«پزشک دیپلمات» سیبل حمله دلواپسان

علی‌اکبر ولایتی چهره‌ای هر چند منتسب به اصولگرایان شناخته می‌شود، اما همواره مشی اعتدالی خاص خود را داشته است. با این حال چه زمانی که در دولت‌های آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی عهده‌دار وزارت امور خارجه بود، چه زمانی که در انتخابات ریاست جمهوری سال 84 به نفع آیت‌الله هاشمی کنار رفت و چه زمانی که در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92، در قالب ائتلاف 1+2 با قالیباف و حدادعادل به میدان آمد و البته تا پایان ماند، به عنوان کاندیدای اصولگرایان و یکی از چهره‌های مورد تایید جامعتین شناخته می‌شد. با این حال شاید همین حضور اخیر در انتخابات و موضع‌گیری مشهور وی در مناظره‌های انتخاباتی علیه سخنان سعید جلیلی – کاندیدای جبهه پایداری – بود که باعث شده است این روزها طیفی از اصولگرایان با اندیشه‌های ائتلاف اصولگرایی که شامل جبهه پایداری هم می‌شود، وی را در سیبل حمله‌های خود قرار دهند.«پزشک دیپلمات» کارنامه قابل توجهی در عرصه سیاسی ایران دارد. از عضویت در نهضت آزادی در دوران مبارزه تا نمایندگی مجلس شورای اسلامی و وزارت بهداشت و حتی کاندیداتوری نخست‌وزیری در اوایل انقلاب را می‌توان در سوابق وی دید. با این حال ولایتی بیش از همه به دوران طولانی وزارتش در ساختمان قدیمی وزارت امور خارجه در باغ ملی تهران شناخته می‌شود. شاگرد دکتر محمد قریب که فوق تخصص اطفال خود را از دانشگاه معتبر جانز هاپکینز آمریکا دریافت کرده و اکنون نیز ریاست بیمارستان مسیح دانشوری تهران را بر عهده دارد، بیش از آن که در عرصه پزشکی شهره باشد، شهرتش را مدیون قامت دیپلماتیکش است. جالب این جاست که پیراهن‌های وی نیز در همین قامت دیپلماتیک با نام خودش شناخته می‌شوند. وی یک بار در مصاحبه‌ای گفته بود که حتی در پاریس، پیراهن‌هایی با فرم یقه پیراهن‌هایش را با نام «یقه ولایتی» می‌فروشند!ولایتی این روزها علاوه بر قرار گرفتن در سمت مشاور امور بین‌الملل رهبر انقلاب اسلامی، بر صندلی‌ای تکیه زده است که پیشتر در اختیار حسن روحانی قرار داشت: ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام. سمتی که حکمش را از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی گرفته است و شاید همین باعث شده است که این روزها به عنوان هدفی برای حمله منتقدان آیت‌الله در جناح اصولگرا نیز بدل شود. البته دوستی ولایتی با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بر کسی پوشیده نیست و اگر از تصدی وزارت امورخارجه در دولت سازندگی بگذریم، کناره‌گیری ولایتی به نفع هاشمی در انتخابات 84 در ذهن بسیاری مانده است.

شاید ماجرا در واقع از جایی شروع شد که علی‌اکبر ولایتی، به عنوان یکی از 8 نامزد نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 شناخته شد. در آن زمان وی با محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل ائتلافی به نام 1+2 را تشکیل داد که قرار شد در پایان مناظره‌های انتخاباتی و براساس نظرسنجی‌ها و نیز آرای زعمای اصولگرا به ویژه جامعتین، یکی از آن‌ها در صحنه باقی بماند. هرچند در نهایت حدادعادل از ادامه حضور در رقابت انتخاباتی انصراف داد، اما ولایتی و قالیباف تا آخر در صحنه ماندند و در نهایت نیز هیچ‌کدام نتوانستند به پاستور برسند. قالیباف در واقع قافیه را در مناظره‌های انتخاباتی به حسن روحانی باخت؛ جایی که سعی کرد با سلاح یادآوری نقش و موضع‌گیری‌های حسن روحانی در حوادث کوی دانشگاه تهران در دوره دولت اصلاحات، به وی حمله کند، اما در نهایت این حمله با کلیدواژه‌ای که بعدا به «گاز انبر» شهرت یافت، به خود وی برگشت و «شیخ دیپلمات» توانست از رقیب پیشی بگیرد. اما در مقابل، ولایتی نه به طور مستقیم، بلکه به گونه‌ای غیرمستقیم در پیروزی روحانی نقش داشت. وی در هنگامه مناظره‌های انتخاباتی، آن جایی که سعید جلیلی – کاندیدای جبهه پایداری که خارج از روند مورد تایید زعامت اصولگرایان در انتخابات شرکت کرد – سعی داشت به روند دیپلماسی هسته‌ای پیش از خود به ویژه در دوران دولت اصلاحات حمله کند، از آن دفاع جانانه‌ای کرد و در عوض مذاکرات دوران مسئولیت جلیلی را زیر سوال برد و از آن انتقاد کرد. انتقادهایی که اتفاقا بر هدف نشست.

حال حامیان سعید جلیلی که اغلب از حامیان پیشین محمود احمدی‌نژاد نیز بوده‌اند و این روزها در قامت دلواپسان منتقد دولت تدبیر و امید قرار گرفته‌اند، سعی دارند آن کار ولایتی را جبران کنند و حمله‌های خود علیه وی را تشدید کرده‌اند. بهانه حمله، از یک سو انتقادهای ولایتی از سخنان جلیلی در کمیسیون ویژه برجام و از سوی دیگر عدم پذیرش دعوت به کمیسیون برجام از سوی ولایتی است.سایت اصولگرای صراط‌نیوز دیروز در گزارشی عدم حضور ولایتی در کمیسیون برجام را زیر سوال برد و نوشت: «بر کسی پوشیده نیست که دلیل ولایتی برای رد دعوت کمیسیون برجام، مبنی بر «مشغله کاری زیاد»، بهانه‌ای بیش نیست. اما دلیل تصمیم ولایتی از چند حالت خارج نیست. شاید او شان خود را بالاتر از حضور در کمیسیون برجام می‌داند که در این صورت اقدام او نوعی بی احترامی به نمایندگان مردم محسوب می‌شود. دلیل احتمالی دوم، درگیر نشدن در حاشیه‌ها و عدم تقابل دوباره با سعید جلیلی است. چرا که مواضع او به وضوح از زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری 92 در تقابل با مواضع هسته‌ای جلیلی قرار داشت. سومین دلیل احتمالی، خالی بودن دست ولایتی از استدلال کافی برای تایید برجام است. ولایتی پس از حصول توافق هسته‌ای وین، ناگهان با حضور گسترده در رسانه‌ها، تلاش کرد تا ضمن طرح انتقادات جزئی، رهبری منتقدان(!) را بر عهده بگیرد تا حمایت بعدی او، قانع شدن منتقدان توافق تلقی شود». سایت رجانیوز از دیگر سایت‌های وابسته به جریان منتقد دولت نیز اخیرا حملاتی را با همین محور به ولایتی آغاز کرده است. این سایت در یادداشتی ابتدا به دفاع جدی از عملکرد جلیلی و رد سخنان ولایتی در انتقاد از این عملکرد پرداخت. در این یادداشت از «پاراف» رهبر انقلاب اسلامی زیر گزارش ولایتی از مذاکرات آلماتی – که بنا به ادعای جلیلی در کمیسیون برجام دستاوردهای زیادی داشته و البته این ادعا از سوی چهره‌های مختلف از جمله محمدجواد ظریف رد شده است – یاد شده است که اخیرا دفتر ولایتی وجود آن را تکذیب کرد. در پی انتشار مطلب «آقای ولایتی! بار دیگر پاراف رهبر انقلاب ذیل گزارش‌تان درباره آلماتی را مرور کنید» در رجانیوز، یک منبع آگاه در دفتر دکتر ولایتی با خلاف واقع خواندن این مطلب، به مهر گفت: «عملکرد تمام تیم‌های مذاکره‌کننده از گذشته تاکنون روشن است و باید بر اساس عملکردها قضاوت کرد، نه نقل قول‌ها». این سایت به دنبال این تکذیب باز هم بر ادعای خود پافشاری کرده و از ولایتی خواسته است این پاراف را منتشر کند. رجانیوز برای صحت ادعای خود به عدم تکذیب سخنان سعید جلیلی در سومین دور مناظره‌های انتخاباتی سال 92 از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب اشاره می‌کند؛ جایی که جلیلی در پاسخ به انتقادهای ولایتی، آنها را ناشی از اطلاعات نادرست دانست و ادعا کرد که رهبر انقلاب در واکنش به گزارش ولایتی نوشته‌اند: «ایشان (رهبر انقلاب) روی آن گزارش نوشتند ایشان (ولایتی) از کجا دارد می‌گوید؟ این خلاف است». این در حالی است که برخی اظهارات دیگر منتسب به رهبری از سوی برخی چهره‌های دیگر به ویژه برخی نقل‌قول‌های آورده شده توسط اعضای جبهه پایداری، علی‌رغم عدم تایید از سوی ناظران روایت‌ها، از سوی دفتر رهبری تایید یا تکذیب نشده‌اند و دفتر ایشان صرفا تاکید کرده است که هر نقل‌قولی صرفا در صورت انتشار از سوی این دفتر مورد تایید است.

به هر ترتیب این روزها اصولگرایان در بازی انتخاباتی مجلس دهم، ائتلاف با تندروهای اصولگرا را در مقابله با رقیب مشترک ترجیح داده‌اند و همین موضوع جرات حمله به چهره‌های شاخص اصولگرا و وزنه‌های مورد وثوق این جریان همچون علی‌اکبر ولایتی و علی لاریجانی را افزایش داده است. موضوعی که حتی باعث این گمانه‌زنی‌ها شده است که چنین چهره‌هایی از اردوگاه اصولگرایان، به اردوگاه اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان نزدیک شوند.