رئیس مرکز پژوهش‌های ژرف لبنان با بیان اینکه حوادث تلخی که درمناسک حج امسال رخ داد نمایانگر آشفتگی داخلی عربستان است، گفت: ضرورت ایجاب می‌کند، یک هیئت بین المللی اسلامی برای تظارت برمناسک حج تشکیل شود.
محمود حیدر درباره جان باختن صدها نفر از حجاج بیت الله الحرام در منا گفت: این حادثه تلخی بود که برای حجاج بیت الله الحرام رخ داد. وقوع چنین حادثه‌ای در نهایت ابهام و پیچیدگی است و شبهات و پرسش‌های فراوانی درباره آن وجود دارد و طبیعی است که مقامات وزارت خارجه ایران خواستار انجام تحقیقات جدی در خصوص علل و عوامل بروز حادثه منا شوند؛ چرا که در این حادثه، تعداد زیادی از حجاج جان خود را از دست داده یا مجروح شده‌اند. این حادثه کوچکی نیست که بطور ناگهانی و خارج از کنترل انسان رخ داده باشد تا بتوان درباره آن سکوت کرد یا از کنار آن گذشت. همانطوری که گفتم درباره حادثه منا ابهامات و پرسش‌های زیادی وجود دارد که باید بطور شفاف بدانها پاسخ داد.ضرورت انجام تحقیقات
رئیس مرکز پژوهش های رژف لبنان انجام تحقیقات درباره فاجعه منا را ضروری دانست و اظهار داشت: انجام چنین تحقیقاتی فقط محدود به ایران نمی‌شود بلکه تمام کشورهایی که زائرانشان در این حادثه کشته یا مجروح شده‌اند، باید خواهان انجام تحقیقات عمیق در خصوص حادثه منا شوند و در این روند نیز مشارکت داشته باشند. البته می‌توان این تحقیقات را در سطح سازمان‌های بین المللی نظیر سازمان کنفرانس اسلامی، سازمان ملل یا دادگاه بین المللی جنایی مطرح و از تمام راهکارهای قانونی مطابق با حقوق بین الملل استفاده کرد.
تشکیل کمیته حقیقت یاب
وی درباره تشکیل کمیته حقیقت یاب فاجعه منا گفت: تشکیل و عملکرد موفقیت آمیز این کمیته در چارچوب حقوق بین الملل و فعالیت کارشناسان این رشته قرار دارد. بدیهی است تشکیل کمیته حقیقت یاب را باید در کنار مسائل حقوقی و سیاسی نظیر مناسبات منطقه‌ای کشورها و روابط بین الملل در نظر گرفت. ممکن است سازمان کنفرانس اسلامی اقدام به تشکیل چنین کمیته‌ای کند و پس از آن، موضوع به سطوح بالا و فراگیرتری منتقل شود. بنده معتقدم اگر عربستان حسن نیت خود را برای پایان دادن به حادثه منا نشان دهد، می‌تواند از شرایط کنونی عبور کند.
عدم حسن نیت ریاض
این تحلیلگرمسائل سیاسی درباره مانع تراشی‌های ریاض برای سفر مقامات دپیلماتیک ایران به عربستان گفت: این مانع تراشی‌ها نمایانگر عدم حسن نیت سعودی‌هاست. ممکن است مقامات ریاض سفر دیپلمات‌های ایرانی به عربستان را سیاسی قلمداد کنند؛ چرا که معتقدند تحقیقاتی که از سوی وزارت کشور عربستان در خصوص حادثه منا انجام می‌شود، کافی است و دیگر نیازی به تشکیل کمیته حقیقت یاب وجود ندارد.
آشفتگی داخلی عربستان
محمود حیدر در پاسخ به این سؤال که "برخی تحلیلگران سیاسی که معتقدند عربستان، نظارت کشورهای اسلامی بر نحوه اداره حج را مخالف حاکمیت و امنیت ملی خود می‌داند. آیا امکان اجرایی شدن چنین طرحی وجود دارد یا خیر، گفت: بدون شک خاورمیانه در مرحله گذار قرار دارد و عربستان نیز وارد جنگ‌های منطقه‌ای شده است. از زمانی که عربستان تأسیس شده تاکنون این اولین بار است که ریاض بدین شکل وارد جنگ و درگیری‌های منطقه‌ای شده است. این‌گونه دخالت‌های ریاض نشانگر قدرت و انسجام نخبگان سیاسی عربستان نیست بلکه نمایانگر ناتوانی و حاکمیت دیکتاتوری است. شاید حوادث تلخی که در مناسک حج امسال شاهد آن بودیم نشان دهنده حالت اضطراب و آشفتگی است که عربستان از لحاظ امنیت داخلی در آن بسر می‌برد.
لزوم تشکیل هیئت بین المللی اسلامی نظارت بر حج
وی افزود: با توجه به تحولات کنونی خاورمیانه و آشفتگی داخلی عربستان به نظر می‌رسد که مسائل برای برون رفت از مشکلات حج و تشکیل یک هیئت بین المللی اسلامی برای اداره این مناسک در نهایت پیچیدگی قرار دارد. البته تشکیل چنین هیئتی یک امر بدیهی است؛ چرا که مناسک حج هیچ ربطی به حاکمیت ملی عربستان ندارد. شما واتیکان را در نظر بگیرید که به عنوان مرکزی برای مسیحیان کاتولیک به شمار می‌رود. برغم اینکه واتیکان در ایتالیا قرار دارد، به نوعی دارای استقلال است و در سازمان ملل نماینده دارد. اما درباره عربستان باید گفت اقداماتی که این کشور درخصوص حرمین شریفین انجام می‌دهد محدود به فرائض و مسائل دینی نیست، بلکه این اقدامات با اهداف سیاسی و درچارچوب منافع راهبردیش انجام می‌شود. به هرحال به نظر می‌رسد که ضرورت ایجاب می‌کند، یک هیئت بین المللی اسلامی برای نظارت بر مناسک حج تشکیل شود.
منبع: تسنیم
ارسال نظر
