برآیند دیپلماتیک و منافع ملی ایران

روزنامه شهروند در یادداشتی به قلم محمود  اشرفی روزنامه نگار نوشت:

برآیند کنش‌های دیپلماتیک منطقه به نقطه تعادل استراتژیک آن گرایش دارد. این سازوکار سیاسی تأمین‌کننده منافع همگانی و بیش از همه همسو با منافع ملی نقطه تعادل است، زیرا کنشگران سیاسی منطقه به خوبی دریافته‌اند که امنیت نقطه تعادل تضمین‌کننده ثبات، پایداری و منافع و امنیت جمعی است. هرگونه کنش سیاسی مخالف با این سویه و چرخش دیپلماتیک؛ بی‌خردی سیاسی است. اکنون ایران به مثابه نقطه تعادل منطقه است. این واقعیت را جامعه جهانی و به‌ویژه کشور‌های منطقه به صورت آشکار و مستقیم و در مواردی به صورت تلویحی پذیرفته‌اند. در صورتی هر یک از کشور‌های منطقه کنش سیاسی مخالف با این چرخش جاری دیپلماتیک داشته باشند؛ درواقع برخلاف منافع ملی خود حرکت کرده‌اند. تحرکات سیاسی اخیر عربستان‌سعودی در قالب چنین الگوی کج‌روانه سیاسی است، زیرا هر گونه کنش سیاسی مخالف با برآیند سیاسی منطقه درنهایت به زیان کشور‌های دارای رفتار سیاسی نامتوازن خواهد بود. مخالفت و سنگ‌اندازی عربستان‌سعودی با توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ در این فهرستگان جای می‌گیرد. این کشور با این اقدام سیاسی همداستان سیاست‌های اسراییل شد. در بحران سوریه سرانجام سیاست جهانی و منطقه‌ای به آرای نقطه تعادل استراتژیک نزدیک و نزدیک‌تر شد و این به مفهوم شکست سیاست‌های منطقه‌ای عربستان‌سعودی است. در مورد مناقشه یمن؛ امواج مخالفت‌های منطقه‌ای با عربستان در راه و اکنون این کشور با اعتراضات گسترده حقوق بشری روبه‌روست.

عربستان‌سعودی برخلاف گرایش عمومی منطقه حرکت کرده و در این میان به دنبال همداستان و همراه می‌گردد. حرکت سیاسی اخیر بحرین در مورد اخراج کاردار ایران در راستای این حرکات است. ظرفیت دیپلماتیک بحرین به‌عنوان تیول سیاسی عربستان‌سعودی برای انجام این‌گونه حرکات سیاسی بسیار محدود است. این کشور کوچک سرانجام برای حفظ منافع ملی خود راهی جز پیوستن به جریان گرایش سیاسی جمعی منطقه   ندارد.

همسو شدن کشورهای منطقه با چرخش دیپلماتیک زمینه حل مسالمت‌آمیز بسیاری از اختلافات ارضی نیمه خاموش کرانه جنوبی خلیج‌فارس را فراهم می‌کند. درحالی‌که اقدامات غیرهمسو و نابخردانه عربستان‌سعودی، زمینه‌ساز بحران‌های بزرگ و کشمکش بر سر سرزمین در بین کشور‌های عربی خواهد بود و در این میان عربستان در مناقشه احتمالی ارضی با قطر و امارات متحده عربی بازنده خواهد بود. عربستان‌سعودی برای حفظ منافع ملی خود چاره‌ای جز تمکین گرایش عمومی و برقراری روابط مسالمت‌آمیز با نقطه تعادل استراتژیک منطقه ندارد.