انسان ها در شبکه های اجتماعی خود را تخلیه می کنند/دلیل توهین ها به افراد مشهور از نگاه علمی

این روزها اهمیت فضای مجازی در بین مردم و بلخصوص جوانان بالا رفته است و کاربرد گسترده آن درمیان افراد آن را به موضوع مهمی تبدیل کرده است اما فضای مجازی نیز مانند سایر مواردی که در زندگی روزمره ما وارد شده است در کنار بعضی ویژگی های مثبت،ویژگی های منفی گسترده ای نیز دارد که یکی از آنها بحث توهین ها و حمله به افراد معروف جامعه می باشد.

در همین رابطه عاطفه کیانی نژاد روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه در گفتگو با شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، با اشاره برتوهین ها و برخورد های تعجب آور مردم در شبکه های اجتماعی گفت:توهین به برخی افراد در فضای مجازی در صفحه های شخصی هنرمندان،ورزشکاران و سیاسیون این روزها بیش از همیشه خود نمایی می کند و درواقع به محلی برای تخلیه ی روحی و روانی مردم تبدیل شده است؛در مرحله ی اول مقداری با شخصیت این افراد آشنا می شویم و در مرحله ی دوم بررسی میکنیم که اینترنت چه ویژگی هایی دارد که این اجازه را به این افراد می دهد.

وی ادامه داد: همه ی انسان ها یک بخش هایی در وجودشان دارند که این بخش ها سرکوب شده اند و بخش هایی هستند که تمدن اجازه بروز آنرا نمی دهد و آنها برای اینکه انسان های متمدنی باشند لازم است که آن را در خود سرکوب کنند، یکی از مهمترین بخش های سرکوب شده ی هر انسان متمدن خشونت است؛انسان تمایل دارد رفتاری پرخاشگرانه داشته باشد،چون این رفتار باعث می شود انرژی زیادی از او تخلیه شود و بعد از آن احساس خوبی داشته باشد اما زندگی در شرایط متمددانه به هیچ وجه این اجازه را به او نمی دهد در نتیجه این غرایز در درون انسان اگر به شیوه مناسب ابراز و تخلیه نشود سرکوب خواهد شد و در موقعیت های دیگر این خشم خودش را نشان می دهد.

این روانشناس بالینی افزود:درحال حاضر یکی از موقعیت های مناسب اینترنت است که بدلیل عدم نظارت برآن افراد به راحتی می توانند آن خشم های سرکوب شده درون خود را که برگرفته از ناراحتی ها و نا عدالتی های دوران کودکی خود است در آن تخلیه کنند،بطوریکه در فضای مجازی هر کجا که اوضاع مطابق میلشان پیش نمی رود و یا نظر و رای مخالف آن را دارند آن خشم های سرکوب شده کاملا خود را نشان می دهد و تخلیه می شود در نتیحه متاسفانه چون احساس خوبی به او دست می دهد، تقویت می شود که مجددا این رفتار را ادامه دهد.

وی ادامه داد: در صورتی که در فضای غیر مجازی یعنی فضای رو در رو و صحبت با یک نفر،نمی تواند این خشم هارا بروز دهد چون با عواقب بد و منفی روبرو خواهد شد که مشکلاتی از نظر اجتماعی برای او رخ می دهد در نتیجه در آن فضا اینکار را نمی کند و بسیاری از انسان ها او را فردی محترم می خوانند،در صورتیکه همان فرد محترم تنها با تغییر فضا واژه هایی را بر زبان میاورد که شنیدن آنها برای انسان های دیگر بسیار تعجب آور خواهد بود.

کیانی نژاد افزود:اگر بخواهیم در مورد تحلیل این افراد به موارد دیگری اشاره کنیم می توانیم بگوییم معمولا افرادی که سابقه برخورد خشونت آمیز داشته اند مخصوصا در پی رشد و در دوران کودکی افرادی که انتقاد زیادی از آنها شده است،افرادی که مورد خشونت و تنبیه بدنی در دوران کودکی قرار گرفته اند و افرادی که توهین ها و بی احترامی های زیادی را شنده اند میخواهند همین الگوهارا به افراد دیگر در زندگی داشته باشند،و فضای مجازی نیز فضایی می باشد که انسان به راحتی و بدون آنکه مورد قضاوت و پیگیری قرار گیرد همه ی رفتار هایی که در طول زندگی با او شده است را با دیگران داشته باشد.

وی ادامه داد: از دلایل دیگری که ممکن است یک فرد این کار را انجام دهد این است که در فضای اینترنت تعداد زیادی کاربر وجود دارد که پست های فرد را میخوانند،در نتیجه این افراد اتفاقا جرات و جسارت بیشتری به خود می دهند که توهین آمیز رفتار کنند منتهی این در صورتی اتفاق می افتد که فرد مذکور ناشناس باشد پس یکی از فرضیه های موجود این است که اگر انسان ناشناس باشد و کسی نتواند اورا پیگیری و شناسایی کند و همچنین تعداد زیادی انسان اورا ببینند و نظرات اورا بخوانند،افراد جرات بیشتری برای توهین به خود می دهند.

کیانی نژاد در ادامه ی تحلیل شخصیت این افرادگفت:تعدادی از انسان ها در مواقعی توهین می کنند و هنگامی خصمانه برخورد می کنند که احساس امنیت کنند به همین دلیل احساس می کنند می توانند خود را نشان دهند و ابراز وجود کنند،در واقع این افراد مشکل نداشتن مهارت های اجتماعی دارند زیرا خیلی از انسان های فکر میکنند توهین کردن برابر است با اعتماد به نفس داشتن ،توهین کردن برابر است با جرات داشتن،توهین کردن برابر است با گرفتن حق خود، و در اینجاست که ما متاسفانه نا عادلانه و نامناسب برخورد می کنیم برای همین یکی از پیشنهاد هایی که میتوان در این رابطه داد تقویت مهارت های اجتماعی مردم است،ما در جامعه ای زندگی میکنیم که مهارت های اجتماعی در آن ضعیف است و از آنجا که ما انسان هایی بسیار مهرطلب و وابسته هستیم بسیار نگران هستیم که دیگران چگونه در مورد ما فکر خواهند کرد به بیان دیگر فرهنگی که میزان مهر طلبی و وابستگی در آن جامعه بسیار زیاد است ، میزان توهین کردن بسیار افزایش پیدا خواهد کرد و احتمالا در جوامعی که نظرها از سوی افراد بسیار سرکوب می شود و افراد بسیار نگران صحبت های خود هستند در فضاهای غیرقابل پیگیری بدنبال جبران آن هستند.

این روانشناس گفت:بسیاری از انسان ها بر اساس یک اصول اخلاقی رفتار می کنند که تایید طلبی نام دارد بطوریکه انسان کار خوب می کند و کار بد نمی کند به این دلیل که مورد توجه و تایید دیگران واقع شود و توسط دیگران ترد نشود و در اینجا نظر مردم مهم است نه درست و غلط بودن کار، که این مورد در جامع ما اهمیت زیادی دارد چراکه انسان ها کاری را انجام میدهند و یا انجام نمیدهند به اولین چیزی که فکر می کنند قضاوتی است که درباره ی آنها خواهد شد و از آنجا که این موضوع در اینترنت کاملا برداشته خواهد شد و انسان نگران قضاوت دیگران نخواهد بود درنتیجه کاملا اصول اخلاقی را زیر پا می گذارد و غیر اخلاقی برخورد خواهد کرد

وی با اشاره بر ضرب المثل ی مبنی بر کافر همه را به کیش خود پندارد ادامه داد:به نوعی دیگر افرادی که در فضای مجازی در مورد افراد مشهور کامنت و پست می گذارند در واقع شروع می کنند به برون فکنی و فرافکنی ویژگی های خود در انسان های دیگر در واقع آنها می گویند اگر من از کسی خوشم می آید ویژگی هایی دارد که من نیز دارم اما به آن دست نیافتم اما اگر آن فرد ویژگی هایی دارد که من از آن متنفر هستم من نیز آن ویژگی ها را دارم اما به آنها آگاه نیستم.

کیانی نژاد گفت:این انسان ها به 2 شیوه شروع به فرافکنی می کنند اولین آنها بت سازی است،شخص نگاه منطقی و درستی ندارد و گاها حرف ها و سخن هایی می گوید که نشان می دهد فرد با قسمت هایی از وجود خود درگیر است و این را در دیگران مشاهده می کند پس شروع به بت سازی می کند که احساس آرامش کند و همین اتفاق بصورت عکس نیز رخ می دهد و خشم و نفرت خود را از ویژگی هایی که به آن علاقه ندارد بصورت توهین و ناسزا به شخصیتی که حتی شناخت درستی از آن ندارد منتقل می کند در نتیجه اینگونه می توان گفت که وقتی کامنتی گذاشته می شود در زیر پست های یک فرد مخصوصا مشهور در واقع خودمان را نشان می دهد،این کامنت به بیان دیگر نشان دهنده میزان حقارت،مشکلات و علاقه های یک فرد است که این فضارا برای نشان دادن خود انتخاب کرده است.

این مدرس دانشگاه افزود:یک فکر معیوبی وجود دارد که می گویند همه چیز همانگونه که من میخواهم باید باشد و اگر اینگونه نباشد حال من بد خواهد شد و این نیز نوعی اشکال است و رفتار غلطی می باشد که بخاطر یک فکر اشتباه و یک انتظار اشتباه رخ می دهد و از آنجا که جامعه ی ما یک جامعه کمال گرا و کمال پرور می باشد، ما باید بگوییم که "حق اشتباه نداریم،ما باید بدون اشتباه عمل کنیم،ما هیچ نقصی نداریم و ما بهترین هستیم" و در اینجا یک هنرمند و یک ورزشکار حق اشتباه ندارد و با یک اشتباه کوچک حمله های زیادی به سمت او صورت می گیرد و به همین دلیل انسان ها به خود اجازه می دهند هرگونه رفتار توهین آمیزی با این افراد در فضای مجازی داشته باشند.

کیانی نژاد در پایان ابراز داشت: تفکرات قالبی مشکل دیگری می باشد که این روزها باعث وقوع این رفتارها شده است بدین معنی که انسان یک سری از باور و نگرش هایی نسبت به یک قشر خاص دارد و این نگرش را به تمام آن قشر نسبت می دهد و این تفکری غلط و اشتباه است،اگر انسان یک تفکر قالبی داشته باشد و هنرمند تحت نظر آن فرد عضوی از قشری باشد که انسان یک اعتقاد خاص نسبت به آنها دارد، باعث می شود که این فرد بیشتر توهین کند و حمله هایی بیشتری را به سمت آن هنرمند انجام دهد.

گفتگو از:سید محمدصادق سیادت