ارتش توئیتر و فیس‌بوک راهی جنگ با داعش می‌شوند

پایگاه خبری بلومبرگ در گزارشی به افزایش توانایی‌های سایبری داعش پرداخته و در مقابل، همکاری‌های امنیتی شبکه‌های مجازی همچون توئیتر و فیس‌بوک برای مبارزه با این گروه تروریستی را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.

یک سال پیش از آنکه داعش، خلافتش در سوریه و عراق را اعلام کند، عبدالمنعم المشوه بیشتر از هزاران مایل دورتر از عربستان سعودی نسبت به گسترش ناآرامی‌های ناشی از فعالیت داعش هشدار داده بود.

مدیر برنامه‌ای که توسط دولت سعودی حمایت مالی می‌شود و کار آن ردیابی تروریست‌هایی است که در فضای آنلاین فعالیت می‌کنند، گفته که او همانند اوایل سال 2013، شاهد ظهور گرایش‌های جدیدی در میان تروریست‌هاست. این گرایش جدید، تشکیل گروهی است که کمک می‌کند تا تروریست‌ها، پیام‌های رمزگذاری شده را ارسال کنند. دو سال پس از هشدار اولیه المشوه، کشتارهای پاریس رخ داد؛ نخست در ماه ژانویه (دی 1393) در مجله شارلی ابدو و سپس در ماه نوامبر (آبان 1394) که چند مکان را هدف گرفت.

المشوه در گفت‌و‌گویی که در مرکز موسسه وی در ریاض انجام شد، گفت:‌«ما فهمیدیم که آن‌ها دارند واقعیت امروز را می‌سازند. آنچه امروز در دنیای واقعی رخ می‌دهد همان چیزی است که چند روز یا چند ماه قبل، در دنیای مجازی انجام شده است.»
پلیس اروپا (یوروپل) اعلام کرده که تروریست‌ها، به سطحی از پیشرفت تکنولوژیک رسیده‌اند که می‌توانند از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی به گونه‌ای استفاده کنند که گرفتار سرویس‌های امنیتی نشوند.
 
 

ایالات متحد و متحدانش می‌گویند که آن‌ها با پس گیری سرزمین‌هایی همچون کوبانی در سوریه و رمادی در عراق که سال گذشته در اختیار داعش قرار داشت، در حال پیروزی در جنگ علیه داعش هستند. با وجود این، در مناطقی که حملات هوایی نمی‌تواند در آنجاها انجام گیرد [یعنی کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی] همه چیز در حال از دست رفتن است. مناطقی که شرکت‌های آمریکایی در آنجاها حضور دارند. شرکت‌های گوگل و فیس بوک اکنون در کنار مقامات دولتی در حال حمایت [از اقداماتی] برای پاسخ دقیق به حملات داعش هستند.

قلمرو دیجیتالی

اطلاعاتی که توسط المشوه جمع‌آوری شده است، نشان می‌دهد که چگونه داعش، مانورهای دیجیتالی را به عملیات‌های واقعی روی زمین تبدیل می‌کند. پلیس اروپا (یوروپل) اعلام کرده که تروریست‌ها، به سطحی از پیشرفت تکنولوژیک رسیده‌اند که می‌توانند از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی به گونه‌ای استفاده کنند که گرفتار سرویس‌های امنیتی نشوند.

توانایی‌های اینترنتی داعش به آن‌ها کمک می‌کند تا هزاران جنگجوی خارجی را اغوا کرده و آن‌ها را برای حملات انفرادی ترغیب کنند.

یک مورد از این موارد، در سان برناردینو در ایالات کالیفرنیا رخ داد. جیمز کومی، مدیر دفتر فدرال تحقیقات ضد تروریسم می‌گوید: «منابع متعدد مربوط به تروریسم، انگیزه‌های قتل را فراهم کرد.» او در یک سخنرانی که دو هفته پس از حملات سان برناردینو انجام شد، گفت که این منابع، افرادی را جذب می‌کنند که از اینترنت، سم لازم را برای چنین حملاتی به دست می‌آورند.

جرارد کوهن، مدیر بخش ایده‌های گوگل دریک گفت‌و‌گوی اینترنتی با ما گفت: «داعش، اولین سازمان تروریستنی است که هم در قلمرو فیزیکی و هم در قلمرو دیجیتالی فعالیت دارد.» او افزود: «جنگ زمینی و جنگ اینترنتی، باید یکسان گرفته شوند و دولت باید با همکاری با شرکت‌های مربوطه بهترین راه برای مبارزه با آن‌ها پیدا کند.»

ره‌یافت‌های جدید

رسانه‌های اجتماعی مجازی با سرویس‌های امنیتی غربی همکاری دارند، اما همواره در مرز بین کمک به مبارزه با تروریسم و تبعیت از سیل تقاضاهای کشورهای جهان مبنی بر پاک کردن پست‌های کاربران در نوسان هستند.

شریل سندبرگ، مدیر ارشد اجرایی شرکت فیس بوک در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس گفت، زمانی که یک صفحه متعلق به داعش پاک می‌شود، یک صفحه دیگر جایگزین آن می‌شود. وی با اشاره به مثالی درباره صفحه یک نئونازی اهل آلمان که در نتیجه کامنت‌های انتقادی مثبت، بسیار تضعیف شده بود، گفت:«بهترین پادزهر برای حرف بد، حرف خوب است.»

به گفته جوانا شیلدز، یک عضو پارلمان بریتانیا که مسئولیت امنیت اینترنت را بر عهده دارد، سال گذشته، یوتیوب، 14 میلیون ویدئو را پاک کرده و توئیتر هم فعالیت 10 هزار حساب متعلق به داعش را به حالت تعلیق در آورده است. شیلدز در کنفرانسی که روز 17 ژانویه (27 دی) در مونیخ برگزار شد، گفت با توجه به اینکه داعش اعضایی از کشورهای مختلف جهان جذب کرده است، پیام‌های تبلیغاتی این گروه به بیش از 20 زبان زنده دنیا تولید می‌شود.

وی افزود: «حرکت تهدید آمیز جدیدی در دوران دیجیتالی شکل گرفته که واکنش جدیدی را می‌طلبد... در حالی که حملات هوایی در حال نابود کردن مواضع آنها در عراق و سوریه است، داعش در حال گشودن جبهه‌ای دیگر در قلب‌ها و اذهان نسل بعدی است و دارد یک جهان‌بینی پیچیده را گسترش می‌دهد.»

ضد حمله

در حالی که استفاده داعش از ابزارهای آنلاین گسترش یافته، تلاش‌هایی از سوی نهادهای اجرای قانون، برای مقابله با آنها نظیر اقداماتی که در مقابل القاعده انجام گرفت، انجام شده است.
با توجه به اینکه داعش اعضایی از کشورهای مختلف جهان جذب کرده است، پیام‌های تبلیغاتی این گروه به بیش از 20 زبان زنده دنیا تولید می‌شود.
 
 

دولت آمریکا در ماه جاری میلادی، تشکیل یک نیروی عمل مقابله با تروریسم خشونت‌بار را اعلام کرد. این گروه جدید قرار است تلاش‌ها در داخل آمریکا و دیگر تلاش‌ها با همراهی شرکای بین‌المللی را متمرکز کند. کاخ سفید روز 8 ژانویه (18 دی) اعلام کرد، تیم امنیتی اوباما با شرکت‌های فن‌آوری در کالیفرنیا دیدار کرده است.

واحد ویژه خدمات پلیس شهری لندن به طور متوسط هر هفته هزار مورد محتوای تروریستی را از روی اینترنت پاک می‌کند، در حالی که یوروپل در ماه ژوئن (خرداد 94) تیمی را برای مقابله با حضور داعش در رسانه‌های اجتماعی ایجاد کرد. ماموریت این تیم توقیف هر حساب کاربری متعلق به داعش در طی دو ساعت اول بعد از ایجاد شدن آن است.

چالش اصلی، بین خاتمه عضوگیری و ترغیب‌هایی است که داعش از طریق اینترنت و شبکه‌های مجازی ایجاد می‌کند و در عین حال، حفظ منابع اطلاعاتی کافی برای از بین بردن جذابیت گروه و خنثی کردن حملات آن است.

تریستان رید، تحلیلگر امنیتی در مرکز مشورتی استراتفور می‌گوید: «پیروزی در فضای سایبری ضرورتا، حضور [تروریست‌ها] در فضای مجازی را خاتمه نمی‌دهد.» وی افزود، پیروزی اصلی، استفاده «از فعالیت های آنلاین برای اهداف اطلاعاتی است.»

روح تروریستی

به ریاض برمیگردیم. جایی که واحد تحت مدیریت المشوه با عنوان «السکینه» در سال 2003 فعالیت خود را در کشوری آغاز کرده که روایت محافظه‌کارانه‌ای از اسلام ارائه می‌دهد و عامل اصلی تشدید فعالیت‌های تروریستی قلمداد می‌شود. پانزده نفر از 19 عامل حملات یازده سپتامبر 2001 شهروندان عربستان سعودی بودند.

السکینه 200 پیکارجوی عضو داعش را در کشورهای حاشیه خلیج فارس شناسایی کرده و پیام‌هایی را برای جذب هر حساب توئیتری بر اساس آنچه آنها ارسال می کنند، طراحی کرده است. این مرکز، برای جذب تروریست‌های حامی فرمان‌ها و فتاوی مذهبی، از روحانیون عالی‌رتبه خواسته تا پیام‌هایی تنظیم کنند که در تضاد با پیام‌های داعش باشد.

به گفته المشوه، هرچند پتانسیل موفقیت این عملیات وجود دارد، اما این تلاش، تنها تعداد محدودی از پیکارجویان را هدف قرار می‌دهد. وی می‌افزاید، آنچه ما نیاز داریم، یک رویکرد جهانی است. «فضای سایبری روح داعش است.»