مسوولیت فاجعه منا متوجه عربستان است

«عمر جاد» در مقاله ای در پایگاه خبری الیوم السابع نوشت: از سال 1990 تاکنون حدود 3هزار نفر در حوادث مشابهی در مراسم حج فوت شده اند و مسوولیت تمام اینها برعهده دولت عربستان است گرچه تلاش های دولت عربستان برای اجرای طرح توسعه و فراهم کردن شرایط برای انجام مناسک حج از چشم ناظران دور نمی ماند.

وی ادامه داد: مسوولان عربستانی نباید به راه حل هایی که برای پیشگیری از تکرار اینگونه موارد مطرح می شود بی توجهی کنند. برخی مشکلات تنها با صرف پول حل نمی شود و نیاز به افکار خلاق و ساماندهی مدبرانه و راهکارهای زیرکانه دارد.

«محمود خلیل» از روزنامه الوطن مصر نیز از اظهارات مسوولان عربستانی در انداختن تقصیر برعهده زایران بیت الله الحرام و رعایت نکردن نظم از سوی آنان انتقاد کرده است.

وی نوشت: صرفنظر از روایت شاهدان عینی که مشاهدات خود را با رسانه های جمعی در میان گذاشتند و کندی عملکرد مسوولان عربستانی در این حادثه که سبب افزایش تعداد قربانیان شد، می خواهم بر روی همین استدلال و انداختن تقصیر برگردن حجاج مکث کنم.

مسوولان عربستانی اعلام نمی کنند که چه دستورات یا توجیهاتی به حجاج داده اند که ازسوی آنها رعایت نشده، این مسوولان برای افکار عمومی مشخص نمی کنند که چگونه فردی حاضر می شود با جان خود حتی بهای رعایت نکردن این آموزش ها و دستورات را بدهد؟

واقعیت امر این است که حس می کنم مسوولان عربستانی نیز مانند بسیاری مسوولان در مناطق دیگر جهان عرب تمایل دارند در تفسیر خود از این فاجعه قربانیان را مقصر جلوه دهند. این استدلال آنان مانند استدلال کسی است که فردی را که توسط خودرو به زیر گرفته شده مقصر بداند با این توجیه که وی خود را به زیر چرخ های خودرو پرتاب کرده است!

این نگرش به این معماست که مسوولان هیچ مسوولیتی غیر از شانه خالی کردن از زیر بار مسوولیت و پاسخگویی ندارند و وظیفه ای درقبال حل مشکل و بررسی شجاعانه علل بروز مساله ندارند.

«عبدالناصر سلامه» در روزنامه المصری الیوم نیز نوشت: به رغم تجربیات فراوان، هنوز سازماندهی مراسم حج به سطح مطلوب نرسیده حال آنکه انتظار می رفت دست اندرکاران این حوزه دراین سالهای طولانی تجربه وسیعی اندوخته و مانع این چنین فجایعی شوند، دادن خسارت های کلان به بازماندگان نخواهد توانست اشک کسانی را که به خاطر اهمال کاری بی مسوولیتی عده ای، عزیزی را ازدست داده اند ، پاک کند.

سلامه گفت: حال هنگامی که مشخص شود مساله ناشی از سو مدیریت و آنگونه که گفته می شود بخاطر اختصاص دو مسیر رمی جمرات به عبور کاروان شاهزادگان سعودی بوده ، چه باید گفت؟

وی ادامه داد: آنچه جالب توجه است این است که قصور از داخل تشکیلات دولت میزبان بوده است، این واقعیت ها یکبار دیگر ثابت می کند که در جهان عرب جان انسانها ارزش واهمیت چندانی ندارد و کشته ها چه یک نفر باشد چه هزار نفر، زیاد فرقی نمی کند؛ درهر حال خداوند آنها را بیامرزد.

وی افزود: مهم این است که آمار فوت شدگان به ندریج اعلام شود تا ایجاد شوک نکند، توگویی همان ناخدایان کشتی های غرق شده پناهجویان هدایت مراسم حج را برعهده داشته اند و همانگونه که درآن حادثه آمار از 7 نفر شروع و به 70 نفر ختم شد دراین مورد نیز آمار از 90 نفر آغاز شد.

وی ادامه داد: قضیه با دادن مبالغی خسارت خاتمه پیدا می کند و خبری از توبیخ مسوولان و مقصران این حادثه نخواهد بود و در تمام سالهای گذشته نیز خیل زایران با پذیرفتن ریسک جانی به ادای فریضه حج پرداخته اند.

«محمد امین» نویسنده دیگر این روزنامه نیز از نبود شفافیت در اطلاع رسانی این فاجعه از سوی دولت عربستان بشدت انتقاد کرد و نوشت: ما ملتی هستیم که به خاطر هیچ می میریم

...جمعیت تحت فشارکدام شیطان را می خواستند سنگ بزنند که به قیمت جانشان تمام شود؟ این معرکه به قیمت جان بیش از یکهزار و 500 شهید تمام شد، البته هنوز از آمار دقیق این فاجعه اطلاعی نداریم زیرا تنها منبع اطلاع رسانی رسمی نیروی دفاع مدنی عربستان است ! هزاران خبرنگار در مراسم حج امسال حضور داشتند بی آنکه بتوانند اطلاعی از واقعیت داشته باشند، تمام کانال های اطلاع رسانی و نیز امدادرسانی بسته بود و دهها شبکه ماهواره ای وابسته به عربستان غیر از یک خبر فوری خبر دیگری مخابره نکردند!

حج امسال رنگ خون گرفت، رییس بعثه حج مصر نیز تنها از یک شبکه می توانست اخبار را بگیرد، هیچ خبرنگاری اجازه تردد آزاد را نداشت و هر عربستانی یونیفورم پوشی می توانست به شما نهیب بزند که برگرد عقب ! خارج از محدوده مجاز هستی ! برگرد حاجی !

وی افزود: برای نخستین بار احساس عجز و ناتوانی کردم! خبردر فاصله چندمتری من بود ومن نمی توانستم آنرا مخابره کنم ،همه چیز بسته بود !

«عماد الدین حسین» سردبیر روزنامه الشروق مصر نیز نوشت: براساس مشاهدات عینی خود و بررسی هایم می گویم که باید به سرعت برای یافتن راهی جهت عبور خودروها از مسیر عرفه تا وارد شدن به منا و نحوه توقف و تردد آنها برنامه ریزی وچاره اندیشی شود.

وی بر ضرورت اجرای قانون و قاطعیت در برخورد با گروه هایی که دراین مسیر تخلف می کنند و برای کسب سود مادی ،سلامت حجاج را به مخاتطره می اندازند با قاطعیت برخورد شود.

پلیس عربستان نیز باید دوره های آموزشی خاص ببینند به همین ترتیب همه عوامل دست اندرکار برگزاری این فریضه در تمام کشورهای اسلامی باید آموزش های ویژه ای ببینند تا بتوانند مانع بروز چنین فجایعی شوند.

فاجعه منا پنجشنبه هفته گذشته همزمان با روز عید قربان و هنگام حرکت زائران برای رمی جمرات بر اثر سومدیریت و بی کفایتی مسوولان عربستان رخ داد.

در این فاجعه حدود 2 هزار زائر جان خود را از دست دادند و به تایید منابع خبری بیش از یکهزار تن نیز نیز مجروح شده اند.