آغاز فصلی جدید در رابطه تهران - یونان

روزنامه اعتماد در یادداشتی با قلم محمود فاضلی نوشت: سفر رسمی الکسیس سیپراس نخست وزیر 42 ساله یونان و هیات عالیرتبه سیاسی و اقتصادی همراه به تهران و گفت وگو با عالی ترین مقامات ایرانی بی شک فصل جدیدی در روابط دوجانبه دو کشور تاریخی خواهد گشود.

این روابط پس از به روی کار آمدن دولت این کشور که عمری یک ساله دارد وارد مرحله جدیدی شده است. سفر آقای کوجیاس، وزیر خارجه این کشور به تهران در آذرماه که در پاسخ به سفر همتای ایرانی خود در خردادماه صورت گرفت، مقدمه ورود دو کشور به دور جدید روابط بود.

به اعتقاد وی سیاست خارجی یونان و متقابلا ایران می تواند چارچوبی را تعیین کند که به روابط بیشتر کمک کند. یونان یک کشور اروپایی است و سیاست چندجانبه انرژی را پیگیری می کند. نکته مهم در این سیاست، توسعه روابط با ایران در حوزه روابط گسترده فرهنگی، آموزش و توسعه اقتصادی است.

از دیدگاه وزیر خارجه اقتصاد دو کشور مکمل یکدیگر است و به این ترتیب همکاری ها نیز راحت تر است. توسعه روابط اقتصادی دو کشور به امنیت منطقه نیز کمک می کند و این مهم است که سرمایه گذاران و تجار بتوانند به این همکاری ثبات ببخشند.

یونان در میان کشورهای اتحادیه اروپا همیشه مواضع مثبت تری در مقایسه با شرکای اروپایی خود در قبال ایران داشته است و حتی پس از توافق ایران با 1+5 رسما اعلام داشته است که «به تمام دست اندرکاران مذاکرات درباره پرونده هسته ای ایران که با تمام توان برای رسیدن به توافق نهایی تلاش کردند و منجر به لغو تحریم های غرب علیه ایران شد، تبریک می گوییم.

رسیدن به توافق و اجرای برجام گام مهمی در ایجاد صلح و امنیت است. رسیدن به این توافق مهم و لغو تحریم های جمهوری اسلامی ایران به نفع همه بوده و زمینه را برای توسعه اقتصادی و تجاری بیش از پیش فراهم می کند.» نخست وزیر یونان نیز در طول سال گذشته از توسعه همکاری های اقتصادی با ایران حمایت کرده و آمادگی کشورش را بر افزایش مبادلات تجاری اعلام و تاکید کرد به دلیل کاهش آن در سال های گذشته باید با سرعت بیشتری آن را جبران کرد.

از دیدگاه وی مشارکت ایران به ویژه در همکاری های اقتصادی و انرژی برای یونان حایز اهمیت است. از دیدگاه وی حل و فصل موضوع هسته ای ایران برای همه کشورها مفید و موجب توسعه و ثبات بیشتر منطقه ای می شود. وی تحریم ها علیه ایران را غیرمنصفانه دانسته و تهدیدات و اقدامات تروریستی داعش را تهدید و دغدغه مشترک دو کشور خوانده بود.

یونان پیش از لغو تحریم ها چند همایش اقتصادی با حضور صدها نفر از تجار خود برای شناخت بیشتر تجار با ظرفیت های اقتصادی ایران برگزار کرد. از دیدگاه این کشور روابط تجاری یونان و ایران و زمینه های سرمایه گذاری موجود در ایران موجب شده است که توجه خاصی نسبت به روابط دو کشور وجود داشته باشد.

از دیدگاه آتن، یونان دارای جایگاه استراتژیک ویژه در منطقه است که کمربند بالکان، دریای سیاه و کشورهای شمال اژه را در برمی گیرد و همچنین یونان عضو اتحادیه اروپاست و این یکی از عناصری است که هر سرمایه داری می تواند از آن بهره برداری کند.

از دیدگاه آتن در روابط تجاری دو کشور کالاهای یونان نقش ویژه ای دارند و محصولات تکنولوژیکی و کالاهای بسته بندی شده یونان در سطح جهانی از کیفیت بالایی برخوردار هستند. همچنین در زمینه حمل ونقل، تجارت و کشتیرانی و انرژی نیز ایران می تواند در این روابط مفید باشد.

در بخش گردشگری یونان، مقصد توریستی بسیار خوبی است و آتن اعتقاد دارد در نقشه راه جدید همکاری ها، جهانگردی نقش مهمی ایفا خواهد کرد. انتظار می رود در سفر نخست وزیر پرونده بدهی شرکت نفتی یونان به تهران بسته شود و این امر در دیدار اخیر مقامات نفتی دو کشور در آتن نیز مورد تایید قرار گرفته است.

یونان تا پیش از آغاز تحریم های غرب در سال 2011، حدود 20 درصد از نفت خام مورد نیاز خود را از ایران تامین می کرد و هلنیک پترولیوم بزرگ ترین شرکت پالایشگر نفت یونان یکی از خریداران اصلی نفت خام ایران بود. شرکت یادشده حدود 800 میلیون دلار بابت خرید نفت از ایران پیش از اعمال تحریم ها به ایران بدهکار است.

هر دوطرف در زمینه تسویه بدهی ها به توافق رسیده و درباره امکان انعقاد توافقی قابل قبول خوشبین هستند. هر دوطرف معتقدند تسویه بدهی ها می تواند راه را برای تقویت همکاری ها هموار کند. پیش بینی می شود یونان از نخستین مشتریان اروپایی نفت ایران پس از پایان تحریم ها باشد. شرکت فوق در بیانیه خود اعلام داشته است براساس این قرارداد، این شرکت فورا خرید نفت از ایران را شروع و بدهی برجای مانده خود به ایران را تسویه خواهد کرد.

اما جوان ترین نخست وزیر اتحادیه اروپا این روزها با دغدغه های متعدد داخلی روبه رو است. اولین دولت چپگرای این کشور اگرچه در مخالفت با برنامه سختگیرانه ریاضت اقتصادی قدرت را در این کشور به دست گرفت اما در ادامه مجبور شد پاره ای از شعارهای انتخاباتی خود را نادیده گرفته و حتی شاهد جدایی بخشی از رفقای انقلابی باشد.

دولت برای عدم خروج از حوزه یورو و اتحادیه اروپا مجبور است به تعهدات خود به گروه طلبکاران بین المللی موسوم به تروییکا (صندوق بین المللی پول، بانک مرکزی اروپا و اتحادیه اروپا) پاینبد باشد و همین امر با مخالفت ها و اعتصابات قشرهای مختلف اجتماعی در هفته های اخیر روبه رو شود.

سیپراس و حزبش امیدوارند به زودی ضمن تصویب لایحه نظام بازنشستگی در پارلمان، گام دیگری به سمت بهبود وضعیت اقتصادی بردارند اما این لایحه که با مخالفت تمامی احزاب پارلمانی روبه رو است، برای تصویب راه بسیار دشواری پیش رو دارد.