پاسخ «آیت‌الله مکارم» به استفتایی درباره برجام

آیت‌الله مکارم‌شیرازی به استفتای یک نماینده درباره اجرای برجام پاسخ داد.

متن کامل استفتای حجت‌الاسلام حمید رسایی نماینده مجلس و پاسخ این مرجع تقلید به شرح زیر است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته)

مرجع عالیقدر و استاد معظم

سلام علیکم

ضمن آرزوی سلامتی برای حضرتعالی، با توجه به بیانات اخیر معظم له در خصوص مخالفت با برجام که این موضوع پنج مرحله را طی کرده است و در مرحله پنجم که حرف آخر بود رهبر معظم انقلاب با صراحت و البته به نحو مشروط آن را پذیرفتند، فرموده‌اید: « بعد از طی این مراحل، در گوشه و کنار برخی عزیزان مخالفت می‌کنند، این صلاح نیست، ما یا تابع شرع هستیم یا تابع قانون؛ اگر تابع شرع هستیم مراحل شرعی آن گذشته است و شورای نگهبان و رهبری در این باره نظر داده‌اند؛ اگر هم تابع قانون هستیم، این کار در مجلس انجام شده است. بنابراین مخالفت با این موضوع نه با موازین شرع و نه با موازین قانونی می‌سازد، به همین جهت خوب است این مساله را پایان یافته تلقی کنیم.»

اکنون برای مؤمنین سوال این است که با توجه به آغاز اجرای برجام (جمع آوری سانتریفیوژها در نطنز و فردو) از سوی دولت، بدون رعایت شروط تعیین شده از سوی امام خامنه‌ای، وظیفه شرعی آنها چیست؟ در حقیقت آنچه به نام «برجام» درحال انجام است، همان چیزی نیست که مراحل «شرعی و قانونی» را طی کرده است.

توضیح این که مطابق اولین شرط تأکید شده در نامه تاریخی ولی امر مسلمین به رئیس جمهور محترم، امام خامنه‌ای تأکید کرده‌اند: «از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه‌ اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدام‌های ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرف‌های مقابل، تدارک شود، که از جمله‌ آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتّحادیه‌ اروپا مبنی بر لغو تحریم‌ها است. در اعلام اتّحادیه‌ اروپا و رئیس‌جمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریم‌ها بکلّی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر این‌که ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند، به‌منزله‌ نقض برجام است.»

حال با توجه به اینکه هنوز تضمین‌های کافی برای تخلف طرف مقابل از لغو تحریم‌ها گرفته نشده از جمله اینکه اوباما و اتحادیه اروپا هیچ اعلام کتبی‌ای در این باره ارائه نداده‌اند و تحریم‌ها هم محکم‌تر از قبل به قوت خود باقی است، آیا مؤمنین باید سکوت کنند یا باید برای اجرایی شدن فرمان ولی امر مسلمین، نسبت به اقدامات غلط دولت، تذکر دهند؟

همچنین مطابق نهمین شرط تعیین شده از سوی امام خامنه‌ای که تأکید کرده‌اند: «وجود پیچیدگی‌ها و ابهام‌ها در متن برجام و نیز گمان نقض عهد و تخلّفات و فریب‌کاری در طرف مقابل بویژه آمریکا، ایجاب می‌کند که یک هیئت قوی و آگاه و هوشمند، برای رصد پیشرفت کارها و انجام تعهّدات طرف مقابل و تحقق آنچه در بالا بدان تصریح شده است،‌ تشکیل شود. ترکیب و وظایف این هیئت باید در شورای عالی امنیّت ملّی تعیین و تصویب شود.»

متأسفانه علیرغم گذشت بیش از دو هفته هنوز این شرط مهم نامه ولی امر مسلمین نیز محقق نشده اما مراحل اجرایی برجام آغاز شده است. آیا وظیفه مؤمنین مطالبه اجرای بندهای نامه امام خامنه‌ای هست؟

در پایان اینکه با توجه به عدم رعایت شروط تعیین شده از سوی ولی فقیه جامع الشرایط، حکم آغاز اجرای برجام، شرعی و قانونی است؟ در صورتی که این اقدام غیر شرعی و غیرقانونی است، حکم مخالفت مؤمنین با این اقدامات چیست؟ اساسا اجرای موضوع مشروط مثل برجام، بدون رعایت و عمل به شروط تعیین شده توسط ولی فقیه جامع الشرایط، از نظر شرع مجاز است؟

بی شک پاسخ‌های آن مرجع عالیقدر به این سئوالات، موجب بصیرت بیشتر دولتمردان و دیگر آحاد جامعه خواهد بود.

تشکر

حمید رسایی

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر

پاسخ:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب حجت‌الاسلام آقای رسایی دامت تأییداته

با اهداء سلام و تحیت؛

استفتاء محترمانه جنابعالی در رسانه ها منتشر شد و به پایگاه اطلاع رسانی دفتر ما نیز واصل گردید؛ از اینکه قبول دارید برجام مراحل پنج گانه خود را پشت سر گذاشته است خوشوقتیم؛ ولی در مورد بعضی از اشکالات اجرای آن سوال کرده بودید، آنچه ما در بیانیه و سخنرانی سابق عرض کرده‌ایم درباره اجرای برجام نبوده است، لذا اگر در اجرای برجام اشکالی وجود داشت و یا شرایط نه گانه مقام معظم رهبری مدظله العالی رعایت نشده بود، شما و دیگران می‌توانید از مجریان برجام توضیح بخواهید و اگر توضیح آنان قانع کننده نبود از طرق قانونی دنبال نمایید.

ان‌شاءالله تعبیرات، دوستانه باشد که تمام ملت و مسئولین را به وحدت نزدیک‌تر کند.

همیشه موفق باشید

ناصر مکارم

24 محرم الحرام 1437 هجری قمری»