پرونده پی ام دی برای همیشه بسته شد

بالاخره آمانو در 11 آذر ماه گزارش تاريخي را منتشر شد که منتهي به بسته شدن پرونده PMD ايران براي هميشه خواهد شد. بطوريکه انگار اين پرونده جنجال برانگيز به تاريخ پيوست. پس بايد انتظار داشت بعد از برداشته شدن آخرين مانع اساسي بر سر راه برجام شاهد اجرايي شدن برجام در روزهاي آتي باشيم. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌روز چهارشنبه در گزارش خود درباره ايران اعلام کرد هيچ نشانه معتبري مبني بر فعاليت‌هاي اين کشور در خصوص ساخت بمب هسته‌اي پس از سال 2009 به دست نيامده است. اين خبر بلافاصله به برکينگ نيوز رسانه‌هاي جهان بدل شد.

در اين گزارش نکات مثبت بيشتري وجود داشت. به عنوان مثال در بند 32 مي‌خوانيم:بر مبناي تمام اطلاعاتي که در اختيار آژانس قرار داشت‌... آژانس هيچ نشانه‌اي از يک چرخه سوخت هسته‌اي اعلام شده در ايران فراتر از آن فعاليت‌هايي که پيشتر توسط ايران اعلام شده بود به دست نياورد. به گزارش خبرآنلاين در بند 35 گزارش نيز آمده است:بر مبناي تمام اطلاعاتي که در اختيار آژانس بود، آژانس هيچ نشانه‌اي از اينکه انجام فعاليت‌هايي توسط ايران که مستقيما ريشه در «سند فلز اورانيوم » يا اطلاعات طراحي يک ابزار انفجاري هسته‌اي از طريق يک شبکه مخفي عرضه هسته‌اي داشته باشد نيافته است.

اما اين گزارش 87 بندي که 10 ضميمه هم دارد در قسمت پايان و خلاصه آورده است: آژانس ارزيابي مي‌کند که طيفي از فعاليت‌هاي مرتبط با توسعه وسيله انفجاري هسته‌اي در ايران قبل از پايان سال 2003 ميلادي بعنوان تلاشي هماهنگ، و برخي فعاليت‌ها بعد از سال 2003 ميلادي انجام شده است. آژانس همچنين ارزيابي مي‌کند که اين فعاليتها فراتر از امکان سنجي و مطالعات علمي، و کسب مهارت‌ها و توانمندي‌هاي فني مرتبط و مشخص پيشرفتي نداشته است. آژانس نشانه‌هاي معتبري از فعاليت‌ها در ايران در ارتباط با توسعه وسيله انفجاري هسته‌اي بعد از سال 2009 ميلادي در اختيار ندارد. آژانس همچنين نشانه‌هاي معتبري از انحراف مواد هسته‌اي در ارتباط با ابعاد احتمالي نظامي‌برنامه هسته‌اي ايران نيافته است. اين بخش پاياني که در دو بند 87 و 88 مورد اشاره قرار گرفته تا اندازه زيادي موجبات مختومه کردن پرونده پي ام دي را فراهم مي‌آورد.

اکنون نوبت 1+5 است

سيد عباس عراقچي رييس ستاد پيگيري اجراي برجام گزارش ارزيابي نهايي آژانس از مسائل گذشته را نشانه صلح‌آميز بودن برنامه ايران ارزيابي کرد و گفت: اکنون نوبت 1+5 است که موضوع را در شوراي حکام ببندند.به گزارش ايرنا معاون حقوقي و بين‌الملل وزارت امور خارجه در واکنش به گزارش جديد مديرکل آژانس پيرامون ارزيابي نهايي در‌باره مسايل گذشته موسوم به پي ام دي گفت: گزارش ارزيابي نهايي آژانس در باره مسايل گذشته نشان مي‌دهد که هيچ نشانه‌اي از يک برنامه نظامي‌هسته‌اي و يا انحراف مواد هسته‌اي در ايران پيدا نشده و صلح آميز بودن برنامه ايران اثبات شده است. حالا نوبت 1+5 است که موضوع را در شوراي حکام ببندند.

عراقچي اظهار داشت: آژانس در گزارش خود ضمن اشاره به همکاري‌هاي کامل ايران با آژانس بر طبق نقشه راه اذعان کرده است که اين همکاري‌ها آژانس را قادر ساخته تا ارزيابي نهايي خود از موضوع پي‌ام‌دي را ارائه کند.وي افزود: بنابراين مي‌توان گفت که همه اقدامات در زمينه مسايل گذشته به طور کامل به سرانجام رسيده و موضوع پي ام دي پشت سر گذاشته شده است.

رييس ستاد پيگيري اجراي برجام اظهار داشت: در گزارش آژانس هيچ عبارتي مبني بر عدم پايبندي ايران به تعهداتش طبق ان پي تي وجود ندارد. آژانس همچنين تاييد کرده که هيچ علامتي مبني بر انحراف مواد هسته‌اي در ايران پيدا نشده است. بدين ترتيب اين گزارش بر صلح آميز بودن برنامه هسته‌اي ايران صحه گذارده و راه را براي بسته شدن موضوع در شوراي حکام همواره مي‌کند.

عراقچي گفت: بنابراين کشورهاي عضو گروه 1+5 اکنون مي‌بايست بر طبق بند 14 برجام قطعنامه‌اي را با هدف بستن موضوع به شوراي حکام ارائه کنند. و شوراي حکام نيز نسبت به تصويب اين قطعنامه و بستن پرونده مبادرت نمايد. وي گفت اين اقدام ظرف دو هفته آينده صورت خواهد گرفت. معاون وزير امور خارجه در پاسخ به سوالي مبني بر ادعاي وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ايران اظهار داشت: آژانس به صراحت در ارزيابي نهايي خود تاييد مي‌کند که هيچ نشانه‌اي مبني بر وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ايران وجود ندارد.

عراقچي همچنين در پاسخ به پرسشي در رابطه با اتهامات مربوط به تلاش ايران براي ساخت سلاح هسته‌اي بر مبناي اسناد دريافتي از منابع خارجي، گفت: آژانس در اين گزارش صريحا اعلام کرده که هيچ علامت و نشانه‌اي مبني بر فعاليت‌هاي مرتبط با ساخت سلاح هسته‌اي براساس اسناد ادعايي پيدا نکرده است. وي درباره موضوع مريوان هم گفت که آژانس در گزارش خود اذعان کرده که ادعاي انجام انفجارات آزمايشي درمنطقه مريوان درست نيست و تلويحا بر ادعاي ايران که همواره بر ساختگي بودن اين موضوع تاکيد داشت صحه گذارده است.

رييس ستاد پيگيري اجراي برجام در جواب به اين سوال که آژانس ادعا کرده قبل از سال 2003 فعاليت‌هاي اندکي در رابطه با بعضي فناوري‌هاي با کاربرد دوگانه مرتبط با ساخت سلاح هسته‌اي در ايران انجام شده است گفت: شايد تنها نکته قابل تامل در گزارش آژانس همين اشاره به مطالعه در رابطه با برخي فناوري‌هاي دومنظوره باشد. اولا بايد گفت که مطالعه در مورد تمامي‌فناوري‌هاي دومنظوره در ايران تنها براي مقاصد صلح‌آميز و يا متعارف بوده است. ثانيا مطالعه در خصوص چنين فناوري‌هايي در کشورهاي ديگر نيز معمول است و انجام مي‌شود. مهم اين است که مواد هسته‌اي به سمت مقاصد غير صلح آميز منحرف نشوند و در واقع وظيفه اصلي آژانس نيز تاييد عدم انحراف است.

عراقچي در پاسخ به سوالي مبني بر ادعاي وجود مخزن آزمايش در پارچين در سال 2000 بر اساس عکس‌هاي ماهواره‌اي اظهار داشت: يک سوال مهم اين است که در سال‌هاي 2004 و 2005 که آژانس بر اساس عکس‌هاي ماهواره اي درخواست دسترسي و بازديد از پارچين را کرد به چنين عکس‌هايي استناد نشد. مضافا اينکه ما عکس هوايي معتبري به آژانس نشان داده‌ايم که خلاف ادعاي آژانس را نشان مي‌دهد.

وي اضافه کرد: به هرحال در بازديد مديرکل آژانس از محل، وي به چشم خود ديد که مخزني وجود ندارد و گزارش آژانس نشان مي‌دهد که در نتايج آناليز نمونه‌هاي جمع آوري شده نيز اين ادعاها تأييد نشده است.

انطباق گزارش آژانس با اطمينان آمريکا !

سخنگوي وزارت خارجه آمريکا نيزاعلام کرد: گزارش «آژانس بين‌المللي انرژي اتمي» به معناي آن است که آژانس مي‌تواند « پرونده PMD » را بسته اعلام کند.رويترز در اين گزارش که چهارشنبه شب آن را از وين مخابره کرده آورده است :

«مارک تونر» سخنگوي وزارت امور خارجه آمريکا در ارتباط با گزارش تازه «آژانس بين‌المللي انرژي اتمي» که در خصوص فعاليت‌هاي گذشته هسته‌اي ايران تهيه شده است روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران در واشنگتن گفت‌: «گزارش آژانس با آنچه که آمريکا سالها با اطمينان کامل بر آن صراحت داشت , انطباق کامل دارد».

تونر اشاره کرد: «گزارش آژانس دلالت دارد بر اينکه آژانس قادر خواهد بود پرونده (PMD) را که صراحت دارد آيا ايران در گذشته به دنبال ساخت سلاح هسته‌اي بوده است يا نه را؛ ببندد».

طرح پرونده موسوم به (PMD) از سوي برخي کشورهاي غربي بدون اين که مدرک و مستنداني براي اثبات آن ارائه شود، سالها سبب افزايش تنش در موضوع پرونده هسته‌اي ايران شد. گزارش مديرکل آژانس اکنون به اعتراف مقامات غربي نشان مي‌دهد که اين اتهامات کاملا بي پايه بوده است. سخنگوي وزارت خارجه آمريکا سپس افزود: «اين موضوع همان چيزي است که ايران همواره اصرار داشت اگر آژانس خواستار آن است که ايران بر سر توافق هسته‌اي بدست آمده با قدرت‌هاي بزرگ جهاني پايبند بماند؛ آژانس بايد اين پرونده را مختومه اعلام کند».

وزير انرژي آمريکا نيز تاکيد کرد:‌ تحريم‌هاي ايران در ماه ژانويه زماني که آژانس تاييد کند تهران به تعهداتش عمل کرده است، برداشته خواهد شد. به گزارش ‌ايسنا‌، ارنست مونيز، وزير انرژي آمريکا روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه سي ان ان با اشاره به گزارش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌در خصوص مسائل باقيمانده در برنامه هسته‌اي گذشته و حال ايران که عصر روز چهارشنبه منتشر شد، گفت: هيچ نگراني درباره فعاليت‌هاي ايران در ارتباط با تسليحات هسته‌اي يا فعاليت‌هايي در چرخه سوخت، در چارچوب توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5‌ وجود ندارد.وزير انرژي آمريکا افزود: ما متعهد به لغو تحريم‌هاي مرتبط هسته‌اي ايران هستيم. من تاکيد مي‌کنم که تحريم‌هاي هسته‌اي و نه تحريم‌هايي که در ارتباط با ديگر مسائل است، در ماه ژانويه زماني که آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌پايبندي ايران به تعهداتش را تاييد کند، برداشته خواهد شد. واضح است که اين تعهدات سخت و البته ضروري هستند.وي تصريح کرد: توافق ما اين است که آن‌ها (ايراني‌ها) بايد در ازاي رفع تحريم‌هاي مرتبط هسته‌اي، برنامه هسته‌اي خود را به ميزان قابل توجهي محدود کنند.گفتني است توصيه‌هايي مبني بر بسته شدن PMD به شوراي حکام از سوي اعضاي 1+5 نيز در روزهاي قبل صورت گرفته بود.

نماينده ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ‌نيز گفت: معاون مدير کل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌گفته است که از ديد اين آژانس نقشه راه پايان يافته و نيازي به اقدامات جديد و نقشه راه 2 وجود ندارد. رضا نجفي ر وين افزود: امروز معاون مديرکل آژانس در امور پادمان‌ها بعد از جلسه کميته برنامه و بودجه آژانس، گزارش ارزيابي نهايي در خصوص مسايل باقيمانده گذشته و حال برنامه هسته‌اي ايران را ارائه کرد. وي افزود: آقاي واريورانتا ضمن تشريح بخش‌هاي مختلف گزارش تاکيد کرد که از ديد آژانس نقشه راه پايان يافته است و نيازي به اقدامات جديد يا نقشه راه 2 وجود ندارد.

عضو تيم مذاکره کننده هسته‌اي کشورمان در واکنش به گزارش مدير‌کل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌در يادداشتي آورده است: اين گزارش فقط يک انتخاب جلوي پاي شوراي حکام مي‌گذارد و آنهم مختومه کردن پرونده پي ام دي است؛بحث پي‌ام‌دي ديگر به تاريخ پيوسته است.

به گزارش ايرنا، حميد بعيدي‌نژاد مديرکل سياسي و امنيت بين‌الملل وزارت امور خارجه پس از انتشار گزارش مديرکل آژانس بين‌اللملي اتمي ‌در حساب شخصي اينستاگرام خود نوشت: ساعتي پيش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي‌گزارش ارزيابي نهايي خود را در خصوص آنچه اصطلاحا پي ام دي خوانده مي‌شود، منتشر کرد؛ آژانس صراحتا و به طور مطلق در انتهاي گزارش چنين مي‌گويد که آژانس هيچ نشانه‌اي از انحراف مواد هسته‌اي در ارتباط با پي‌ام‌دي در برنامه هسته‌اي ايران نيافته است. اين بند کلي تکليف همه را بخوبي روشن کرده است و با قوي‌ترين بيان ممکن و بدون هيچگونه شرط و شروطي صلح‌آميز بودن برنامه هسته‌اي ايران را تاييد کرده است. بعيدي‌نژاد در ادامه مي‌افزايد که در بخش‌هاي ديگر گزارش نيز آژانس اين موارد را اعلام کرده است: آژانس هيچ شواهدي مبني بر وجود برنامه توسعه تجهيزات انفجاري سلاح هسته‌اي و يا برنامه توسعه و توليد سلاحهاي هسته‌اي در ايران پيدا نکرده است. آژانس هيچ شواهدي مبني بر انحراف برنامه هسته‌اي ايران به مقاصد غير ‌صلح‌آميز پيدا نکرده است. آژانس هيچ شواهدي مبني بر وجود برنامه چرخه سوخت هسته‌اي اعلام نشده در ايران پيدا نکرده است. تجزيه و تحليل نمونه‌هاي اخذ شده از تاسيسات مورد ادعاي کار نظامي‌هسته‌اي در ايران هيچ نشاني از کار بر روي اورانيوم دست ساخت انسان را نشان نمي‌دهد. ادعاي انجام انفجار هسته‌اي در ايران به‌هيچ‌وجه براي آژانس اثبات نشده است.

در ادامه اين يادداشت آمده است: در کنار اين بندهاي کاملا روشن، آژانس در بندي ديگر از گزارش خود اعلام کرده است که بويژه در سال‌هاي قبل از 2003 ميلادي، ايران برخي فعاليت‌هاي مشخصي را انجام داده است که اين فعاليت‌ها کاربردهاي تسليحاتي نظامي‌متعارف و حتي در مواردي کاربردهاي صنعتي دارند، ولي بخشي از آن فعاليت‌ها مي‌تواند به کاربردهاي خاص مربوط به توسعه ‌تجهيزات انفجاري سلاحهاي هسته‌اي نيز مرتبط باشند.

رئيس تيم کارشناسي مذاکره‌کننده ايران در اين يادداشت مي‌افزايد: آژانس در عين حال تاکيد کرده است که اين مطالعات نيز هيچگاه از مطالعاتي علمي ‌و صرفا امکان سنجي و براي کسب برخي قابليت‌ها و توانمندي‌ها فراتر نرفته‌اند.