بدهی ٤هزار میلیارد تومانی بیمه‌ها به بیمارستان‌ها و تاخیرهای ٦ ماه و یکساله بیمه‌ها در پرداخت مطالبات دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، کافی بود تا انتقادات شدید حسن قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر بهداشت نسبت به عملکرد بیمه‌ها علنی شود.
از همان ابتدای طرح تحول نظام سلامت یکی از مواردی که بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران درخصوص موفقیت این طرح عنوان می‌کردند تردید در توان و حمایت موثر بیمه‌ها برای پیشبرد اهداف این طرح ملی و بزرگ بود. چیزی که از آن به پاشنه آشیل طرح تحول نظام سلامت تعبیر می‌شد. هرچند در ابتدای جراحی بزرگ نظام سلامت در کشور، بیمه سلامت ایرانیان تا حدودی نگاه‌ها را نسبت به جدیت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص حمایت موثر این وزارتخانه به‌عنوان متولی اصلی سازمان‌های بیمه‌گر از طرح تحول نظام سلامت تغییر داد ولی با گذشت زمان ضعف‌ها و کمبودهای نظام بیمه‌ای کشور بار دیگر نشان داد که می‌تواند مانع بزرگی برای تحقق اهداف عدالت‌محور در حوزه سلامت کشور باشد. مانعی که به عقیده کارشناسان فقط با تغییر و تحول بنیادی در نظام بیمه‌ای کشور برطرف می‌شود.بدهی ٤هزار میلیارد تومانی بیمه‌ها به بیمارستان‌ها و تاخیرهای ٦ ماه و یکساله بیمه‌ها در پرداخت مطالبات دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، کافی بود تا انتقادات شدید حسن قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر بهداشت نسبت به عملکرد بیمه‌ها علنی شود. انتقاداتی که حتی تا تعیین ضرب‌الاجل چند هفته‌ای وزیر بهداشت برای پرداخت معوقات بیمارستان‌ها پیش‌رفت و در مقابل بیمه‌ها و مسئولان وزارت تعاون هم وعده دادند که در سریع‌ترین زمان ممکن مطالبات بیمارستان‌ها را پرداخت کنند.
پس از پایان مهلت تعیین شده برای بیمه‌ها از سوی وزیر بهداشت و البته پرداخت نشدن معوقات بیمارستان‌های دولتی و دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، انتقادات مسئولان بلند پایه وزارت بهداشت نسبت به عملکرد بیمه‌ها وارد فاز جدیدی شد و این‌بار به‌صورت غیرمستقیم روسای دو وزارتخانه بهداشت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مقابل هم قرار گرفتند. پس از حضور حسن هاشمی وزیر بهداشت در یک برنامه تلویزیونی و صحبت‌هایش درخصوص آثار مثبت طرح تحول نظام سلامت و لزوم تجمیع بیمه‌ها برای بهبود وضع ارایه خدمات درمانی، علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آب پاکی را روی دست وزیر بهداشت ریخت و تأکید کرد که تجمیع بیمه‌ها در شرایط کنونی ممکن نیست.
این اظهارنظر از طرف ربیعی، درواقع واکنش منفی به اظهارات وزیر بهداشت بود. حسن‌هاشمی که همواره تنها نگرانی خود از شکست طرح تحول نظام سلامت را بیمه‌ها عنوان کرده و بارها گفته است که تنها بیمه‌ها هستند که می‌توانند بزرگترین طرح ملی سلامت را شکست دهند. حالا، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، گفته است که تجمیع بیمه‌ها در شرایط کنونی، شدنی نیست. البته این اظهارنظر صریح وزیر رفاه، درحالی علنی شد که او همواره تمام قد از طرح تحول نظام سلامت دفاع کرده و حتی بارها گفته که حاضر است به خاطر موفقیت این طرح قربانی شود.
بیمه‌ها و رفتارهای ناشی از تعصب و تمامیت‌خواهی
وزیر بهداشت، بارها با تأکید بر این‌که فقط بیمه‌ها می‌توانند طرح تحول نظام سلامت را شکست بدهند، معتقد است که تجمیع بیمه‌ها باید در اسرع وقت اجرا شود. حسن قاضی‌زاده‌هاشمی عنوان کرده که مهمترین مواد سیاست‌های کلان سلامت یکی تولیت نظام سلامت است که به وزارت بهداشت واگذار شده و دیگری تعیین تکلیف بیمه‌هاست. «اصل موضوع در اصلاح نظام سلامت و اجرای سیاست‌های کلان همین است که همه دستگاه‌ها به‌خصوص وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نقش تولیتی وزارت بهداشت و سیاست‌های آن را بپذیرند. البته این کار باید با اقناع و حسن همکاری اجرا شود و شرط آن این است که دستگاه‌ها بخشی نگاه نکنند و منافع خودشان را به منافع مردم ترجیح ندهند. در مورد بیمه‌ها هم حتما باید تجمیع صورت بگیرد تا مشکلات نظام سلامت و مردم حل شود، اگر دستگاه‌ها قانون‌گریز نباشند، نباید بگذاریم که بیش از این مانند گذشته، سال‌ها از تصویب قانون تجمیع بیمه‌ها بگذرد و اجرا نشود.»
هاشمی البته به حسن‌نیت وزارت بهداشت در همکاری با سازمان‌های بیمه‌گر هم اشاره کرده است: «وزارت بهداشت فارغ از این‌که بیمه‌ها در کدام دستگاه هستند، می‌خواهد که بیمه‌ها تجمیع شوند و براساس دانش روز تعریف جدید پیدا کنند ما حتی منابعی را که از محل هدفمندی یارانه‌ها به وزارت بهداشت داده شده نیز به سمت بیمه‌ها سوق می‌دهیم؛ به شرط این‌که بیمه‌ها نیز رفتارهایی را که ناشی از تمامیت‌خواهی و تعصب است و گاهی در گذشته مشاهده شده، کنار بگذارند. این مهم نیست که بیمه کجاست و مسئولیتش با کدام دستگاه است؛ آنچه مهم است این است که مردم وقتی به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند از نظر هزینه‌ها آسیب نبینند، به همین دلیل هم طرح تحول نظام سلامت را فقط بیمه می‌تواند زمین بزند.»
بیمه‌ها و تجمیع منابع نظام سلامت
اما در مقابل علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در آخرین اظهارنظرش راجع به بیمه‌ها، گفته که اجرای طرح تجمیع بیمه‌ها به علت نداشتن ساختار مناسب و یکسان، امکان‌پذیر نیست. او حق بیمه متفاوت دریافتی سازمان‌های بیمه‌گر، از بیمه‌گذاران را دلیل اصلی ادغام‌نشدن سازمان‌های بیمه‌گر عنوان می‌کند: «ادغام این سازمان‌ها برای ایجاد یک سازمان جدید غیرممکن است و در طرح جدید تجمیع بیمه‌ها که در برنامه ششم اجرای آن دنبال می‌شود، سازمان‌های بیمه‌گر هویت مخصوص خود را حفظ می‌کنند.»
ربیعی البته بر یکسان‌سازی رفتارهای سازمان‌های بیمه‌گر تأکید دارد و نسبت به اشکال مختلف قرارداد این سازمان‌ها انتقاداتی را مطرح کرده است و یکی از برنامه‌های دولت و وزارت رفاه را یکسان‌سازی رفتار بیمه‌ها عنوان می‌کند، ولی درعین‌حال تأکید دارد: «مهمترین اصل در تجمیع بیمه‌ها، تجمیع منابع و استانداردهای آنهاست، تا شرایطی ایجاد شود که همه مردم به یک اندازه از بیمه‌های پایه بهره‌مند شوند. در تجمیع منابع نیز همه بودجه‌هایی که در بخش سلامت است، باید در یکجا جمع و برای بیمه‌ها هزینه شود و همچنین افرادی که مازاد بر سایر بیمه‌‌شدگان حق بیمه پرداخت می‌کنند، مانند کارگران باید از امکانات بهتری علاوه بر بیمه پایه برخوردار شوند و در این صورت تجمیع درستی شکل می‌گیرد.»
تجمیع بیمه‌ها مطابق قانون باید انجام شود
از همان ابتدا یکی از نگرانی‌ها توانایی همراهی بیمه‌ها با طرح تحول نظام سلامت بود. نگرانی که خیلی زود و فقط با گذشت یک‌سال از آغاز این طرح کم‌کم رنگ واقعیت به خود گرفت. این را محمدحسین قربانی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به «شهروند» می‌گوید. او با تأکید بر این‌که تجمع بیمه‌ها از اتلاف هزینه و نیروی انسانی در کشور جلوگیری می‌کند، می‌گوید: «نبود قانون یکسان به رفتار سلیقه‌ای بیمه‌ها دامن زده است.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان این‌که تجمیع بیمه‌ها در ابلاغ سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و نیز قانون برنامه پنجم توسعه کشور مورد تأکید قرار گرفته و در پیش‌نویس قانون برنامه ششم توسعه نیز این موضوع مطرح شده است، می‌افزاید: «من و سایر اعضای کمیسیون در مجلس از موضع‌گیری‌های وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در رد تجمیع بیمه‌ها تعجب می‌کنیم، انتظار می‌رفت نمایندگان مجلس و نیز دولت تاکنون این قانون را به مرحله اجرا درآورند.»
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تأکید بر این‌که تجمع بیمه‌ها از اتلاف هزینه و نیروی انسانی در کشور جلوگیری می‌کند، می‌افزاید: «امروز مراکز خدماتی درمانی و نیز دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور منابع خود را از چندین منبع دریافت می‌کنند. از طرف دیگر تعداد زیادی از مراکز بیمه‌ای امروز به سیستم درمانی کشور بدهکار هستند. این درحالی است که با تجمیع بیمه‌ها بیشتر این مشکلات حل می‌شود.»
قربانی با اشاره به این‌که بیمه‌ها اکنون به جای این‌که نقطه اتکا و حامی سیستم درمانی کشور باشند، بیشتر به موضوعات حاشیه‌ای می‌پردازند، دراین‌باره می‌گوید: «مدیریت ضعیف بیمه‌ها و کمبود منابع دو مشکل اصلی سازمان‌های بیمه‌گر در کشور است و تنها راهکار برون‌رفت از این مشکلات تجمیع بیمه‌هاست. تجمیع بیمه‌ها به نفع نظام سلامت است. در صورتی که این موضوع در اجرا یا اعتبار مشکلاتی دارد، با کمک دولت و در قالب قانون بودجه به راحتی قابل حل است.»
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به این‌که نبود قانون یکسان، باعث شده تا بیمه‌ها رفتار سلیقه‌ای داشته باشند، می‌گوید: «چنین عملکردی اکنون آفت حوزه درمان است، این درحالی است که در صورت وجود یک قانون یکسان تمام بیمه‌ها روی یک ریل واحد حرکت می‌کردند.»
او بار دیگر با تأکید بر برگشت‌ناپذیر بودن طرح تحول نظام سلامت می‌افزاید: «امیدواریم همه بشنوند که طرح تحول نظام سلامت نیاز ضروری جامعه است و وزارت بهداشت تا حد توان خود برای اجرای موفق این طرح بزرگ تلاش می‌کند ولی برای حصول نتیجه موفق و ماندگاری این طرح همه باید تلاش کنند.»
حالا، پس از گذشت ۱۸ ماه از شروع طرح تحول سلامت و اعتبارات چند‌هزار میلیاردی که دولت بابت اجرای بزرگترین طرح ملی سلامت هزینه کرده است، به نظر می‌رسد آخرین اظهارنظر وزیر رفاه در باب تجمیع بیمه‌ها، به نوعی اعلام زنگ خطر برای طرح تحول سلامت باشد. طرحی که به گفته محمد آقاجانی معاون درمان وزارت بهداشت و دبیر ستاد کشوری طرح تحول نظام سلامت توانسته رضایت ٨٥درصد از مردم را در پی داشته باشد.
منبع: شهروند
ارسال نظر
