تولد مجلس اعتدالی در متفاوت ترین انتخابات

روزنامه ایران در یادداشتی به قلم محمد نوری نوشت:

ایرانیان جمعه هفتم اسفند در انتخاباتی حضور یافتند که در زبان رسانه‌های جهان به نام «متفاوت‌ترین انتخاب» نام گرفته است. صاحبنظران به درستی گفتند و نوشتند که رأی و رفتار شهروند ایرانی در جمعه 7 اسفند تداعی روز خاطره‌انگیز 24 خرداد 92 را داشت. اگر میوه و محصول انتخاب آن روز، تولد دولتی معتدل در اقلیم سیاسی ایران بود اکنون انتظار می‌رود انتخاب اسفند 94 به تولد مجلسی با چهره اعتدالی بینجامد.

از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم تا مجلس دهم، فضای سیاسی ایران دچار تلاطم‌ها و تغییرهای بسیار شد اما آنچه تغییر نکرد همانا نگاه تازه ایرانی‌ها به سوی افق اعتدال و آرامش است. گویی آحاد ایرانیان سه سال را با این امید و انتظار به سر کردند تا در واپسین روزهای اسفند 94 باز هم اراده خویش برای تغییر مسالمت‌آمیز در گوشه دیگری از ساختار سیاست ایران را به نمایش بگذارند.

بی‌گمان صندوق‌های رأی 7 اسفند تغییری تازه را در ساحت سیاست ایران رقم زده است. اگر در صدا و سخن شهروند ایرانی که ساعت‌های طولانی در صف ابراز رأی و اندیشه خویش سپری کردند تأمل کنیم در خواهیم یافت که عرصه سیاست ایران بعد از انتخابات اخیر، فضا و مختصات تازه یافته است.

برخی ناظران گفته‌اند که 80 درصد ترکیب مجلس تغییر کرده است اما جابه‌جایی صندلی‌ها و آدم ها یک بعد «قصه تغییر» است جنبه‌های دیگر این تحول را باید در میدانی که رئیس جمهوری از آن به عنوان پوست‌اندازی در پارلمان تعبیر می‌کند، جست‌وجو کرد. 

اکنون وقت تأمل و تعمق در کم و کیف انتخاباتی است که عدد ارزشمند عدد 33 میلیون رای و مشارکت 60 درصدی را ثبت کرده است. همه  طیف‌ها و جریان‌های سیاسی گریز و گزیری از این ندارند که در پیام‌های نهفته رأی شهروندان تأمل کنند و از آموزه‌های انتخابات پلی برای دستیابی به موفقیت‌های فردا بسازند. در این مجال به پاره‌ای از این ویژگی‌ها و ممیزات این انتخابات نگاه می‌افکنیم.

می‌توان 7 اسفند را نقطه عطفی در تغییر الگوی مشارکت سیاسی بر شمرد. برای اولین بار در کارزار این انتخابات، الگوهای سنتی تبلیغات برافتاد؛ نه نشانی از تبلیغات پرهیاهوی محیطی و خیابانی بود نه بسیج و تهییج گسترده در آنتن صدا و سیما. ماجرای مشارکت و رأی دادن ایرانی‌ها در 7 اسفند با کمترین بهره از تبلیغات سنتی صورت گرفت. از این نظر مشارکت آنها ارزش و قیمت بالا و والا دارد. مشارکت روز 7 اسفند بیش از همه به الگوهای مدرن و مدنی مشارکت سیاسی نزدیک است مدلی که در آن عنصر اقناع جایگزین عناصر الزام و تکلیف می‌شود و شرکت کنندگان پیش از  انداختن هر رأی به محاسبه سود و زیان  می‌نشینند. آنگونه که خبرنگاران روایت کردند شهروندان ایرانی این بار پیش از آمدن به میدان رأی گیری، مراحلی از بحث و اقناع را در محفل دوستان، خانواده‌ها و محیط‌های کار به انجام رساندند و دست آخر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام به میدان شورانگیز بحث بر سر رفتن و نرفتن به پای صندوق‌های رأی تبدیل شد.

شهروندانی که روز جمعه مراکز رأی گیری را به صحنه یک حماسه سیاسی تبدیل کردند پیش از آن بر موج‌های سنگینی از یأس و ناامیدی غالب آمدند. اتفاق شگفت این است که اقتصاد آسیب‌دیده ایران از دوره تحریم هنوز سایه سنگین بر ذهن و روان شهروند ایرانی افکنده است و جامعه ایران با انبوه معضلات رکود، بدهی‌ها و کسری بودجه سنگین برجای مانده از دولت سابق دست و پنجه نرم می‌کند. در این میان جناح مخالف دولت فراوان تلاش کرد تا از فضای اقتصاد و حتی میراثی که دولت شریک شان برجای گذاشته برای تبلیغ اهداف خود بهره گیرد اما درست عکس این معادله اتفاق افتاد. در نهایت در کشاکش میان امید و ناامیدی عاقبت جامعه ایران اعتماد خویش را ارزانی دولت اعتدال کرد.

معمای حضور 33 میلیون ایرانی و ثبت مشارکت 60 درصدی یک پاسخ روشن دارد و آن باوری است که آحاد مردم ایران به اثربخشی قدرت رأی و مقوله انتخابات در سرنوشت سیاسی خویش پیدا کردند. ایرانی‌ها به معنی واقعی در دو سال و اندی دوران مذاکره هسته‌ای و فرو ریختن حصارهای تحریم اثر تدبیر و درایت در سیاست‌ورزی را لمس کردند.