بخش زیادی از ضرب‌المثل‌های جنبه‌ی منفی دارد

محمدحسین جعفری با بیان این‌که متأسفانه مردم ایران به جنبه‌های منفی زندگی گرایش بیش‌تری دارند، ابراز عقیده کرد: آموزه‌های اشتباه مذهبی، شعر، ادبیات، ضرب‌المثل‌ها و ... را می‌توان از دلایل شکل گرفتن افکار و گرایش‌های منفی در مردم تلقی کرد.

او گفت: بخشی از ضرب‌المثل‌های رایج میان مردم مانند "آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه"، "با یک گل بهار نمی‌شه"، "با یک دست سه هندوانه برندار" افراد را به جنبه‌های منفی زندگی سوق داده و این منفی‌گرایی، ناخواسته در ضمیر ناخودآگاه افراد جامعه شکل گرفته است.

این روان‌شناس با تأکید بر این‌که ضمیر ناخودآگاه آن‌چه را برای فرد به صورت مدام تکرار می‌شود، یاد می‌گیرد، افزود: شعرها، ضرب‌المثل‌ها و آن‌چه برای مردم تکرار می‌شود، جهت‌دهنده فکر و نگرش مردم است.

جعفری با اشاره به این‌که منفی‌گرایی در جامعه جریان دارد، گفت: برای مثال مطالبی مانند "دوستی با هرکه کردم خصم مادر زاد شد" و یا "سلطان غم مادر" که پشت کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها نوشته شده است، همه جنبه منفی دارد و معمولا این نوشته‌ها سر‌آمد ادبیات عامه جامعه است.

او با اشاره به برخی آموزه‌های اشتباه دینی گفت: باید با لبخند ذکر خدا را بگوییم و خدا را تنها در غم و اندوه یاد نکنیم.

جعفری افزود: متأسفانه در کشور ما تعادلی بین شادی‌ها و ناراحتی‌ها برقرار نیست.

او با اشاره به یک تفکر اشتباه رایج در بین مردم مبنی بر رسیدن شر پس از زیاد خندیدن، گفت: برای مثال در برخی از خانواده‌ها معتقدند خندیدن زیاد دختران، شری به دنبال خواهد داشت و اگر اتفاقی برای یکی از اعضای خانواده رخ دهد، آن را نتیجه خندیدن زیاد می‌دانند.

او اضافه کرد: یکی از ضرب‌المثل‌های ایرانی "آدم عاقل زیاد نمی‌خندد" است، در حالی که علم ثابت کرده خنده حدود 100 هورمون در مغز ترشح می‌کند که دو هورمون اساسی به نام اندورفین و سروتنین که موجب آرامش می‌شود، با خندیدن در مغر ترشخ می‌شود.

این روان‌شناس تصریح کرد: هورمون سروتنین بیش‌تر امور حیاتی بدن را انجام می‌دهد و تمام داروهای روان‌پزشکی و ضدافسردگی حاوی هورمونی است که به صورت طبیعی در بدن ما وجود دارد، با خندیدن در بدن ترشح می‌شود.

جعفری با بیان این‌که متأسفانه ما در ایران، انسان‌های خنده‌رو را دیوانه و آدم‌های عبوس را عاقل و عارف می‌دانیم، اظهار کرد: خنده باعث افزایش خلاقیت و یادگیری در افراد می‌شود، در صورتی‌که ناراحتی و گریه باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول می‌شود که از بین رفتن حافظه کوتاه‌مدت را به دنبال دارد.

جعفری با اشاره به این‌که رسیدن به رضایت درونی، عزت نفس، هویت و هدف در زندگی عواملی است که موجب به وجود آمدن شادی پایدار در زندگی می‌شود، گفت: برای رسیدن به عزت نفس و شادی پایدار باید مشکلات اساسی مانند اشتغال، مسکن و ... حل شود.

او با اشاره به این‌که متأسفانه ما حتا در شادی‌های سطحی مانند جشن‌ها شرایط لازم را فراهم نمی‌کنیم، ادامه داد: شادی بر تمام جنبه‌های زندگی مردم اثر می‌گذارد و یکی از عوامل بازدهی نداشتن شرکت‌ها، کارخانه، دانشگاه‌ها شاد نبودن پرسنل و فضاست.

این روان‌شناس با اشاره به شعارها سیاسی و اقتصادی تصریح کرد: تنها با شعار نمی‌توان بازدهی افراد را بالا برد، زیرا انسان‌های افسرده انرژی لازم را برای فعالیت و ایجاد خلاقیت ندارد.

جعفری همچنین به رابطه نبود شادی و بزهکاری اشاره کرد و افزود: تحقیقات نشان می‌دهد احتمال روی آوردن به بزه و فرار در فرزندان خانواده‌های ناشاد بیش‌تر است و افراد شاد از ایمان قلبی بیش‌تری برخوردارند.

او با اشاره به مشکلات زناشویی که نشأت‌گرفته از نارضایتی جنسی است، خاطرنشان کرد: یکی از عوامل نارضایتی جنسی نبود شادی و افسردگی در خانواده‌هاست، زیرا افسردگی باعث کاهش میل جنسی و مهارت جنسی در افراد می‌شود.

این روان‌شناس اضافه کرد: بسیاری از خیانت‌های زناشویی به علت شاد نبودن خانه و خانواده است، زیرا افرادی که در خانه شاد نیستند، شادی را در محیطی غیر از خانه جست‌وجو می‌کنند.

جعفری با اشاره به تحقیقات، کودکان خانواده‌های شاد را موفق‌تر توصیف کرد و افزود: کودکانی که در یک خانواده شاد رشد می‌کنند، شجاع‌تر هستند و خلاقیت و عزت نفس بیش‌تری نسبت به سایر کودکان دارند.

او گفت: مردم باید با تغییر در افکار و نگرش خود به سوی افزایش شادی و نشاط در جامعه گام بردارند و نباید منتظر ماند تا مسؤولان کاری در این خصوص انجام دهند.