین خواهند رسید اینگونه گرم خواهند شد. احتمالا ریبوز به جای تشکیل شدن در فضا، پس از جمع شدن و رسیدن به سطح زمین و تحت فشار تشکیل شده باشد.

گفتنی است که تاکنون هیچ کس، ریبوز را در ستاره‌های دنباله‌دار و یا سیارک‌ها ندیده است اما ممکن است برخی ماموریت‌هایی که در آینده انجام خواهند شد، شانس دیدن آن را به ما بدهند.