خرید هواپیماها بدون رعایت استاندارد

ورود هواپیماهای جدید به سامانه حمل و نقل هوایی این روزها به یک مشغله برای شرکت های هواپیمایی تبدیل شده و در این زمینه هر شرکتی به دنبال خرید هواپیمایی به فراخور شرایط خود هستند البته قوانین هم چهارچوبهای مشخصی برای این خریداران فراهم کرده است.

براساس این گزارش قوانین خرید پرنده های آهنی کمی تغییر کرده بطوریکه ورود هواپیماهای با عمر بالای 15 سال به ناوگان هواپیمایی کشور ممنوع شده اما شرکت‌ها می‌توانند با خارج کردن یکی از هواپیماهای بالای 25 سال خود از ناوگان، یک هواپیمای با عمر 15 سال را وارد کنند این درحالی است که
در دستورالعمل قبلی تبصره هایی برای ورود هواپیماهای با عمر بیش از 30سال در کشور و جود داشته است.

این درحالی است که طبق گفته وزیر راه و شهر سازی "متاسفانه شرکت‌های خصوصی ما در بدو تولد پیر متولد شده‌اند و ۱۸ ایرلاین کشور میانگین عمر هواپیماهایشان ۲۲.۵ سال است"؛ نکته قابل تامل در این خصوص آن است که با وجود تغییر رویه در خرید هواپیماها، شرکت های هواپیمایی تلاشی نمی کنند که عمر ناوگانشان را کاهش دهند؛ طبق شنیده های خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان برخی ایرلاین های تازه تاسیس برخلاف قوانین اقدام به خرید هواپیماهایی کرده اند که عمرشان از 15 سال بیشتر است و همچنین میزان کارکردشان از 60 هزار کیلومتر نیز بالاتر است.

موضوع مهم دیگری که در این خصوص رعایت نشده است آن است که بعد از فوت معاونت استاندارد هواپیمایی کشور هنوز کسی بر این مسند نه نشسته است و مشخص نیست که چه کسی صلاحیت فنی این هواپیماها را تایید می کند.

ورود هواپیما به کشور منوط به مجوز سازمان هواپیمایی کشور

در همین رابطه مقصود اسعدی سامانی دبير انجمن شركت‌‌هاي هواپيمايي در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص ورود هواپیماهای جدید به کشور اظهار داشت: سازمان هواپیمایی کشور به عنوان متولی در عرصه حمل و نقل هوایی در ورود هواپیماهای جدید کنترل و نظارت دارد.

وی با اشاره به اینکه تنها زمانی یک فروند هواپیما وارد کشور می‌شود که تاییدیه سازمان هواپیمایی را اخذ کرده باشد گفت: در این خصوص اقدامات نظارتی و کنترلی براساس ضوابط و مقررات از سوی سازمان هواپیمایی کشورصورت می‌گیرد بنابراین ضوابط تنها هواپیمایی اجازه ورود به ناوگان هوایی را دارد که قابلیت پرواز را داشته باشد.

دبير انجمن شركت‌‌هاي هواپيمايي تاکید کرد: در حال حاضر براساس آخرین مصوبات ابلاغی به سازمان هواپیمایی، هواپیماهای تولید سال 1998 به بعد اجازه ورود به کشور را دارند و شرکتها براساس رعایت استاندارهای مورد نظر سازمان هواپیمایی اقدام به خرید هواپیما می‌کنند مگر اینکه شرکتی قبلا مجوز ورود هواپیمایی را با عمر بالای سال 15 سال را گرفته باشد.

مجوز برای هواپیماهای تولید سال 1998 به قبل داده نمی شود

سامانی افزود: چند ماهی است که مجوز ورود هوایپماهای تولید سال 1998 به قبل به هیچ وجه داده نمی‌شود.

وی با بیان اینکه ورود هواپیما به ناوگان هوایی کشور شرایط و دستورالعملی خاصی دارد تصریح کرد: تمامی هواپیماهای خریداری شده بایستی از نظر ایمنی و نگهداری و مسایل پشتیبانی و قابلیت پرواز شرایط لازم را داشته باشد تا شرکتها اقدام به واردات آن کنند.

سامانی یادآور شد: قبل از اینکه هواپیما وارد کشور شود از طریق ضوابط قانونی که در دولت و مجلس به تصویب رسیده و با نظارت مستقیم سازمان هوایپمایی عملیات خرید انجام می‌شود.

نظارت بر ورود هواپیما در کشور حاکم است

وی در پاسخ به این سوال که هم‌اکنون این سازمان معاون استاندارد ندارد و نظارتها بر چه اصولی صورت می‌گیرد گفت: عدم وجود معاون استاندارد دلیل براین نیست که کنترل و نظارتی در مجموعه شرکت‌ هواپیمایی صورت نمی‌گیرد چرا که هم‌اکنون نظارتهای کنترلی برای ورود هواپیما در کشور صورت می‌گیرد.

سامانی گفت: هم اکنون 257 هواپیما در کشور وجود دارد که حدود 150 فروند قابلیت پرواز را دارند ناوگان هوایی کشور را دارند و برای جابجایی بار و مسافر فعال هستند.

وی با اشاره به اینکه خرید هواپیمایی کارکرده در حال حاضر به لحاظ اقتصادی برای کشور مقرون به صرفه‌تر است اظهار داشت: خرید هواپیمای نو به محض برداشته شدن تحریمها در دستور کار قرار گرفته چرا که هم‌اکنون ناوگان هوایی نیازمند نوسازی و بهسازی است.

سرمایه‌های کشور بخاطر سوء مدیریت هدر می‌رود

اما در این بین هواپیماهایی نیز وجود دارند که به علت عدم رعایت اصول خرید هواپیما صحیح زمین‌گیر شده اند و سرمایه های کشور به خاطر سو مدیریت ها در پارکینگ مهر آباد یه خاطر نبود قطعات یا مسایلی از این دست خاک می خورند که از جمله آن می توان به 30 فروند هواپیمای فوکر اشاره کرد که پیش از این خسروی عضو کمیسون عمران مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت:علت این امر آن است که تنوع در خرید مدل‌ها موجب شده تا قابلیت جابجایی و انتقال قطعات به دیگر هواپیماها وجود نداشته باشد.

اما نکته‌ی قابل تأمل در این بین خریداری هواپیماهایی است که نه تنها پاسخگویی نیاز داخلی نیستند بلکه شرکت‌های سازنده هم حاضر به ارایه‌ی سرویس برای آنها نیستند.

در همین خصوص دبير انجمن شركت‌‌هاي هواپيمايي دلیل زمین گیر شدن هواپیمای فوکر را عدم پشتیبانی شرکتهای تولیدکننده این هواپیماها اعلام کرد و گفت: از آنجا که در شرایط تحریم ارتباط سازمان هواپیمایی کشور با شرکتهای سازنده هواپیماهای موجود در ناوگان هوایی ایران قطع بود از این رو نمی توانستیم برای تعویض و تعمیر قطعات مستهلک هواپیما از شرکتهای مادر خدماتی دریافت کنیم.

نبود نقدینگی عامل کندی نوسازی ناوگان هواپیمایی کشور

سامانی با تاکید براینکه نوسازی و بهسازی ناوگان هواپیمایی کشور نیازمند تامین نقدینگی از سوی مسولان دولتی است گفت: امیدواریم با اجرای کامل برنامه پنجم توسعه و نیز با آزادسازی نرخ بیلط گشایشی در بخش نوسازی ناوگان صورت گیرد.

به گفته سامانی در حال حاضر شرکتهای هواپیمایی به دلیل نوسانات نرخ ارز با مشکل مواجه هستند و از سوی دیگر هدفمندی یارانه و افزایش یافتن قیمت سوخت نتوانسنتد تاکنون بدهی های خود را به شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی پرداخت نمایند.

علیرضا اعتمادی کارشناس شرکت هواپیمایی گفت: براساس قوانین جدید ورود هواپیماهای با عمر بالای 15 سال به ناوگان هواپیمایی کشور ممنوع شده است چرا که هزینه نگهداری آن بیشتر از سودش است بنابراین مقرون به صرفه نیست.

وی تاکید کرد: عامل اصلی خرید هواپیماهای دست دوم بیشتر بخاطر شرایط تحریم بوده و امیدواریم که با برداشتن تحریمها شرایط برای ورود هواپیماهای نو فراهم شود.

45درصد هواپیماهها از رده خارج هستند

اعتمادی افزود: در حال حاضر 40تا45 درصد هواپیماها از رده خارج هستند از جمله آن کلیه هواپیماهای فوکر100 جمهوری اسلامی ایران و آسمان و نیز ایرباس ایران ایر که بالای 35 سال عمر دارند باید برداشته شوند.

وی یادآورد شد: معمولا برای خرید یک هوایپمای دست دوم با توجه به نوع آن و وضعیت موتور وسریال ساخت و سایر موارد حدود 3 تا 6 میلیون دلار سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد.

طرح جامع کارشناسی در ناوگان هواپیمایی تدوین شوذ

علیرضا خسروی عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: به طوری یقین خرید هواپیما نیازمند اجرای یکسری سیاستهای است که باید مورد توجه قرار گیرد در مقوله خرید هوایپما به کشور باید طرح جامعی در عرصه حمل و نقل تدوین شود چرا که بدون ارائه طرح در آینده با مشکل مواجه خواهیم بود.

وی ادامه داد: یکسری از افراد قبل از تحریم کاسبان تحریم بودن که جنس را به قیمت گران‌تر به فروش رسانند و هم اکنون نیز کاسبان پساتحریم در این زمینه جولان می‌دهند به طوری که برخی از شرکتها به دلیل واسطه‌گری با تامین اعتبار از صندوق توسعه ملی اقدام به خرید هواپیما کردند.

به گفته خسروی نظارت و کنترلی در عرصه خرید و ورود هواپیما صورت نمی‌گیرد.

در این میان مسئله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است نباید به منظور رعایت برخی مصلحت‌های مقطعی اعتبار کمتری برای خرید هواپیماهای نو اختصاص یابد به موجب آن خرید هواپیمای دست دوم و کارکرده در اولویت قرار گیرد؛پرواضح است که ایمنی و سلامت جانی مسافران پروازهای هواپیمایی بیش از هرچیز دیگر برای کشور اهمیت دارد و نباید قابلیت تبدیل‌شدن ایران به هاب منطقه هوایی در منطقه خاورمیانه قربانی صرفه جویی مقطعی در بخش خرید پرندهای آهنین در ناوگان هوایی کشور شود.