برجام نماد تمکین به اراده و انتخاب مردم

رزونامه ایران در یادداشتی به قلم دکتر سیدعلی میرباقری مشاور ارشد وزارت کشور و استاد دانشگاه نوشت:

 برخلاف بسیاری از پندارها و پیش بینی ها، برجام به‌بار نشست و برگ تازه ای در تقویم دیپلماسی ایران رقم خورد. برجام یا توافق هسته ای یک تجربه و راه‌نو بود که ایران و 6 قدرت جهانی برای برون رفت از ورطه یک مناقشه توانفرسا آزمودند و از همین روست که روز دوشنبه وقتی فرمان پایان تحریم ها در واشنگتن و بروکسل صادر شد همه طرف های این مناقشه حسی از آرامش و رضایت داشتند.

پایه گذاران برجام راه سخت و طولانی را تا رسیدن به این نقطه پیمودند. آنها در همه روزهایی که دیپلمات ها و دولتمردان سرگرم مذاکره بودند با انواع تهدیدها و فشارها دست و پنجه نرم کردند. در نهایت با غلبه بر موج بلند موانع و تهدیدها بود که برجام در جایگاه یکی از دستاوردهای جهان دیپلماسی نشست.

دست کم در صحنه سیاسی ایران، قضیه برجام بسیاری از معادلات و محاسبات را تغییر داد. طی این دو سال کم نبودند مدعیانی که بساط بازی مرگ و زندگی و نوعی قمار سیاسی را حول برجام گشودند و در مقام پیشگویان چنین حکم راندند که مذاکره هسته‌ای محکوم به شکست است و گفتند و نوشتند که مذاکره کنندگان آب در هاون می‌کوبند. در این دو سال جبهه مخالفان دولت همه توش و توان خویش را در عرصه های سیاسی و تبلیغاتی برای جلوگیری از این توافق به میدان آورد. اتفاقی که در روزهای منتهی به تأیید برجام در بهارستان رخ داد تنها یک بخش از رشته بلند طرح  و تلاش هایی بود که در این عرصه به نمایش درآمد. آنها که دستی بر تبلیغات و خبر دارند می دانند که طی دو سال اخیر چندین شبکه و بنگاه رسانه ای بویژه در فضای مجازی و خطوط تلفن همراه، مأموریت تولید شایعه و جنجال برای متوقف ساختن برنامه مذاکره پیشبردند.

بنابراین در تجربه سیاسی مردم ایران، توافق هسته ای یا برجام چون آئینه ای است که حقایق تازه ای را برای افکار عمومی آشکار ساخت.

بخواهیم یا نخواهیم، برجام به سنگ محکی برای قضاوت درباره رفتار و افکار گروه ها و جریان های سیاسی تبدیل شد؛ برجام «نماد تمکین به اراده و انتخاب مردم» شد به این دلیل که حل مسأله هسته‌ای اولین مطالبه ایرانیان در فردای انتخابات خرداد 92 از دولت روحانی بود. برجام به صورت «نماد منافع و مصالح ملی» در آمد به این سبب که همه چیز درباره تحریم اقتصادی و مالی ایران به پرونده هسته ای گره خورد. دست آخر برجام «نماد وفاداری به رهبری و مرجعیت نظام» شد از آن رو که موضوع مذاکره هسته ای از روز اول در شمار مسائل ملی کشور نشست و خطوط اصلی مربوط به آن را رهبر معظم انقلاب ترسیم کردند. 

حال که برجام از مرحله تدوین و تصویب عبور کرده می‌توان آحاد نیروهای سیاسی را برابر این سؤال قرار داد که چه کسانی در چارچوب اصول سه گانه مذکور یعنی؛ اراده مردم، منافع ملی و تدابیر رهبری حرکت کردند؟

واقعیت این است که قبل از آنکه پرونده برجام از وین به تهران بیاید دغدغه اغلب ایرانیان این بود که آیا چرخه مذاکره هسته ای بر مدار مطالبه مردم و منافع ملی پیش خواهد رفت یا نه. در این مرحله رهبر معظم انقلاب با موضع‌گیری صریح خویش این اطمینان را به افکار عمومی بخشیدند که تیم دیپلمات ها و مجریان، گروهی دلسوز و متدین و متعهد هستند که در مسیر منافع ملی گام بر می‌دارند تا جایی که آنها را فرزندان انقلابی خویش لقب دادند. اما بعد از توافق وین، گردش کار پرونده در اختیار مجلس قرار گرفت و دوره ای دیگر از سرنوشت پرونده هسته ای ایران گشوده شد دوره ای که این بار فراکسیون های سیاسی و نمایندگان مجلس زیر ذره بین قضاوت افکار عمومی قرار گرفتند. در این مرحله به رغم آنکه رهبر معظم انقلاب پیشاپیش نسبت به بروز تنش و چند دستگی در امر مهم هسته‌ای هشدار داده بودند اما برخی جریان های سیاسی در تنور تنش و اختلاف دمیدند تا جایی که این جریان روزهای پایانی تصویب برجام، بهارستان را به میدان رقابت و مؤاخذه سیاسی تبدیل کردند. با همه این اوصاف  تدبیر هیأت رئیسه و همگرایی مجلس و دولت  مانع از آن شد که تحرکات جریان مذکور بر اراده نظام در حل مسالمت آمیز مناقشه هسته‌ای خدشه وارد کند.

اکنون که آرزوی بلند شهروندان برای حل مناقشه هسته ای و پایان تحریم به ثمر نشسته است می‌توان با سخن رئیس دولت اعتدال همداستان شد که رسیدن به این نقطه و کسب این توفیق تاریخی بدون تدبیر و توجه رهبری امکانپذیر نبود.