تقلب در داروهای گران‌قیمت قاچاق

دکتر رسول دیناروند در همایش معاونین غذا و داروی دانشگاه‌های سراسر کشور در تبریز ضمن تسلیت حادثه منا به تشریح نقش معاونین غذا و دارو در طرح تحول نظام سلامت پرداخت و گفت: به نظر من در حوزه تامین دارو و لوازم و تجهیزات پزشکی عملکرد معاونان غذا و دارو مثبت بوده است و این موضوع تبدیل به این واقعیت شده که بیماران لوازم و تجهیزات را در داخل بیمارستان تامین می‌کنند و نیازی نیست که به خارج از بیمارستان مراجعه کنند.

وی افزود: هدف این است که در این حوزه به صددرصد برسیم، برای این کار باید شاخص‌ها مطرح و ارزیابی شوند. برای ارزیابی نیز به عدد و رقم نیاز داریم. خود سازمان غذا و دارو و سازمان بهداشت جهانی نیز تمایل دارند که این اتفاق بیفتد؛ به طوری که سازمان بهداشت جهانی قول داده در ارزیابی طرح تحول نظام سلامت به وزارت بهداشت کمک کند. باید فکر کنیم که در یک الی دو سال آینده دسترسی به شاخص‌ها چگونه صورت می‌گیرد. البته در حال حاضر وضعیت خوب است، اما به ارزیابی دقیق شاخص‌ها و مقایسه آنها با گذشته نیاز داریم.

وی با بیان اینکه باید طرحی داشته باشیم که این ارزیابی را انجام دهد، گفت: در جلسات هیات امنای دانشگاه‌ها بر این مطلب تاکید کردیم اما هنوز آنگونه که باید این اندازه‌گیری صورت نگرفته است. امیدواریم این شاخص‌ها تعیین و بررسی‌های دقیقی انجام شود.

دیناروند با اشاره به بحث کنترل قیمت‌ها نیز اظهار کرد: پاشنه آشیل طرح تحول نظام سلامت که وزارت بهداشت به آن توجه داشته و برای آن برنامه‌ریزی کرده است، این بوده که در این حوزه هزینه‌ها را کنترل نشده نگذاریم که بخشی از این موضوع متوجه معاونین غذا و داروست. قابل پذیرش نیست که خدمتی از خدمات سلامت را در بیمارستان‌ها گرانتر مصرف کنیم، بنابراین باید در این حوزه سخت‌گیری‌های لازم انجام شود.

وی ادامه داد: وزیر هم موافقت کردند که شما هرچقدر صرفه‌جویی کردید 50 درصد آن در اختیار معاونان غذا و دارو قرار گیرد که یا صرف پرداخت‌های پرسنل برای اضافه‌کاری‌ها و به صورت کارانه باشد یا اینکه با آن شرایط را در معاونت‌های غذا و دارو ارتقا‌ء دهیم. این مساله دستورالعمل و ابلاغ شده است.

رئیس سازمان غذا و دارو با تاکید بر لزوم جلوگیری از هزینه‌های اضافی گفت: باید این هزینه‌های اضافی را به شدت کاهش دهیم. قرار نیست به دلیل اینکه بیمار هزینه‌ای برای آن پرداخت نمی‌کند، بی‌مهابا هزینه کنیم؛ به خصوص در مواردی که جایگزین داخلی داریم باید سعی کنیم که از جایگزین‌های داخلی به جای نوع خارجی آن استفاده کنیم. نباید دارویی که چهار برابر گران‌تر از مشابه داخلی است در بیمارستان مصرف شود و باید همواره به خاطر داشت که اعتبارات طرح تحول نظام سلامت محدود است.

وی خطاب به معاونین غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: شما می‌توانید در خریدهای بیمارستانی دخالت کرده و صرفه‌جویی خوبی در این زمینه انجام دهید. باید جایگاه معاونت غذا و دارو در این مساله تقویت شود. وزیر بهداشت نیز به همین دلیل قبول کردند که بخشی از تجهیزات پزشکی در دانشگاه‌ها مصرف شود.

لزوم کنترل هزینه‌ها در حوزه تجهیزات پزشکی از سوی معاونین غذا و دارو

دیناروند با بیان اینکه حوزه تجهیزات پزشکی در برخی از دانشگاه‌ها آنگونه که باید و شاید تعریف نشده است، افزود: باید تمرکز واحد تجهیزات پزشکی در معاونت غذا و دارو جدی گرفته شود و ما هم پیگیری می‌کنیم که این اتفاق بیفتد، البته اعتقاد ندارم که یک کار شدید و انقلابی انجام شود اما انجام این کار ضروری است.

همانطور که معاونین غذا و دارو بر روی دارو احاطه دارند باید در مدت کوتاهی کنترل هزینه‌ها در حوزه تجهیزات پزشکی را نیز برعهده داشته باشند. چرا که موقعیت تجهیزات پزشکی در طرح تحول سلامت بسیار حائز اهمیت است. همچنین در این طرح بحث عدالت در دسترسی مطرح است که باید آن را نیز جدی بگیریم.

سیاست وزارت بهداشت توسعه داروخانه‌های دولتی نیست

داروخانه داران ناامید نباشند

رئیس سازمان غذا و دارو در ادامه صحبت‌هایش به بحث داروخانه‌ها اشاره و اظهار کرد: از آنجایی که آیین نامه‌های جدیدی مثل کلینیک‌های ویژه داروخانه‌های زنجیره‌ای و غیره ابلاغ شده، بحث داروخانه‌ها مهم است و بهتر است دیدگاه وزارت بهداشت را نیز در این باره بیان کنیم تا از یاس و ناامیدی در جامعه داروسازی جلوگیری شود.

وی افزود: دلیلی ندارد کسانی که خدمت می‌کنند و در طرح تحول سلامت نیز مهم بودند، ناامید شوند. سیاست وزارت بهداشت به هیچ عنوان توسعه داروخانه‌های دولتی نیست، بعضی‌ها به دنبال تاسیس داروخانه‌های دولتی جدید هستند که ما با این موضوع موافقت نکردیم و کسی هم نمی‌تواند سرخود این کار را انجام دهد، چرا که باید در کمیسیون ماده 20 تهران مطرح شده و از آنجا مجوز دریافت کنند.

اجازه توسعه داروخانه‌های دولتی را نمی‌دهیم

دیناروند با بیان اینکه بخش خصوصی باید حضور جدی در این حوزه پیدا کند، گفت: برای دولت ضرورت ندارد که در بحث داروخانه‌های دولتی سرمایه‌گذاری جدیدی انجام دهد. دوستان باید مراقبت کنند که خدمات به صورت ارزان‌تر ارائه شود. داروخانه‌های خصوصی و دولتی مانند بیمارستان‌های خصوصی و دولتی نیستند که براساس تعرفه، خدمات در بیمارستان‌های دولتی ارزان‌تر باشد. بلکه هرکس‌ می‌تواند مقایسه کند که مثلا قیمت یک فاکتور در داروخانه دولتی 13 آبان با داروخانه‌ای در بخش خصوصی یکسان است. بنابراین ضرورتی ندارد که داروخانه‌های دولتی توسعه یابند.

وی تاکید کرد: معاونین غذا و دارو باید این حوزه را تقویت کنند و بخش خصوصی نیز در هر کجا که می‌تواند در صورتی که منجر به تحمیل هزینه به مردم نشود، سرمایه‌گذاری خود را انجام دهد. بیمارستان‌های نسل جدید باید از سوی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی پیش روند. البته بسته‌های سرمایه گذاری در وزارت بهداشت نیز با سرمایه‌های غیردولتی آماده می‌شود.

دیناروند با بیان اینکه دولت نمی‌تواند خود را بزرگ کند، گفت: حتی بیمارستان‌های دولتی را هم بخش خصوصی می‌تواند اداره کند و باید دانست که در کمیسیون‌ها هیچ مصوبه‌ای مغایر با ضوابط تصویب نخواهد شد، اگر ضوابط دقیق رعایت شوند حقی از کسی ضایع نمی‌شود. نباید به دلیل اجتهاد شخصی که برخی از افراد از ضوابط دارند، وقت زیادی را از وزارت بهداشت بگیریم. اگر به قانون پایبند باشیم حقی از کسی ضایع نمی‌شود ،بنابراین معاونین غذا و دارو سعی کنند که این اتفاق مثبت بیفتد.

در برخورد با پدیده قاچاق ضعیف عمل کردیم

رئیس سازمان غذا و دارو در ادامه به مساله مبارزه با قاچاق و تقلب در حوزه سلامت اشاره و اظهار کرد: متاسفانه قاچاق در جامعه ما به موضوعی نهادینه بدل شده است. علت آن نیز تحریم‌های طولانی‌ مدت بوده و گاهی برخی فکر می‌کنند حال که روش‌های قانونی مسدود است چشم از روش‌های قانونی بسته و به قاچاق روی بیاوریم/ شاید بخشی از قاچاق ناشی از این مساله باشد.

دیناروند با بیان اینکه مساله قاچاق نه تنها اقتصاد بلکه فراتر از آن سلامت مردم را تهدید می‌کند، گفت: چیزی که قاچاق است امکان تقلب در آن نیز زیاد می‌شود. چیزی که در دارو و مکمل هم بسیار با آن مواجه هستیم داروهای گرانی که با قیمت‌هایی مانند هزار دلار به صورت قاچاق وارد می‌شوند، امکان تقلب صددرصدی در آنها وجود دارد. به این صورت که برچسب‌هایی روی محصولات زده و آنها را بسته بندی می‌کنند و با قیمت‌های نسبتا ارزان و باورپذیر می‌فروشند.

وی با بیان اینکه ما در برخورد با پدیده قاچاق ضعیف عمل کرده‌ایم گفت: دو سال است که سعی می‌کنیم سامانه اصالت را پیگیری کنیم، اما همکاری‌های خوبی در این زمینه ندیدیم. برخی از وارد کنندگان و تولید کنندگان درک نمی‌کنند که این سامانه در جلوگیری از قاچاق چقدر اهمیت دارد. این سامانه فقط آمار و اطلاعات را زیاد نمی‌کند بلکه برای حفاظت از مردم لازم است و باید هرچه سریع‌تر انجام شود. البته آماری از حوزه قاچاق بیان نمی‌کنم، اما در حوزه سلامت اعم از غذا، دارو، مکمل، تجهیزات پزشکی و آرایشی معمولا تقلب زیاد است و قاچاق تجهیزات و ملزومات پزشکی به راحتی اتفاق می‌افتد.

بخش بازرگانی با سامانه اصالت مقابله نکند

دیناروند تاکید کرد: برای ما مهم است که این سامانه سریعا انجام شود و خواهشی که از بخش بازرگانی داریم این است که با این طرح مقابله نکنند؛ چرا که این کار اقدامی ملی است و شورای امنیت ملی هم روی آن نظر داشته و آن را تایید کرده و پیگیری می‌کنند و باید به آنها پاسخگو باشیم.

وی افزود: یکی از مسائلی که به قاچاق کمک می‌کند بازارچه‌های مرزی مناطق آزاد و ویژه است. یکی از گمرک‌های مناطق آزاد در حوزه مربوط به آن بدون مجوز ورود کالاهایی را که ما اجازه ورود نمی‌دادیم را وارد می‌کردند که این موضوع باید کنترل شود تا از ورود کالاهای تقلبی جلوگیری شود.

لزوم مقابله با محل‌های عرضه کالاهای قاچاق

رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: نکته دیگر اینکه باید با محل‌های عرضه قاچاق مانند سوپر مارکت‌ها و عطاری‌ها نیز مقابله کنیم. جای تاسف است که برخی از این محل‌ها به راحتی کالاهای تقلبی می‌فروشند. بنابراین مقابله با سطح عرضه نباید فراموش شود.

وزیر بهداشت هیچ گونه مماشات در حوزه غذا را نمی‌پذیرد

دیناروند در ادامه با اشاره به موضوع سلامت غذا و غذای سالم گفت: یکی از اولویت‌هایی که وزیر بهداشت مطرح کرده و هیچ گونه مماشات در آن را نمی‌پذیرد بحث غذاست. شاید برخی تصور کنند که با شرایط فعلی کشور می‌توانیم چشم بر هم گذاشته و از برخی از این مسائل بگذریم، اما زمانی که می‌توانیم تولید سالم داشته باشیم چرا به سمت آن نرویم.

چرا تولید بدون ضوابط را با این استدلال که اشتغال کاهش می‌یابد، انجام دهیم. در حالی که با تولید بهتر می‌توانیم اشتغال قوی‌تری داشته باشیم. نمی‌توان گفت اگر آب آشامیدنی آلودگی دارد مشکلی نیست بلکه می‌توانیم طوری آن را تولید کنیم که نیترات و آلودگی نداشته باشد.

دیناروند افزود: لبنیات می‌تواند به گونه‌ای تولید شود که در آن برای تولید ارزان‌تر از پالم استفاده نکنند. چرا باید در سوسیس و کالباس خمیر مرغ اضافه شود. بنابراین مماشات در این حوزه کمک به صنعت نیست.

وی با بیان اینکه صنعت ما در تراز بین المللی فعالیت می‌کند، گفت: دلیلی ندارد صنایع با نادیده گرفته ضوابط کار را خراب کنند. مصلحت اندیشی در این حوزه به این مفهوم که اگر کمی آلودگی وجود داشته ایراد ندارد، اصلا شایسته نیست. بلکه اگر کنترل کنیم به شرایط بهتری می‌رسیم. البته در بحث کنترل هم نباید فراتر از قانون عمل کنیم بلکه باید صنعت را نیز حمایت کنیم.

فرصتی 6 ماهه برای سراسری شدن چراغ راهنمای تغذیه‌ای

وی با اشاره به بحث چراغ راهنمای تغذیه‌ای گفت: این طرح اقدام بسیار بزرگی است که از یکسال گذشته آن را ابلاغ کردیم و پیگیری شما معاونین غذا و دارو را می‌طلبد. آقای وزیر حداقل ماهی یک بار این مساله را از من می‌پرسند، اگر این کار انجام شود در انتخاب غذایی که منطبق با شرایط زندگی باشد، بسیار موثر است.

دیناروند ادامه داد برای اینکه به وعده خود عمل کنید کمتر از شش ماه فرصت دارید که این مدت هم با چشم بر هم زدنی می‌گذرد و باید با جدیت این مساله را به نقطه عطف خود برسانیم.

رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه در حال حاضر شکر مصرفی ما 20 درصد بیش از نرم مطلوب بوده و نمک مصرفی ما نیز 2.5برابر حد مطلوب است گفت: اگر این موارد کنترل نشوند بیماری‌های متعددی ایجاد شده و رو به افزایش می‌رود.

وی افزود: شروع سکته‌هایی که در افراد بین 30 تا 40 سال شاهدیم تصور می‌کنم مربوط به روغن‌های نباتی جامد با اسیدهای چرب 40 یا 50 درصدی که در دهه های 60 یا 70 به مردم می‌دادیم. در این زمینه بسیاری از کشورها اسید چرب ترانس را در روغن به صفر رسانده و به دنبال کاهش اسید چرب اشباع هستند، اما ما هنوز اسید چرب ترانس را به نقطه مطلوب نرسانده‌ایم. ما باید تصمیماتی که گرفتیم با تلاش‌های شما معاونین غذا و دارو عملیاتی کنیم. باید از کارهای جزئی به سمت اقدامات اولویت‌دار و اساسی رفته و به آنها بپردازیم.